[b]– Jesteśmy spółką cywilną. Wykonujemy usługi budowlane i wykończeniowe w różnych miejscowościach w Polce.

Chcielibyśmy kupić używany samochód kempingowy, aby zaoszczędzić na kosztach zakwaterowania. Prawdopodobnie zakupimy samochód, którego masa całkowita będzie przekraczała 3,5 tony. Będzie on również służył jako biuro i magazyn na narzędzia. Czy będziemy mogli wprowadzić go do ewidencji środków trwałych?

Jeżeli tak, to czy można go jednorazowo amortyzować? Czy możliwe będzie pełne odliczenie VAT od tego pojazdu a także od paliwa do niego? [/b]– pyta czytelnik.

Dla celów podatkowych ważne jest, że samochód kempingowy nie jest samochodem osobowym, lecz pojazdem specjalnym. Zarówno przepisy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827 ]ustawy o VAT[/link], jak i [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80474]ustawy o PIT[/link] odwołują się dla celów klasyfikacji pojazdów jako specjalnych do przepisów prawa o ruchu drogowym.

Zgodnie z art. 2 pkt 33 tej ustawy pojazdem samochodowym jest pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h; określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego. Samochodem osobowym jest pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż dziewięciu osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu (art. 2 pkt 40 tej ustawy).

Natomiast pojazdem specjalnym jest pojazd samochodowy lub przyczepa przeznaczone do wykonywania specjalnej funkcji, która powoduje konieczność dostosowania nadwozia lub posiadania specjalnego wyposażenia; w pojeździe tym mogą być przewożone osoby i rzeczy związane z wykonywaniem tej funkcji (art. 2 pkt 36).

Stąd samochody kempingowe ze względu na swoją funkcję mieszkalną klasyfikowane są jako pojazdy specjalne. Są to bowiem pojazdy do przewozu osób specjalnie wyposażone do zamieszkiwania (z miejscami do spania, przygotowywania posiłków, toaletami itd.).

[srodtytul]Jest prawo do odliczenia[/srodtytul]

Jeśli chodzi o prawo do odliczenia VAT przy zakupie takich pojazdów, to zgodnie z art. 86 ust. 3 ustawy o VAT w przypadku nabycia samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t odliczyć można jedynie 60 proc. kwoty podatku naliczonego, nie więcej jednak niż 6 tys. zł.

Przy czym na podstawie art. 86 ust. 4 pkt 5 ustawy o VAT ograniczenie to nie dotyczy pojazdów specjalnych w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym o przeznaczeniach wymienionych w załączniku nr 9 do tej ustawy. Jednak w tym załączniku nie znajdziemy samochodu kempingowego.

Ale ponieważ nie jest samochodem osobowym, to – w świetle przepisów ustawy – gdy jego masa całkowita przekracza 3,5 t, możliwe jest pełne odliczenie VAT zarówno przy jego zakupie, jak i od paliwa do niego.

Trzeba tu też jednak wziąć pod uwagę [b]wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-414/07 Magoora sp. z o.o.[/b], z którego wynika, że dla pełnego odliczenia VAT od zakupu takiego pojazdu oraz VAT od paliwa do niego wystarczy, aby dopuszczalna jego ładowność wynosiła powyżej 500 kg oraz by ze świadectwa homologacji wynikało, że nie jest to samochód osobowy.

Zatem gdy warunki te są spełnione, wymóg przekroczenia 3,5 t masy całkowitej nie będzie miał zastosowania.

[srodtytul]Musi być związek z działalnością [/srodtytul]

Oczywiście aby możliwe było odliczenie VAT, samochód kempingowy musi być wykorzystywany do działalności opodatkowanej VAT. Potwierdza to [b]interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 9 lutego 2009 r. (IBPP1/443-1769/08/AZb). [/b]

Dotyczyła ona podatnika, który na potrzeby własnej działalności gospodarczej sprowadził z USA pojazd samochodowy, tzw. kamper, będący dla niego biurem, pracownią, miejscem przyjęć klientów, rozmów biznesowych i hotelem.

Warunkiem kierowania tym pojazdem było ukończenie przez podatnika dodatkowego kursu nauki jazdy i zdanie egzaminu na prowadzenie pojazdów samochodowych o całkowitej masie własnej większej niż 3,5 t.

W dowodzie rejestracyjnym samochód był sklasyfikowany jako samochód specjalny. Uznając prawo podatnika do odliczenia VAT od tego pojazdu, izba oparła się na tym, że masa całkowita samochodu przekracza 3,5 t.

[srodtytul]Można amortyzować...[/srodtytul]

Niewątpliwie wykorzystanie samochodu kempingowego jako biura czy miejsca zakwaterowania pracowników bądź wspólników na budowach podczas wykonywania usług przez spółkę należy uznać za wykorzystanie go na cele działalności gospodarczej.

Jest to też istotne dla celów rozliczenia wydatków na jego zakup w kosztach uzyskania przychodów.

Będzie to możliwe tylko poprzez odpisy amortyzacyjne; taki pojazd, o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, będzie bowiem środkiem trwałym firmy. Prawo do amortyzacji takiego samochodu potwierdzają też organy podatkowe.

[b]Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 9 października 2009 r. (ITPB3/423-446/ 09/DK) [/b]wypowiedziała się w sprawie spółki, która zamierzała zakupić używany samochód kempingowy z przeznaczeniem na potrzeby działalności gospodarczej.

