Pismo z 14 lutego 2008 r. (PT5/ 033/1/EKQ/08/210)

to oficjalna wykładnia wydana na podstawie ordynacji podatkowej. Dotyczy firm, które odliczały podatek przy zakupach, a teraz wykonują działalność zwolnioną. Zgodnie z art. 99 ust. 7 ustawy o VAT nie muszą składać deklaracji. Czy oznacza to, że nie mają jak skorygować odliczonego wcześniej podatku? Chodzi o obowiązek wynikający z art. 91 ust. 7 ustawy o VAT. Przepis ten mówi o konieczności korekty, gdy zmieniło się prawo do odliczenia. Zdaniem ministra finansów obowiązek korekty „bezwzględnie ma zastosowanie w sytuacji, gdy podatnik nabywając towar bądź usługę z przeznaczeniem do działalności opodatkowanej, miał prawo do odliczenia całej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu, a następnie zmienione zostało przeznaczenie tych towarów poprzez skorzystanie z prawa do zwolnienia podmiotowego lub rozpoczęcie wykorzystywania ich częściowo lub wyłącznie do czynności zwolnionych”.

Tak więc korektę muszą zrobić zarówno zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, jak i zwolnieni

. Jak czytamy w interpretacji: „art. 91 ust. 3 ustawy (stosowany odpowiednio) nakłada obowiązek dokonania korekty w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty”.

Wychodzi więc na to, że termin korekty upływa już dzisiaj.

Minister twierdzi bowiem, że art. 91 ust. 7 i 3 ustawy o VAT (mówiące o korekcie) to przepisy szczególne w stosunku do art. 99 ust. 7 zwalniającego ze składania deklaracji.

O zasadach korekty pisaliśmy szczegółowo 4 lutego 2008 r. w artykule „Jak wyliczyć proporcję i skorygować odliczony w ubiegłym roku podatek”.

Roman Namysłowski - doradca podatkowy, menedżer w Ernst & Young

Przedsiębiorca, który jest zwolniony z podatku ze względu na wysokość obrotów, nie musi składać deklaracji. To ogólna zasada, od której minister finansów zrobił pewne odstępstwo. Otóż uważa, że podatnik, który mimo niskich obrotów płacił (i odliczał) VAT, a po trzech latach wybrał zwolnienie podmiotowe, musi złożyć deklarację korygującą wcześniejsze odliczenia. Ten obowiązek nie wynika wprost z przepisów, ustawodawca nie przewidział bowiem takiej sytuacji. Minister finansów próbuje więc naprawić lukę w ustawie. Tu pojawia się jednak podstawowe pytanie: czy taki podatnik w ogóle musi korygować VAT? Z wykładni celowościowej wynika, że tak. Gdyby nie zrobił korekty i sprzedał towary bez podatku (bo jest przecież zwolniony), naruszona mogłaby zostać fundamentalna zasada podatku od wartości dodanej, tj. faktyczne opodatkowanie konsumpcji. Są jednak orzeczenia ETS (np. C-37/95 czy C-110/94) i NSA (np. z 7 czerwca 2004 r., FSK 87/04), z których wynika, że o prawie do odliczenia decyduje zamiar – w momencie nabycia – wykorzystania zakupów do czynności opodatkowanych.

Maciej Grochulski - menedżer w KPT Doradcy Podatkowi

Celowościowo słuszna, choć z przepisów taki obowiązek nie wynika – tak można podsumować interpretację ministra finansów. Niewątpliwie przedsiębiorcy wykorzystujący składniki majątku do wykonywania czynności zwolnionych muszą skorygować VAT, który wcześniej odliczyli. Będzie tak np. w przypadku zmiany profilu działalności z opodatkowanej na zwolnioną. Jeśli jednak są zwolnieni z podatku, nie mają jak tego zrobić technicznie. Nie składają przecież deklaracji. Minister finansów podsuwa rozwiązanie, którego nie ma wprawdzie w przepisach, ale wydaje się jedynym rozsądnym. Trudno bowiem doradzać podatnikowi, żeby w ogóle nie korygował VAT. Tym bardziej że teraz, po oficjalnej interpretacji, na pewno będą wymagały tego urzędy. Oczywiście odważni podatnicy mogą argumentować, że obowiązek, którego nie ma jak zrealizować, jest martwym obowiązkiem.