Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 25 maja 2016 r. (I SA/Gd 307/16).

W 2008 r. spółka sprzedała prawo własności nieruchomości spółce powiązanej. Wartość sprzedawanej nieruchomości określono w akcie notarialnym na ponad 500 000 zł. W wyniku przeprowadzonej kontroli organy podatkowe uznały za prawidłowe ustalenie przychodu spółki za 2008 r., zakwestionowały jednak wartość transakcji sprzedaży przedmiotowej nieruchomości. W celu prawidłowego określenia dochodu spółki z tytułu tej transakcji, organy zastosowały procedurę określoną w art. 14 ust. 3 ustawy o CIT, tzn. wartość przedmiotu sprzedaży poddano analizie biegłego rzeczoznawcy.

Spółka zakwestionowała decyzję w zakresie dotyczącym określenia z udziałem biegłego przychodu uzyskanego przez nią ze tytułu sprzedaży nieruchomości. Biegły rzeczoznawca majątkowy wycenił bowiem nieruchomość na kwotę ponad 6 mln zł. Skarżąca zarzuciła, że organ powinien zastosować jedną z metod wyceny, które są uregulowane w art. 11 ustawy o CIT, a nie w art. 14 ust. 3 tej ustawy, gdyż stronami umowy były podmioty powiązane, tj. z jednej strony spółka sprzedająca nieruchomość, natomiast z drugiej strony wspólnicy skarżącej spółki, którzy posiadają 100 proc. jej udziałów.

W ocenie organu, z powodu istnienia zbyt dużej rozbieżności, należało przeprowadzić wycenę z uwzględnieniem operatu szacunkowego zrobionego przez biegłego rzeczoznawcę. W tym przypadku, zdaniem organu, nie miała zastosowania metodologia określona w art. 11 ustawy regulująca wycenę transakcji między podmiotami powiązanymi.

Sąd uchylił decyzję i stanął na stanowisku, że art. 11 ustawy o CIT stanowi lex specialis w stosunku do art. 14 ust. 3 tej ustawy, gdyż była to transakcja między podmiotami powiązanymi kapitałowo. Stąd, w ocenie sądu, sprawę należało ocenić przez pryzmat tych powiązań kapitałowych i w efekcie ustalić wartość nieruchomości przy wykorzystaniu jednej z metod przewidzianych w art. 11 ustawy o CIT.

—Arkadiusz Popczak współpracownik zespołu zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Klara Kowalska, menedżer w warszawskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.

W komentowanym orzeczeniu WSA w Gdańsku potwierdził, że w przypadku szacowania dochodu podatnika z tytułu transakcji z podmiotem powiązanym organy podatkowe muszą stosować art. 11 ustawy o CIT jako przepis szczególny względem art. 14 tej ustawy. Wyrok ten jest zgodny z wcześniejszymi orzeczeniami NSA z 12 stycznia 2012 r. (II FSK 2068/10) oraz z 15 grudnia 2010 r. (II FSK 1128/09). Artykuł 11 ustawy o CIT wskazuje bezpośrednio katalog metod szacowania cen transferowych, których muszą przestrzegać organy podatkowe. W pierwszej kolejności stosują metody transakcyjne (metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej, metoda ceny odprzedaży, metoda koszt plus). W drugiej kolejności stosowane są metody zysku transakcyjnego (metoda podziału zysków, metoda marży transakcyjnej netto). Ponadto organy podatkowe, badając ceny w transakcjach między podmiotami powiązanymi, są zobligowane zweryfikować, czy istnieje możliwość zastosowania porównania wewnętrznego, czyli odniesienia do porównywalnych transakcji, które zawiera badany podmiot z podmiotami niezależnymi. Odstępstwo od „katalogu metod" jest - zgodnie z art. 11 ustawy o CIT - dopuszczalne wyłącznie w celu szacowania dochodu podatnika zawierającego nierynkowe transakcje z podmiotem niepowiązanym, posiadającym siedzibę w raju podatkowym. W takiej sytuacji możliwe jest zastosowanie art. 14 ustawy o CIT, w tym szacowanie przychodu na podstawie opinii biegłego.

Jednocześnie należy podkreślić, że obowiązek stosowania metod wymienionych w art. 11 ustawy o CIT dotyczy wyłącznie organów podatkowych. Podatnik może stosować dowolną metodę ustalania cen w transakcjach z podmiotami powiązanymi, przy czym jeżeli wykorzysta jedną z trzech metod transakcyjnych wymienionych w przepisach oraz przedstawi organom rzetelną i niebudzącą wątpliwości dokumentację cen transferowych, to organy te w trakcie kontroli będą stosować metodę przyjętą wcześniej przez podatnika (pod warunkiem, że użycie innej metody, w świetle przepisów oraz posiadanych danych, nie jest bardziej właściwe). Biorąc pod uwagę rosnące zainteresowanie organów podatkowych cenami transferowymi oraz coraz większą liczbę kontroli, warto zawczasu zweryfikować przyjęte zasady ustalania cen transakcyjnych z podmiotami powiązanymi. W szczególności dotyczy to podmiotów, których przychody lub koszty w 2016 r. przekroczą 10 mln euro. Na mocy nowych przepisów obowiązujących od 2017 r. będą one zobowiązane do uwzględnienia w dokumentacji podatkowej analizy danych porównawczych dla istotnych transakcji z podmiotami powiązanymi.