Przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych szczegółowo określają zasady rozliczania strat z lat poprzednich. Wynika z nich, że o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych. Trzeba jednak pamiętać, że w jednym roku można odliczyć nie więcej niż połowę straty. Straty nie rozlicza się także ze źródeł przychodów, z których dochody są wolne od podatku dochodowego.

Prostsze zasady obowiązują w podatku dochodowym od osób prawnych. Tu nie ma bowiem podziału na źródła przychodów.

[ramka][b]Przykład[/b]

W 2007 roku firma pana Szymona przyniosła 8 tys. złotych straty. Może być ona rozliczona z dochodem osiągniętym w latach 2008 – 2012. W każdym z tych lat można jednak odliczyć nie więcej niż 4 tys. zł. Rozliczenie straty nie może więc trwać krócej niż dwa lata.[/ramka]

Z przepisów wynika, że podstawowym warunkiem rozliczenia straty jest osiągnięcie w kolejnych latach dochodów z tego samego źródła. Nie znaczy to jednak, że musi to być ta sama firma.

[ramka][b]Przykład[/b]

W latach 2005 – 2006 pani Justyna prowadziła jednoosobową firmę zajmującą się projektowaniem wnętrz. Niestety, nie znalazła wielu klientów i po tym, jak w 2007 r. jej koszty były wyższe o 4 tys. zł od przychodów, zamknęła firmę. W 2008 r. wraz z mężem założyła spółkę cywilną zajmująca się działalnością handlową, która osiąga znaczne dochody. W takiej sytuacji pani Justyna będzie mogła rozliczać stratę poniesioną w 2006 r. z przypadającą na nią częścią dochodu spółki. Jest to bowiem to samo źródło przychodów: działalność gospodarcza.[/ramka]

[srodtytul]Ryczałtowcy i rolnicy[/srodtytul]

Stratę można rozliczać także po przejściu na zryczałtowaną formę opodatkowania. W tym wypadku o jej wysokość obniża się przychód, a nie dochód.

Osoby osiągające dochody z działów specjalnych produkcji rolnej mają prawo rozliczać stratę, tylko jeśli przez okres następnych pięciu kolejnych lat podatkowych ustalają dochód na podstawie ksiąg, a nie norm szacunkowych.

[srodtytul]Wybór liniowego nie pozbawia odliczenia[/srodtytul]

Przedsiębiorcy, którzy zmieniają zasady opodatkowania, mają czasem wątpliwości, czy nie pozbawi ich to prawa do odliczenia straty z lat ubiegłych. Problemem tym zajmowała się [b]Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 16 września 2008 r. (IBPB1/415-480/08/TK)[/b]. Przedsiębiorca, który zwrócił się z pytaniem, od 2005 r. jest wspólnikiem w spółce cywilnej. Jej działalność opodatkowana jest na zasadach ogólnych. Za lata 2005 – 2006 podatnik opłacał podatek według skali. W tym czasie firma poniosła stratę. Od 2007 r. przedsiębiorca zdecydował się na wybór podatku liniowego. W związku z tym pojawiły się u niego wątpliwości, czy może odliczać stratę poniesioną w czasie, gdy rozliczał się według skali. Izba skarbowa potwierdziła, że prawo to mu przysługuje. Istotne jest bowiem jedynie, aby strata z działalności gospodarczej została odliczona od dochodu z tego samego źródła.

[srodtytul]Nie trzeba czekać do końca roku[/srodtytul]

Niektóre firmy nie chcą czekać z odliczeniem straty na koniec roku. Świadczy o tym pytanie skierowane przez jedną ze spółek akcyjnych do Izby Skarbowej w Warszawie. Jej sytuacja wygląda następująco. W 2004 r. w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej firma poniosła stratę w wysokości 182 701,00 zł. Kolejny rok także zakończył się strata – tym razem było to aż 636 661,20 zł. Kwota 91 350,50 zł z tytułu straty z 2004 r. została odliczona od dochodu w 2006 r. W 2007 r. firma rozliczyła pozostałą część, czyli 91 350,50 zł. Również strata poniesiona w 2005 r. została w znacznym stopniu rozliczona przed 2008 r.: 307 484,66 zł zmniejszyło dochód w 2006 r., a kwota 203 371,32 zł została uwzględniona w zeznaniu za 2007 r. Odliczenia te były dokonywane przy sporządzaniu rozliczenia rocznego. W 2008 r. firma chciała jednak uwzględnić stratę już przy wpłacie zaliczek na podatek. Jej zdaniem nie ma przeszkód, aby pozostała do odliczenia kwota straty z 2005 r., czyli 125 805,22 zł, została odliczona od dochodu firmy osiągniętego w pierwszych miesiącach 2008 r., nie czekając na sporządzenie sprawozdania rocznego CIT-8 za 2008 rok.

[b]W interpretacji z 17 czerwca 2008 r. (nr IP-PB3-423-598/08/MŚ) Izba Skarbowa w Warszawie [/b]potwierdziła, że spółce przysługuje takie prawo. W piśmie tym czytamy, że z konstrukcji przepisów regulujących sposób uwzględniania strat przy ustalaniu zobowiązania podatkowego należy wnioskować, że odliczeń można dokonać już w trakcie roku podatkowego przy ustalaniu zaliczek na podatek. Zatem spółka może odliczyć pozostałą do rozliczenia część straty za rok 2005 od ustalanych w ciągu 2008 r. zaliczek, nie czekając do momentu złożenia zeznania rocznego CIT-8 za rok 2008.

[ramka][b]Na tych transakcjach lepiej nie tracić[/b]

[b]W pewnych sytuacjach ustawa o PIT wyłącza możliwość rozliczenia straty.[/b] Z prawa tego nie można skorzystać przy odpłatnym zbyciu:

- nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

- spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

- prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- innych rzeczy – jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej. [/ramka]