Na publikację w Dzienniku Urzędowym UE czeka dyrektywa, która zastąpi obecną VIII w sprawie zwrotu podatku od towarów i usług podmiotom zagranicznym. Zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2010 r. i wniesie istotne zmiany dotyczące zwrotów.

Przede wszystkim wprowadza elektroniczne wnioski. Przedsiębiorcy będą je wysyłać organom podatkowym w krajach, w których zamierzają ubiegać się o zwrot podatku zapłaconego w cenie kupionych tam towarów i usług. Robić to będą jednak za pośrednictwem organów podatkowych kraju, w którym firma ma siedzibę. W niepamięć odejdą dokumenty papierowe. Zgodnie z nowym unijnym prawem władze skarbowe poszczególnych państw UE będą mogły żądać przesłania w formie elektronicznej kopii faktur lub dokumentów celnych jedynie wtedy, gdy kwota netto przekracza 1 tys. euro. W wyjątkowych sytuacjach organ, chcąc sprawdzić zasadność wniosku, będzie mógł zażądać dostarczenia oryginałów lub kopii faktur czy dokumentów celnych. Pozwala na to art. 20 nowej dyrektywy.

Zupełnie inaczej będzie wyglądała procedura zwrotu VAT. Przede wszystkim fiskus będzie miał mniej czasu na rozpatrzenie wniosku zagranicznego podmiotu gospodarczego. Od otrzymania wniosku nie będzie mogło minąć więcej niż cztery miesiące (art. 19). Jeśli organ podatkowy zechce dodatkowych dokumentów, musi ich zażądać w ciągu tych czterech miesięcy. Miesiąc na odpowiedź będzie miał natomiast przedsiębiorca (art. 20 ust. 2).

W ciągu kolejnych dwóch miesięcy urząd skarbowy będzie musiał wydać decyzję o wysokości przysługującego firmie zwrotu lub jego odmowie. Co ważne, od dnia wydania tej decyzji będzie biegł dziesięciodniowy termin na przelanie pieniędzy na konto podmiotu.

Łatwo wyliczyć, że od dnia złożenia wniosku o zwrot VAT do przekazania pieniędzy firmie nie będzie mogło upłynąć więcej niż osiem miesięcy (art. 21). To dużo i mało, jeśli się uwzględni czas oczekiwania na zwrot VAT w Polsce. Do niedawna zagraniczni przedsiębiorcy czekali nawet po dwa – trzy lata. Teraz, jak mówią niektórzy doradcy podatkowi, sytuacja jest nieco lepsza, bo czas ten skrócił się do półtora roku.

– Istotne jest to, że precyzyjnie określono zasady komunikacji podatnika z władzami skarbowymi, ponieważ wskazano ramy czasowe, w których odpowiednie czynności powinny zostać podjęte przez każdą ze stron postępowania – podkreśla Roman Namysłowski, doradca podatkowy w Ernst & Young.

Wraz z wejściem w życie nowej dyrektywy organy podatkowe będą ponosiły konsekwencje niedochowania terminu zwrotu VAT podmiotom zagranicznym – w postaci odsetek, które (zgodnie z art. 27) będą odpowiadały odsetkom za opóźnione zwroty krajowe. – To będzie swoisty bat na organy podatkowe tych państw, które pod pretekstem żądania wyjaśnień przedłużają zwrot w nieskończoność – podkreśla Roman Namysłowski. I dodaje: – Już teraz brak takiego przepisu w dyrektywie nie pozbawia podatników prawa do żądania odsetek, gdy zwrot nastąpił po terminie.

Piotr Litwin, doradca podatkowy z Accreo Taxand, zwraca jednak uwagę, że – paradoksalnie – nowa dyrektywa może też posłużyć jako argument dla organów podatkowych. Mogą one bowiem twierdzić, że skoro nowe przepisy przyznają prawo do odsetek podmiotom, które złożą wnioski o zwrot po 31 grudnia 2009 r., to ci, którzy takie wnioski złożyli przed tą datą, nie mogą się ubiegać o zwroty z odsetkami.

Nowa dyrektywa nie będzie wymagała zmiany ustawy o VAT, ponieważ w Polsce kwestie zwrotu reguluje rozporządzenie ministra finansów w sprawie zwrotu podatku od towarów i usług niektórym podmiotom (DzU z 2004 r. nr 89, poz. 851).

Tak jest

- przedsiębiorca musi złożyć wniosek, do którego dołącza m.in. oryginały faktur, tłumaczenie przysięgłe dotyczące zakresu prowadzonej działalności gospodarczej, pełnomocnictwo i numer rachunku bankowego, na który mają trafić pieniądze

- urząd skarbowy ma sześć miesięcy na rozpatrzenie wniosku

- w uzasadnionych wypadkach może wszcząć postępowanie wyjaśniające, co przesuwa termin zwrotu podatku

- zwroty po terminie nie są obciążone odsetkami

Tak będzie

- firma będzie wysyłała wniosek drogą elektroniczną

- organ podatkowy będzie miał cztery miesiące na rozpatrzenie wniosku o zwrot VAT – w tym czasie będzie mógł zażądać od przedsiębiorcy przesłania dodatkowych dokumentów

- w ciągu kolejnych dwóch miesięcy fiskus będzie musiał wydać decyzję

- w ciągu dziesięciu dni od wydania decyzji pieniądze mają trafić na konto przedsiębiorcy

- zwroty mają nastąpić w ciągu ośmiu miesięcy

- zwrot po terminie będzie obciążony odsetkami

Masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: g.lesniak@rp.pl