Kiedy firma nie płaci podatku, przekazując nieodpłatnie swoje towary

[b]To wnioski z wyroku WSA w Warszawie z 6 listopada 2008 r. (III SA/Wa 1727/08). [/b]

Spółka świadcząca usługi telekomunikacyjne sprzedawała telefony komórkowe. Zawarła umowę z organem administracji rządowej na przekazanie fabrycznie nowych aparatów. Dostawa miała następować na koszt spółki i miała być jednym z warunków przystąpienia do przetargu przeprowadzanego przez zamawiającego. Spółka zwróciła się z pytaniem do ministra finansów, czy w takiej sytuacji wystąpi opodatkowana nieodpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Spółka podkreśliła, że transakcja nie może być uznana za dostawę towarów, ponieważ następuje na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem. Uznała też, że przysługuje jej prawo do odliczenia VAT od nabytych aparatów wykorzystywanych w działalności gospodarczej.

Minister finansów stwierdził, że jest to nieprawidłowe stanowisko. Powołując się na treść art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, uznał, że aby taka czynność nie była uznana za dostawę towarów, musi nastąpić na cele związane z przedsiębiorstwem. Ponadto stwierdził, że związek nabytych towarów i usług z czynnościami opodatkowanymi musi być bezpośredni, aby dawał podatnikowi prawo do odliczenia.

Spółka wniosła skargę do WSA, który przyznał jej rację. W uzasadnieniu sąd wskazał, że z art. 7 ust. 2 i 3 ustawy o VAT nie wynika, że można uznać za dostawę towarów nieodpłatne przekazanie towarów na cele przedsiębiorstwa. Ponadto WSA, powołując się na orzecznictwo ETS, wskazał, że pomiędzy nabyciem towarów i usług a sprzedażą opodatkowaną nie musi zachodzić związek bezpośredni, aby powstało prawo do odliczenia VAT.

[i]Autor jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Norbert Wasilewski - starszy konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)[/b]

Wyrok WSA w Warszawie jest bardzo korzystny dla podatników. Sąd po raz kolejny potwierdził, że na gruncie przepisów obowiązujących od 1 czerwca 2005 r. nie ma podstaw do opodatkowania VAT nieodpłatnego przekazania towarów związanego z prowadzonym przedsiębiorstwem (wcześniej uczynił to w[b] wyroku z 19 maja 2008 r., (III SA/Wa 476/08)[/b]. Podobne podejście prezentowały także inne sądy (np. [b]NSA w wyroku z 13 maja 2008 r., I FSK 600/07 czy WSA w Krakowie w wyroku z 1 października 2008 r., I SA/Kr 1113/08[/b]).

Co istotne, w wyroku sąd odniósł się także do kwestii odliczenia podatku naliczonego związanego z nieodpłatnym przekazaniem. WSA zwrócił uwagę na szerszy aspekt tej czynności i dostrzegł często pomijany przez organy podatkowe jej związek z późniejszą działalnością opodatkowaną przekazującego. WSA, odwołując się do wyroku ETS w sprawie Kretztechnik, uznał, że choć związek ten będzie jedynie pośredni (a samo przekazanie nie jest opodatkowane VAT), będzie to wystarczające dla prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z przekazaniem.

Takie podejście zasługuje na pełną aprobatę, gdyż jedynie brak opodatkowania nieodpłatnego przekazania, przy jednoczesnym odliczeniu podatku naliczonego związanego z tą transakcją, pozwala na uwolnienie przekazującego od ciężaru VAT (co jest nieodzowną cechą VAT wskazywaną np. [b]w wyroku ETS C-37/95 w sprawie Ghent Coal Terminal[/b]).

W praktyce konkluzja wyroku otwiera możliwość korekty rozliczeń VAT tym firmom, które asekuracyjnie opodatkowały VAT nieodpłatne przekazania (np. w ramach akcji marketingowych, przetargów czy przekazania infrastruktury podmiotom publicznym), lub które nie odliczyły podatku naliczonego z nimi związanego. Argumentem przemawiającym za przyjęciem takiej bardziej ryzykownej metody może być planowana nowelizacja ustawy o VAT przewidująca likwidację 30 proc. sankcji.[/ramka]