To niezgodne z prawem wspólnotowym.

[srodtytul]Czy klasyfikacja statystyczna... [/srodtytul]

Usługi badań klinicznych zlecane są polskim podmiotom (takim jak szpitale czy kliniki) przez firmy zagraniczne. Usługi te polegają na organizacji, koordynowaniu, monitorowaniu i kontroli przeprowadzanych przez daną jednostkę ochrony zdrowia badań klinicznych, a także zebraniu, przetworzeniu wyników badań i przekazaniu zleceniodawcy danych i informacji z nich wynikających.

Wiele kontrowersji wywołuje kwestia miejsca świadczenia tego rodzaju usług. Ustawa o VAT, wskazując usługi opodatkowane poza Polską, zawiera odwołanie do klasyfikacji statystycznych. Natomiast przepisy wspólnotowe odnoszą się bardzo ogólnie do usług ekspertów czy konsultantów.

[srodtytul]...decyduje o miejscu opodatkowania [/srodtytul]

Z art. 27 ust. 4 pkt 3 ustawy o VAT wynika, że opodatkowane u nabywcy są m.in. usługi doradztwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania (PKWiU 74.1), w zakresie badań i analiz technicznych (PKWiU 74.3) oraz przetwarzania danych i dostarczania informacji (w stosunku do których nie podano grupowania). Urzędy skarbowe uważają, że to, czy badania kliniczne można uznać za którąś z wymienionych usług, zależy od klasyfikacji dokonanej przez Urząd Statystyczny w Łodzi.

Tak było przykładowo w sprawie rozpatrzonej przez [b]Pierwszy Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie (interpretacja z 21 maja 2006 r., 1471/NUR1/ 443-328/06/AP, potwierdzona przez Izbę Skarbową w Warszawie w interpretacji z 21 stycznia 2008 r., 1401/PH-I/4407/14-10/07/MJa/PV-I)[/b]. Podatnik uważał, że świadczone przez niego usługi powinny być zaklasyfikowane jako „usługi zarządzania projektami, z wyłączeniem projektów budowlanych” (PKWiU 74.14). Zgodnie z art. 27 ust. 4 pkt 3 ustawy o VAT są one opodatkowane w kraju nabywcy, a w konsekwencji podatnik nie powinien płacić z tego tytułu VAT w Polsce. Tymczasem Urząd Statystyczny w Łodzi zaklasyfikował je jako „usługi pośrednictwa komercyjnego oraz szacowania wartości z wyjątkiem wyceny nieruchomości i wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych” (PKWiU74.87 ). Na tej podstawie urząd skarbowy stwierdził, że usługi te są opodatkowane na zasadach ogólnych – w kraju świadczącego usługę, a więc w Polsce.

[srodtytul]Pamiętajmy o dyrektywie [/srodtytul]

Taka interpretacja prowadzi do podwójnego opodatkowania transakcji VAT – w Polsce i w kraju nabywcy. To bariera dla zagranicznych kontrahentów, którzy niekiedy nie są w stanie uzyskać zwrotu zapłaconego w Polsce VAT lub dostają go z dużym opóźnieniem. Poza tym wydaje się, że rozwiązania przyjęte w polskich przepisach są niezgodne z art. 56 dyrektywy 2006/112/ WE. Wynika z niego, że usługi konsultantów, inżynierów, firm konsultingowych oraz inne podobne usługi, jak również przetwarzanie danych i dostarczanie informacji podlega opodatkowaniu w kraju nabywcy. Przepis ten ma więc bardzo szeroki zakres. Tymczasem polskie regulacje i praktyka urzędów powodują, że w razie zaklasyfikowania przez Urząd Statystyczny usługi do grupowania niewymienionego w art. 27 ust. 4 pkt 3 ustawy o VAT podatek jest odprowadzany i w Polsce, i w kraju nabywcy, co w konsekwencji narusza zasadę braku podwójnego opodatkowania. Na tę sprzeczność z dyrektywą zwrócił już uwagę[b] Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 23 października 2006 r. (III SA/ Wa 1744/06)[/b] dotyczącym usług inżynierów.

[i]Joanna Rudzka, doradca podatkowy, starsza konsultantka w PricewaterhouseCoopers

Monika Khera, konsultantka w PricewaterhouseCoopers[/i]