Jakie inwestycje w strefie dają prawo do zwolnienia z podatku

Ogólnie określa się je jako koszty kwalifikujące się do objęcia pomocą. Ich prawidłowe ustalenie jest bardzo istotne. Limit pomocy publicznej wyliczany jest bowiem jako iloczyn kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą i właściwej intensywności pomocy (przewidzianej dla regionu, w którym realizowana jest inwestycja – patrz mapa pomocy regionalnej w DF z 29 listopada i tekst poniżej). Błędne ustalenie tego limitu może skutkować powstaniem zaległości podatkowych (jeśli podatnik go zawyży i w efekcie nie odprowadzi należnego podatku).

Zasadniczo pomoc regionalna może być przeznaczona tylko na nowe inwestycje. Według rozporządzeń strefowych za nową inwestycję uważa się inwestycję w środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, polegającą na:

- utworzeniu nowego lub rozbudowie istniejącego przedsiębiorstwa,

- dywersyfikacji produkcji przedsiębiorstwa przez wprowadzenie nowych dodatkowych produktów,

- zasadniczej zmianie dotyczącej całościowego procesu produkcyjnego istniejącego przedsiębiorstwa,

- nabyciu przedsiębiorstwa, które jest w likwidacji albo zostałoby zlikwidowane, gdyby nie zostało nabyte, przez niezależnego inwestora.

Tzw. inwestycje odtworzeniowe nie korzystają ze wsparcia. Są to wszystkie te koszty, których nie da się zakwalifikować do kosztów nowej inwestycji, odtwarzające lub utrzymujące potencjał wytwórczy przedsiębiorstwa.

Do inwestycji odtworzeniowych zaliczymy m.in.

- inwestycje polegające na przywróceniu środków trwałych do stanu używalności (bieżące remonty, naprawy), niepowodujące ich ulepszenia, lub

- inwestycje polegające na wymianie środków trwałych (które przykładowo zamortyzowały się) na środki trwałe o takich samych właściwościach.

Przy czym w niektórych sytuacjach jest możliwe uznanie części wydatków związanych z wymianą środków trwałych za koszt nowej inwestycji – jeżeli nowe środki trwałe charakteryzują się lepszymi parametrami i/lub poziomem technologicznym.

Zgodnie z przepisami rozporządzeń strefowych obowiązującymi od 14 lutego 2007 r. koszty inwestycji kwalifikujące się do objęcia pomocą to koszty inwestycji, pomniejszone o naliczony VAT oraz o podatek akcyzowy (jeżeli możliwość ich odliczeń wynika z odrębnych przepisów), poniesione na terenie strefy w trakcie obowiązywania zezwolenia, będące:

- ceną nabycia albo kosztem wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych, pod warunkiem zaliczenia ich do składników majątku podatnika,

- kosztem rozbudowy lub modernizacji istniejących środków trwałych,

- ceną nabycia wartości niematerialnych i prawnych związanych z transferem technologii przez nabycie praw patentowych, licencji, know-how lub nieopatentowanej wiedzy technicznej,

- ceną nabycia gruntów lub prawa ich użytkowania wieczystego.

Tomasz Gałka, menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego PricewaterhouseCoopers

W praktyce nowe inwestycje utożsamiane są z modernizacją w rozumieniu ustaw o podatku dochodowym, natomiast inwestycje odtworzeniowe – z remontem. Takie rozumienie jest nieprawidłowe i może prowadzić do błędnego określenia zakresu kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą.

Niewątpliwie koszty remontu nie kwalifikują się do objęcia pomocą, gdyż nie zwiększają wartości początkowej środków trwałych. A jedynie inwestycje w środki trwałe i wartości niematerialne i prawne korzystają ze wsparcia w formie zwolnienia podatkowego.

Jednak nie każda modernizacja oraz nabycie lub wytworzenie środka trwałego będzie objęte pomocą (będzie nową inwestycją w rozumieniu przepisów strefowych). Z punktu widzenia przedsiębiorstwa jako całości takie nakłady nie zawsze prowadzą do zwiększenia potencjału wytwórczego lub do „zasadniczych zmian w procesie produkcyjnym”. Oczywiście kryterium zasadniczych zmian w procesie produkcyjnym jest w znacznym stopniu uznaniowe, co może prowadzić do sporów z organami podatkowymi. Z obecnego brzmienia przepisów wynika jednak jasna intencja ustawodawcy, że oceny takiej dokonuje się z punktu widzenia całości procesu (całości przedsiębiorstwa), a nie pojedynczego procesu produkcji.

Reasumując, niezwykle istotne jest precyzyjne określenie nowej inwestycji – wytyczenie granic przedsięwzięcia, które będzie korzystać ze wsparcia. Często, dla pełniejszego wykorzystania pomocy publicznej, warto wyodrębnić kilka mniejszych projektów inwestycyjnych, z których każdy spełnia definicję nowej inwestycji, a część (np. inwestycje w ochronę środowiska) może się kwalifikować do objęcia pomocą z różnych źródeł. Pozwala to na lepsze zarządzanie ryzykiem związanym z możliwością kwestionowania przez organy podatkowe kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą.