CIT: Polskie przedstawicielstwo w Rosji też powinno pobierać podatek u źródła

Od 1 stycznia 2017 r. przychody nierezydentów powstają na terenie Polski w każdej sytuacji, gdy dochodzi do regulowania należności, w tym jej stawiania do dyspozycji, wypłacania lub potrącania przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Polski. Dla powstania przychodu na terenie Polski nie ma znaczenie ani miejsce zawarcia umowy, ani miejsce wykonania świadczenia. Gdy przychody są jednym z rodzajów należności wymienionych w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT, powstaje obowiązek pobrania podatku (zwanego „podatkiem u źródła") przez wypłacającego należność polskiego kontrahenta. Przepisy nie wskazują jednak, co należy uczynić, gdy transakcja jest zawarta pomiędzy zagraniczny przedstawicielstwem polskiej firmy a nierezydentem.

Rejestracja za granicą

Opisywane zagadnienie zostało rozstrzygnięte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 17 listopada 2017 r. (III SA/Wa 3243/15).

Polska spółka posiadała przedstawicielstwo w Rosji, działające zgodnie ze statutem spółki, regulaminem działalności przedstawicielstwa oraz odpowiednim ustawodawstwem Federacji Rosyjskiej o przedstawicielstwach firm zagranicznych. Przedstawicielstwo jest zarejestrowane w rosyjskim organie podatkowym, posiada INN - rosyjski numer identyfikacyjny dla celów podatkowych (odpowiednik polskiego NIP) oraz KPP (Kod Ewidencji Podatkowej), jest zarejestrowane w ewidencji Jednolitego Państwowego Rejestru Przedsiębiorstw i Organizacji w Głównym Międzyregionalnym Centrum Państwowego Komitetu Statystycznego Federacji Rosyjskiej. Kontrahenci mający siedzibę (rezydencję podatkową) w Rosji świadczą na terytorium Rosji na rzecz przedstawicielstwa usługi niematerialne, w tym m.in. usługi doradcze, księgowe, prawne i inne wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT. Opisywane usługi są świadczone na rzecz przedstawicielstwa jedynie na terytorium Federacji Rosyjskiej. Zapłata za usługi następuje z rachunku bankowego przedstawicielstwa, który znajduje się w Rosji. Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego powstała wątpliwość, czy na polskiej spółce ciąży obowiązek pobrania podatku u źródła z tytułu usług niematerialnych nabywanych przez rosyjskie przedstawicielstwo.

Ważne kto wypłaca wynagrodzenie

WSA w Warszawie uznał, że przedstawicielstwo spółki polskiej działające w Rosji, które nie spełnia przesłanek uznania go za zakład w rozumieniu polsko-rosyjskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, stanowi w rzeczywistości z polską spółką jeden podmiot prawny. Tym samym, nabywane przez przedstawicielstwo zagraniczne polskiej spółki usługi niematerialne od kontrahentów rosyjskich są usługami nabywanymi przez polską spółkę - polskiego rezydenta podatkowego. Zdaniem WSA, to polska spółka wypłaca wynagrodzenie za nabywane przez przedstawicielstwo usługi, a zatem źródło przychodu rosyjskich kontrahentów położone jest na terytorium Polski. Dla sądu nie miało żadnego znaczenia, że należności wypłacane są z rachunku bankowego, który znajduje się w Rosji. W wyroku stwierdzono, że w świetle art. 3 ust. 2 ustawy o CIT nie ma znaczenia, gdzie usługi niematerialne zostały wykonane, lecz to jaki podmiot wypłaca za nie wynagrodzenie. Skoro wynagrodzenie to zostało wypłacone przez polskiego rezydenta na rzecz rosyjskich kontrahentów, to należy uznać, że kontrahenci ci osiągnęli na terytorium Polski przychód, a tym samym spółka polska obowiązana jest pobrać podatek u źródła. ?

O opodatkowaniu decyduje powstanie zakładu

Radosław Żuk, doradca podatkowy, prezes ADN Podatki Sp. z o.o. http://adn.pl/

Wyrok WSA w Warszawie wpisuje się w profiskalne podejście polskiego ustawodawcy oraz fiskusa do należności wypłacanych przez polskich rezydentów na rzecz podmiotów zagranicznych. Nie można się zgodzić z tym, że przychody w opisywanym stanie faktycznym powstały w Polsce, gdyż faktycznie przedstawicielstwo prowadzi działalność na terytorium Rosji, a brak jego wyodrębnienia ze struktury przedsiębiorstwa w postaci zakładu nie powinien być istotny. Dodatkową przesłanką przemawiająca za powstaniem przychodów poza Polską, a tym samym brakiem podatku u źródła, powinno być sfinansowanie wydatków z budżetu przedstawicielstwa i rachunku bankowego znajdującego się na terenie Rosji. Omawiany wyrok oznacza, że polscy przedsiębiorcy prowadzący działalność poza Polską powinni zastanowić się, czy ich zagraniczna działalność przybrała formę zakładu, bo gdy- by tak się nie stało, to w wielu przypadkach trzeba będzie pobrać podatek u źródła. ?