Nowe zwolnienia, drobne zmiany

Taka jest m.in. geneza zmiany w katalogu przychodów zwolnionych z podatku.

Przy okazji reformowania przepisów dotyczących finansów publicznych, na gruncie których środki unijne także zostały potraktowane inaczej niż dotychczas, do [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80474]ustawy o PIT[/link] wprowadzono przepisy, które zapewne rozwiążą większość dotychczasowych kontrowersji i wątpliwości związanych ze zwolnieniem od podatku środków unijnych.

[srodtytul]Zwolnienie dla środków unijnych[/srodtytul]

Od podatku zwolnione zostały płatności na realizację projektów w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich, otrzymane z Banku Gospodarstwa Krajowego, z wyłączeniem płatności otrzymanych przez wykonawców.

Definicja środków europejskich zawarta jest w przepisach [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=325303]ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (DzU nr 157, poz. 1240)[/link].

Są to:

a) środki pochodzące z funduszy strukturalnych, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Rybackiego,

b) niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA):

- Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2009 – 2014,

- Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009 – 2014,

- Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy,

c) środki na realizację wspólnej polityki rolnej:

- Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej „Sekcja gwarancji”,

- Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji,

- Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarów Wiejskich.

Otrzymywane przez beneficjentów płatności na realizację projektów finansowanych z tych środków są zwolnione od podatku. Przepisy zastrzegają, że ze zwolnienia korzystają środki otrzymane z Banku Gospodarstwa Krajowego.

Związane jest to z tym, że przepisy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=4216557E25D57061E9889F1702632BD6?id=325303]ustawy o finansach publicznych[/link] stanowią, że to właśnie za pośrednictwem tego banku beneficjenci, podmioty upoważnione przez beneficjenta lub wykonawcy otrzymują płatności związane z realizacją projektów finansowanych ze środków europejskich.

Ze zwolnienia podatkowego korzystają jedynie środki otrzymane przez beneficjentów. Płatności (finansowane ze środków europejskich) otrzymane z Banku Gospodarstwa Krajowego przez wykonawcę są opodatkowane.

[srodtytul]Przychody z pracy opodatkowane[/srodtytul]

W stanie prawnym obowiązującym przed 1 stycznia 2010 r. sporne było, czy wynagrodzenia pracowników sfinansowane ze środków unijnych mogą korzystać ze zwolnienia od podatku, czy nie (choć w orzecznictwie dominował pogląd, że zwolnienia od podatku tutaj nie ma).

W stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2010 r. kwestię tę wyjaśniono jednoznacznie. Art. 21 ust. 32 ustawy o PIT wyraźnie zastrzega, że [b]zwolnienie nie ma zastosowania do przychodów ze stosunku pracy i pokrewnych[/b].

Z kolei [b]przychody otrzymywane przez osoby pracujące przy projektach na podstawie umów cywilnoprawnych także nie będą zwolnione od podatku jako przychody wykonawców[/b].

Ze zwolnienia korzystają również środki finansowe otrzymane przez uczestnika projektu jako pomoc udzielona w ramach programu finansowanego z udziałem środków europejskich. W tym wypadku zwolnieniem objęte są wszelkie środki pomocowe (bezzwrotne) otrzymane przez podmiot uczestniczący w projekcie, jeśli ten projekt jest finansowany ze środków europejskich.

Same środki otrzymane nie muszą być środkami europejskimi. Istotne jest to, aby to program był finansowany ze środków europejskich.

[srodtytul]Wyłączenie z kosztów[/srodtytul]

Konsekwencją wprowadzenia tych zwolnień (w art. 21 ust. 1 pkt 136 i 137) była też zmiana w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów podatkowych. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 56 ustawy o PIT nie są kosztami uzyskania przychodów:

- wspomniane płatności na realizację projektów w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich (otrzymane od BGK) z wyłączeniem wynagrodzeń z tytułu umów o pracę oraz

- środki finansowe otrzymane przez uczestników projektów w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich, o jakich mowa w ustawie o finansach publicznych.

