Prawie 1 mln osób prowadzi działalność gospodarczą w mieszkaniu. Wielu zalicza do podatkowych kosztów część wydatków na jego nabycie. Mamy dla nich złą wiadomość. Polski Ład likwiduje te korzyści.

– To duża strata dla najmniejszych przedsiębiorców. Dzięki rozliczaniu kosztów zakupu mieszkania, w którym prowadzą firmę, mogli sporo zaoszczędzić na podatku – mówi Wojciech Jasiński, konsultant podatkowy w ATA Finance.

Czytaj też:

Polski Ład PiS: najem mieszkań cały na ryczałcie, bez korzystnych odliczeń

Przypomnijmy, że obecnie wydatki na mieszkanie, w którym prowadzimy biznes, rozliczamy w podatkowych kosztach poprzez odpisy amortyzacyjne. W części przypadającej na firmową powierzchnię.

Amortyzacja w proporcji

– Jeśli przedsiębiorca kupił własnościowe mieszkanie za 500 tys. zł i połowę wykorzystuje na biznes, do podatkowych kosztów zaliczy rocznie 3750 zł. Stawka amortyzacji wynosi bowiem 1,5 proc. Jeśli lokal był przed nabyciem używany przynajmniej przez pięć lat, może go zamortyzować szybciej. Nawet w dziesięć lat. Wtedy do kosztów wrzuci rocznie 25 tys. zł – tłumaczy Wojciech Jasiński.

Jaka z tego korzyść? Jeśli przedsiębiorca płaci 19-proc. liniowy PIT i rozliczy w kosztach 25 tys. zł, obniży podatek o 4750 zł.

Co zmienia Polski Ład? W przedstawionej przez Ministerstwo Finansów nowelizacji ustawy o PIT jest przepis, który wyłącza z amortyzacji „budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami, lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy”. Jeśli ta regulacja wejdzie w życie, przedsiębiorca nie zamortyzuje już mieszkania. Nie rozliczy więc wydatków na jego nabycie w podatkowych kosztach.

Podobnie będzie z osobami, które zarabiają na wynajmie mieszkań. One także nie będą mogły ich amortyzować. Bez względu na to, czy wynajem jest prywatny, czy stanowi działalność gospodarczą. Zresztą osoby, które rozliczają najem prywatnie, w ogóle zostaną pozbawione prawa do rozliczania kosztów.

Bo ceny są za wysokie

Dlaczego Ministerstwo Finansów wprowadza te zmiany? W uzasadnieniu do nowelizacji argumentuje, że nieruchomości mieszkalne są korzystnie opodatkowane. Ma to, zdaniem resortu finansów, negatywny wpływ na rynek. Część osób traktuje bowiem mieszkania jak inwestycje, co podnosi ich ceny.

– To bardzo dziwna argumentacja, wydaje się, że skarbówka chciała po prostu pozbawić przedsiębiorców podatkowych korzyści, a w uzasadnieniu stara się jakoś z tego wytłumaczyć – mówi Wojciech Jasiński. Podkreśla, że w nowelizacji nie ma w tej sprawie żadnych przepisów przejściowych, co oznacza, że kosztów nie rozliczą też ci, którzy rozpoczęli już amortyzację. – Potrzebna jest regulacja umożliwiająca kontynuację odpisów, inaczej będzie to naruszenie zasady ochrony praw nabytych – zaznacza ekspert.

A co z pozostałymi wydatkami na wykorzystywane w biznesie mieszkanie? Takimi, jak czynsz bądź opłaty za prąd? Polski Ład nic tu nie zmienia, wygląda więc na to, że nadal będzie można je rozliczać w podatkowych kosztach. Oczywiście tylko te przypadające na powierzchnię faktycznie wykorzystywaną na działalność. Przedsiębiorca musi ją oszacować i określić, jaki procent opłat za mieszkanie może być rozliczony w PIT.

Do kosztów nadal będzie można też zaliczyć wyposażenie prowadzonej w domu firmy. Elektronikę (komputer, drukarkę), materiały biurowe (papier, długopisy) czy meble.

Podatkowy pakiet Polskiego Ładu ma obowiązywać już w przyszłym roku. Jest w nim wiele korzystnych dla przedsiębiorców nowości. Efekt psują jednak zmiany zasad rozliczania składki zdrowotnej, które dla lepiej zarabiających oznaczają podwyżkę obciążeń. Ministerstwo Finansów wykorzystało też Polski Ład do forsowania pomysłów ograniczających podatkowe korzyści, takich jak opisana propozycja w sprawie używanych w biznesie mieszkań.

Etap legislacyjny: konsultacje publiczne

Paweł Kuźmiak doradca podatkowy, partner w DSK Kancelaria

Zakaz rozliczania w podatkowych kosztach wydatków na zakup mieszkania używanego w biznesie to bardzo niekorzystna dla przedsiębiorców zmiana. Na dodatek wprowadzana w złym momencie. W czasie epidemii Covid-19 wielu przedsiębiorców, zwłaszcza tzw. samozatrudnionych, musiało przenieść się z biura na mieście lub siedziby kontrahenta do własnego domu. Pozbawienie prawa do kosztów zwiększa ich obciążenia. Trzeba też wyraźnie podkreślić, że Ministerstwo Finansów zmienia reguły w trakcie gry. Prawo do kosztów stracą też ci, którzy już rozpoczęli, rozłożoną przecież na wiele lat, amortyzację. Oznacza to naruszenie zasady ochrony interesów w toku, praw nabytych, a przede wszystkim zwykły brak szacunku dla przedsiębiorców. Oczywiście zdarzało się, że niektórzy zawyżali koszty domowej firmy. To nie jest jednak powód do tego, żeby zabierać te koszty wszystkim.