[b]Jestem wspólnikiem w hurtowni (pełna księgowość). Prowadzimy sfiskalizowaną sprzedaż warzyw i owoców. W towary zaopatrujemy się zarówno u handlowców wystawiających faktury VAT, jak i rolników, którym wystawiamy faktury VAT RR. Zdarza się jednak, że rolnicy nie chcą otrzymywać faktur VAT RR i odmawiają podania danych do ich wystawienia. Hurtownia nie może w tym wypadku kupić potrzebnego towaru, bo nie ma dokumentu, który byłby podstawą zapisu w księgach. Czy wtedy można nabyć warzywa i owoce od rolników i działkowiczów, a na ich zakup wystawić dowód wewnętrzny?[/b]
Wątpliwości czytelnika wyjaśnia interpretacja [b]Izby Skarbowej w Poznaniu z 19 września 2009 r. (ILPB1/415-689/09-2/AK). [/b]
Wynika z niej, że zakup od rolników ryczałtowych produktów rolnych powinien być ewidencjonowany fakturą VAT RR, którą wystawia nabywca produktów, przekazujący zbywcy oryginał tejże faktury.
Zgodnie z art. 116 ust. 1 ustawy o VAT podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego winien wystawić w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą nabycie tych produktów. Oryginał faktury należy przekazać dostawcy.
Faktura ta może być zatem uznana za zewnętrzny dowód własny, o którym mowa w ww. art. 20 ust. 4 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=166037]ustawy o rachunkowości[/link].
Jeżeli zakupy warzyw i owoców dokonywane będą od rolników ryczałtowych, to hurtownia, nabywając te produkty, zobowiązana będzie do wystawienia faktury VAT RR i przekazania zbywcy jej oryginału.
W przypadku nieujawnienia przez zbywcę produktów rolnych danych niezbędnych do wystawienia faktury VAT RR zakup nie może być udokumentowany przez ich nabywcę dowodem zastępczym.
We wspomnianej interpretacji czytamy, że „dowody wewnętrzne dokumentujące zakupy od rolników nieryczałtowych i działkowiczów, którzy nie udostępniają swoich danych osobowych, nie będą stanowiły dowodów księgowych dokumentujących poniesienie wydatku, bowiem nie spełniają wszelkich niezbędnych wymagań określonych w art. 21 ust. 1 ustawy o rachunkowości, czyli nie zawierają danych – określenie stron (nazwy, adresy) dokonujących operacji gospodarczej, pozwalających zaliczyć dany dokument jako dowód księgowy”.
Ma to swoje skutki. Zakup od rolników ryczałtowych warzyw i owoców może być ujęty w księgach rachunkowych jedynie na podstawie faktury VAT RR, bowiem możliwość wystawienia dowodów zastępczych może dotyczyć wyłącznie zewnętrznych obcych dowodów źródłowych, niedokumentujących operacji gospodarczych, których przedmiotem są zakupy opodatkowane VAT.
Izba dodała – w cytowanej już interpretacji – że dowód wewnętrzny będzie natomiast dowodem księgowym dokumentującym poniesienie wydatku w przypadku zakupu warzyw i owoców od wspólnika, który nie jest rolnikiem ryczałtowym i który udostępni swoje dane.
[i]Podstawa prawna:
– [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827]ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (DzU nr 54, poz. 535 ze zm.[/link])[/i]
