O ciągłości transakcji decydują jej powtarzalność i czas trwania

Tak orzekł 16 listopada Naczelny Sąd Administracyjny w sprawie spółki Pollex Continental z Ustki, producenta konserw rybnych (sygn. I FSK 1415/06).

Organy skarbowe stwierdziły, że w rozliczeniu za grudzień 2002 r. zaniżyła ona wartość sprzedaży, a wraz z tym VAT, który powinna zapłacić. Klient odebrał konserwy 13 i 17 listopada 2001 r. Spółka zaś wystawiła fakturę zbiorczą 2 stycznia 2003 r., uznając, że sprzedaż miała charakter ciągły, co wynikało z umowy.

– Umowa przewidywała także to, że transakcje będą dokumentowane fakturami zbiorczymi, na co pozwalał § 38 ust. 2 rozporządzenia ministra finansów z 22 marca 2002 r. – wyjaśniała spółka.

Urząd dowodził natomiast, że w 2002 r. firma dostarczyła towary temu samemu kontrahentowi tylko dwa razy. Choć w przepisach o VAT nie ma definicji transakcji ciągłej, to nie można uznać za nią czegoś, co powtórzyło się zaledwie raz.– Ciągłość oznacza coś, co dzieje się stale, przez pewien czas. Taki charakter mają np. usługi dostarczania gazu, wody czy telekomunikacyjne – argumentowali naczelnik urzędu oraz dyrektor izby skarbowej.

Ich zdaniem w grę wchodziły pojedyncze dostawy, od których obowiązek podatkowy powstawał na zasadach ogólnych w dniu wystawienia faktury, ale nie później niż siedem dni od wydania towaru. Dlatego za towar odebrany przez nabywcę 13 grudnia faktura powinna być wystawiona do 20 grudnia. W tym dniu powstał obowiązek podatkowy. Z kolei w wypadku dostawy z 17 grudnia terminy upływały 24 grudnia. Faktura ze stycznia była więc spóźniona.

Firma złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Ten wyjaśnił, że faktura zbiorcza obejmująca transakcje z danego okresu, podająca jedynie miesiąc i rok sprzedaży, jest dopuszczalna tylko dla czynności ciągłych (np. najem pomieszczeń biurowych, leasing czy dostawa energii). W takich wypadkach następuje przesunięcie momentu powstania obowiązku podatkowego. Nie jest to jednak możliwe, gdy podatnik dokonuje odrębnych czynności mających samodzielny charakter, tak jak dostawa konserw.

Ponieważ WSA oddalił skargę, spółka złożyła kasację. NSA też ją oddalił, argumentując, że dwukrotne wydanie partii towarów nie mogło być uznane za transakcję ciągłą. Obowiązek podatkowy powstał zatem zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o VAT najpóźniej siedem dni od wydania każdej z partii towarów. Sąd dodał, że wystawiając fakturę zbiorczą, spółka naruszyła też obowiązki ewidencyjne, stąd zasadność decyzji organów zarówno co do kwoty zobowiązania w VAT, jak i dodatkowej sankcji finansowej.