Spółka ta na terenie całej Polski wykonuje remonty urządzeń energetycznych, buduje, remontuje i modernizuje kotłownie przemysłowe oraz instalacje technologiczne. Prowadzenie tych prac wymaga obecności pracownika nadzoru, dostępu do dokumentacji, literatury technicznej itp.

Ponieważ spółka zatrudnia jednego kierownika robót z odpowiednimi uprawnieniami, konieczne jest jego częste przemieszczanie się pomiędzy budowami wraz z całym niezbędnym wyposażeniem i sprzętem pomiarowym.

Zakup samochodu, który umożliwiałby mieszkanie pracownikowi w trakcie delegacji i jednocześnie byłby zapleczem biurowym, znacznie ułatwiłby prowadzenie prac i obniżyłby koszty (w porównaniu z każdorazowym najmem tymczasowych pomieszczeń biurowych i opłacaniem noclegów w hotelach).

Izba przyznała, że w tej sytuacji odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej samochodu kempingowego będą kosztami uzyskania przychodu spółki.

[srodtytul]...także jednorazowo...[/srodtytul]

Jak je naliczać? Czy możliwa jest amortyzacja jednorazowa? Pozytywna odpowiedź na to pytanie wymaga ustalenia, czy pojazd nie jest samochodem osobowym w rozumieniu ustawy o PIT, bo jednorazowa amortyzacja nie obejmuje aut osobowych.

Art. 5a pkt 19 lit. e) definiuje, że pojęcie samochodu osobowego oznacza pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż dziewięciu osób łącznie z kierowcą, z wyjątkiem pojazdu samochodowego będącego pojazdem specjalnym w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym o przeznaczeniach wymienionych w załączniku nr 9 do ustawy o VAT.

Jak już zauważyliśmy, samochód kempingowy nie jest wymieniony w tym załączniku.

Dopiero gdy jego masa całkowita przekracza 3,5 tony, nie jest traktowany jako samochód osobowy dla celów ustawy o PIT (w tym wypadku nie można się powoływać na [b]wyrok ETS w sprawie Magoora sp. z o.o.[/b], bo dotyczy on tylko rozliczenia VAT).

W związku z tym jedynie w takim wypadku możliwa jest jego jednorazowa amortyzacja, zakładając, że spełnione są pozostałe warunki do jej zastosowania (określone w art. 22k ust. 7 – 11 ustawy o PIT).

[srodtytul]...i indywidualnie[/srodtytul]

Jeśli nie można zastosować jednorazowej amortyzacji, w grę wchodzi naliczanie jej metodą liniową (ponieważ samochody specjalne klasyfikowane są w rodzaju 743 Klasyfikacji Środków Trwałych, liniowa stawka amortyzacji wynosi dla nich 14 proc.) albo według indywidualnej stawki. Można ją przyjąć, jeśli samochód został zakupiony jako używany.

Na podstawie art. 22j ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT samochody osobowe uważa się za używane, jeżeli podatnik udowodni, że przed nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez sześć miesięcy.

Zgodnie z kolei z art. 22j ust. 1 pkt 2 okres amortyzacji nie może być w tym wypadku krótszy niż 30 miesięcy (dwa i pół roku). Indywidualna stawka amortyzacji może więc wynosić maksymalnie 40 proc. (100: 2,5).

[b]Osobowe z ograniczeniem[/b]

Trzeba jednak pamiętać, że gdy mamy do czynienia z samochodem osobowym w rozumieniu ustawy o PIT, a jego wartość początkowa przewyższa równowartość 20 tys. euro, to do kosztów uzyskania przychodu mogą być zaliczone tylko odpisy w części nieprzewyższającej tej wartości (limit ten przeliczamy na złote według średniego kursu NBP z dnia przekazania pojazdu do używania, art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT).

[ramka][b]Jak rozliczyć składki na ubezpieczenie auta osobowego[/b]

Ograniczenie możliwości rozliczenia w kosztach dotyczy również składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20 tys. euro w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia (przeliczając ten limit na złote, przyjmujemy kurs sprzedaży walut obcych ogłaszany przez NBP z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia, art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy o PIT).

Chodzi tu jednak tylko o składki, których wysokość jest uzależniona od wartości samochodu dla celów ubezpieczenia AC. Zatem ograniczenie nie powinno obejmować składek z tytułu ubezpieczeń nieuzależnionych od wartości samochodu.

Takie stanowisko zajęła również [b]Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 22 grudnia 2008 r. (IBPB1/415-772/08/ZK):[/b]

„ograniczenie wysokości składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, które mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, dotyczy wyłącznie składek, których wysokość jest uzależniona od wartości samochodu (AC).

W cytowanych przepisach nie podano wprost, o który rodzaj ubezpieczenia chodzi (OC, AC, NW), ale należy przyjąć, że dotyczy on wyłącznie ubezpieczenia AC, bowiem dla ustalenia limitu, o którym mowa w tych przepisach, istotna jest wartość samochodu przyjęta dla celów ubezpieczenia, a tą przyjmuje się tylko dla AC.

Dla ubezpieczenia OC i NW wartość samochodu nie jest istotna. Wobec powyższego składka na ubezpieczenie OC oraz NW, dotycząca samochodu specjalnego kempingowego, w całości może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.

Natomiast w przypadku składki na ubezpieczenie AC należy stosować ograniczenie do wysokości limitu określonego w art. 23 ust. 1 pkt 47 powołanej ustawy”.[/ramka]