Tak orzekł NSA w wyroku z 11 grudnia 2012 r. (I GSK 1017/10).
W 2007 i 2008 roku naczelnik urzędu celnego w kilku decyzjach określił spółce zobowiązanie podatkowe z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia olejów smarowych, uzasadniając to tym, że podatnik błędnie przyjmował, że dokonywane przez niego nabycia są zwolnione z podatku akcyzowego. Po przeprowadzeniu czynności sprawdzających organ ustalił, że kodami nomenklatury scalonej właściwymi dla nabywanych wyrobów są CN 2710 19 81 oraz CN 2710 19 87.
W ocenie organu spółka nie spełniła warunków do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego przysługującego olejom nabywanym w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, określonych w rozporządzeniu w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego, a związanych ze szczególnymi wymogami dotyczącymi przeznaczenia towaru. Podatnik postanowił zaskarżyć wydane decyzje, kwestionując zgodność polskich przepisów regulujących opodatkowanie olejów smarowych z prawem unijnym.
Spółka wskazywała także, że w jej ocenie wyrób z pozycji CN 2710 19 81, którego w części dotyczą decyzje i tak jest zwolniony z akcyzy na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, bez konieczności spełnienia dodatkowych warunków zawartych w rozporządzeniu w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego. WSA uznał skargi podatnika za w pełni bezzasadne, z czym nie zgodził się NSA, który podzielił część argumentacji spółki.
Sąd stwierdził, że polskie przepisy są zgodne z dyrektywami akcyzowymi (co zostało potwierdzone w wynikłej na tle sprawy uchwale z 29 października 2012 r., I GPS 1/12), jednak uznał, że zasadne jest stanowisko podatnika, zgodnie z którym olej o końcówce CN 81 jest zwolniony, na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, bez żadnych dodatkowych warunków.
Określając ponownie wysokość zobowiązania organ powinien więc ustalić dokładnie, ile nabywano oleju z końcówką 81, a ile z końcówką CN 87, gdyż zwolnienie w odniesieniu do pierwszego z nich nie jest zależne od spełnienia przesłanek określonych w rozporządzeniu.
—Mikołaj Paja współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Katarzyna Spychalska starsza konsultantka w Deloitte Doradztwo Podatkowe Sp. z o.o. (biuro w Warszawie)
Katarzyna Spychalska, starsza konsultantka w Deloitte Doradztwo Podatkowe Sp. z o.o. (biuro w Warszawie)
Spór pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi w zakresie opodatkowania akcyzą olejów smarowych trwa od wielu lat. Zdaniem podatników, przepisy polskiej ustawy o podatku akcyzowym naruszają przepisy dyrektywy horyzontalnej (Dyrektywy Rady 92/12/EWG z 25 lutego 1992 r. w sprawie ogólnych warunków dotyczących wyrobów objętych podatkiem akcyzowym, ich przechowywania, przepływu oraz kontrolowania).
Chodzi tutaj przede wszystkim o naruszenie przepisu dyrektywy horyzontalnej, na podstawie którego państwa członkowskie mają prawo do opodatkowania innych wyrobów niż wskazane w przepisach dyrektywy, w tym olejów smarowych, jeżeli nałożenie podatku na te wyroby nie jest obwarowane dodatkowymi warunkami, które skutkowałyby zwiększeniem formalności przy przekraczaniu granic w handlu tymi wyrobami pomiędzy państwami członkowskimi.
Skład sędziowski w komentowanej sprawie wystąpił do składu siedmiu sędziów z pytaniem prawnym dotyczącym akcyzy na oleje smarowe. Uchwała składu siedmiu sędziów NSA wyeliminowała rozbieżności w orzecznictwie odnośnie zgodności polskiej akcyzy na oleje smarowe z prawem unijnym. W świetle tej uchwały: „objęcie podatkiem akcyzowym wyrobów, o których mowa w art. 2 pkt 2 w związku z poz. 2 załącznika nr 2 i art. 62 ust. 1 ustawy z 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym,
w tym produktów energetycznych wykorzystywanych do celów innych niż paliwo silnikowe lub paliwa do ogrzewania, mieści się w upoważnieniu do wprowadzenia lub utrzymania podatków, określonym w art. 3 ust. 3 dyrektywy horyzontalnej". Uchwała dotyczy starego stanu prawnego, tzn. nieobowiązującej już ustawy o podatku akcyzowym z 2004 r.
W komentowanym orzeczeniu, sędziowie NSA będąc związani zapadłą w sprawie uchwałą składu siedmiu sędziów potwierdzili, że polska akcyza na oleje smarowe jest zgodna z prawem unijnym. Niemniej, skład sędziowski NSA częściowo przychylił się do stanowiska podatnika i zgodził się, że wyrób o kodzie CN 2710 19 81 korzysta z bezwarunkowego zwolnienia z akcyzy w przypadku jego przeznaczenia na cele inne niż napędowe i opałowe na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym.
W mojej ocenie taki pogląd jest słuszny i zgodny z literalnym brzmieniem przepisów. Należy zauważyć, że przepisy rozporządzenia w sprawie zwolnień, obowiązującego przed 1 marca 2009 r. wprowadzały dodatkowe warunki do zastosowania zwolnienia z akcyzy przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu olejów smarowych, jednak warunki te miały zastosowanie jedynie do wyrobów o kodach CN od 2710 19 83 do 2710 19 93.
Natomiast przepisy rozporządzenia nie obejmowały swym zakresem produktu o kodzie CN 2710 19 81. W rezultacie wyrób ten, w przypadku jego przeznaczenia na cele inne niż opałowe i napędowe, był objęty zwolnieniem z akcyzy na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym i w świetle przepisów dotyczących podatku akcyzowego nie było konieczności spełnienia żadnych dodatkowych warunków formalnych do zastosowania tego zwolnienia.
