[b]To wniosek z wyroku WSA w Warszawie z 29 sierpnia 2008 r. (III SA/Wa 984/08).[/b]
[srodtytul] Jaki jest problem[/srodtytul]
Spółka akcyjna wystąpiła do ministra finansów o wydanie interpretacji. Chodziło o to, czy można odliczyć podatek naliczony przy zakupie towarów i usług związanych z emisją akcji.
Spółka podpisała m.in. umowy z kancelarią finansowo-księgową (miała zbadać jej skonsolidowane informacje finansowe na potrzeby prospektu emisyjnego), z kancelarią prawniczą (w związku z koniecznością przeprowadzenia audytu) oraz z konsorcjum, w skład którego wchodzą firma doradcza i dom inwestycyjny banku (chodziło o przygotowanie oferty publicznej i jej realizację).
[wyimek]Podatek naliczony związany z gromadzeniem kapitału przedsiębiorca może odliczyć od VAT należnego[/wyimek]
Kancelarie te i firmy będą wystawiały faktury. Spółka uważała, że będzie mogła odliczyć VAT z tych faktur w miesiącu ich otrzymania lub następnym, bo w momencie ich wystawienia usługa lub jej etap będą ukończone. Z udzielonej spółce interpretacji wynikało jednak, że nie ma racji. Złożyła więc skargę do sądu.
[srodtytul] Skąd to rozstrzygnięcie[/srodtytul]
WSA był po jej stronie. Stwierdził, że powoływany przez organ podatkowy art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT jest niezgodny z dyrektywą 2006/112.
Neutralność VAT jest na tyle ważna, że przepisy krajowe nie mogą wymagać spełnienia dodatkowych warunków, aby uzyskać zwrot podatku. Potwierdza to – co podkreślił WSA – orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
WSA zwrócił też uwagę, że przepisy zakazujące odliczania podatku, w przypadku gdy wydatek na ich nabycie nie może być zaliczony do kosztu uzyskania przychodu, naruszają zasadę proporcjonalności. Zgodnie z nią przepisy ograniczające prawa muszą być współmierne (proporcjonalne) do celu, w jakim są wprowadzane. Wszelkie zatem odstępstwa w przepisach krajowych od zasad wynikających z dyrektywy muszą być jak najmniej inwazyjne. Przepis zakazujący odliczenia w takim wymiarze ewidentnie tego kryterium nie spełnia.
Sąd podkreślił, że jeśli emisja akcji była przeprowadzona w celu podniesienia kapitału spółki z korzyścią dla jej ogólnie pojętej działalności gospodarczej, to istnieje związek pomiędzy wydatkami na podwyższenie kapitału zakładowego a działalnością gospodarczą podatnika. Emisja przez spółkę akcji dopuszczonych do obrotu na giełdzie papierów wartościowych jest czynnością, która prowadzi do uzyskania dodatkowego kapitału.
Samo zbywanie akcji akcjonariuszom nie jest czynnością opodatkowaną. Jednak w wyniku tego spółka uzyskuje środki pieniężne wykorzystywane do prowadzenia swojej podstawowej działalności. Emisja akcji jest więc sposobem pozyskiwania kapitału przez spółkę. Gromadzenie kapitału jest procesem gospodarczym służącym prowadzeniu sprzedaży opodatkowanej.
Naliczony w związku z tym VAT można odliczyć od podatku należnego na zasadach określonych w ustawie o VAT. Istotne jest tylko, aby czynności przeprowadzane przez spółkę w ramach jej działalności gospodarczej były opodatkowane.