[srodtytul]Świadectwa energetyczne[/srodtytul]

Podatnicy uzyskujący przychody z produkcji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii uzyskują tzw. świadectwa pochodzenia energii. Świadectwa te są zbywalne na giełdzie energii. Dotychczas sporne było, jak należy traktować przychody z ich zbycia. W wyjaśnieniach organów podatkowych i orzecznictwie sądowym przeważało stanowisko, że należy traktować je jako przychody z praw majątkowych (względnie kapitałów pieniężnych). To było raczej niekorzystne dla podatników (z których wielu było opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych). Rzadziej wyrażano pogląd, że jest to przychód z działalności gospodarczej.

1 stycznia 2010 r. do ustawy o PIT wprowadzono przepisy, które jednoznacznie uznają przychody ze zbycia świadectw pochodzenia za przychody z działalności gospodarczej.

Regulacja ta ma odpowiednie zastosowanie także do podatników opodatkowanych ryczałtem. W związku z tym podatnicy wytwarzający energię z odnawialnych źródeł także przychody ze zbycia świadectw pochodzenia będą mogli opodatkować łącznie z pozostałymi przychodami z działalności.

[srodtytul]Podwójne zaliczki jeszcze przez dwa lata[/srodtytul]

Pod koniec 2008 r. uchwalono zmiany, które przesuwały terminy płatności i sposób obliczenia grudniowych zaliczek od dochodów z działalności (najmu). Dotychczas bowiem zaliczka za grudzień płatna była w terminie płatności i w wysokości zaliczek za listopad (w listopadzie płacona był „podwójna zaliczka”).

Zgodnie z wprowadzonymi wówczas przepisami, których obowiązywanie odsunięto w czasie do 2010 r., zaliczki za grudzień miały być płatne w terminie do 20 stycznia roku następnego (chyba że wcześniej złożone zostało zeznanie roczne).

Wejście w życie tych regulacji ponownie odsunięto o dwa lata. Zaczną one obowiązywać dopiero 1 stycznia 2012 r. Zatem w 2010 i 2011 r. nadal trzeba będzie płacić „podwójne zaliczki” za listopad.

Jak wynika z uzasadnienia projektu nowelizacji, która weszła w życie 15 grudnia 2009 r., miało to na celu odroczenie negatywnego wpływu wprowadzonych zmian na finanse publiczne.

[ramka][b]Opłata produktowa[/b]

Firmy wprowadzające do obrotu przenośne baterie i akumulatory nie zaliczą do kosztów uzyskania przychodów dodatkowej opłaty produktowej.

Wynika tak z nowelizacji ustawy o PIT, wprowadzonej od 1 stycznia 2010 r. [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=312518]ustawą z 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (DzU nr 79, poz. 666)[/link].

Taką opłatę nakłada marszałek województwa na przedsiębiorców, którzy nie odprowadzili opłaty produktowej lub ją zaniżyli.

Kosztem będą natomiast wydatki na obowiązkowe finansowanie publicznych kampanii edukacyjnych mających na celu m.in. podnoszenie stanu świadomości ekologicznej społeczeństwa w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami w postaci zużytych baterii i akumulatorów.

Odliczyć będzie można też opłaty produktowe, które przedsiębiorca musi ponieść, jeśli nie wywiązuje się z obowiązku zbierania przenośnych baterii i akumulatorów na określonym poziomie. [/ramka]

[i]Adam Bartosiewicz jest doktorem nauk prawnych, współautorem komentarza do ustawy o PIT

Ryszard Kubacki jest doradcą podatkowym, współautorem komentarza do ustawy o PIT[/i]

[ramka] [b] Zobacz treść [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=6A457EE81A1181FE45B6DB9E73B8BD43?id=80474]ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych[/link].[/b][/ramka]

[ramka][b]Czytaj pozostałe artykuły[link=http://www.rp.pl/temat/420065.html]PIT 2010[/link][/b][/ramka]