Niedawna zmiana stanowiska ministra finansów w sprawie interpretacji przepisów o wymianie udziałów dokonywanej przez grupę wspólników jest sprzeczna z celami dyrektywy 2009/133/WE oraz celami ustawy nowelizującej ustawy o CIT i PIT z 29 sierpnia 2014 r.
Wykładnia przepisów dotyczących skutków podatkowych takiej wymiany była przed 2015 r. przedmiotem sporu między podatnikami a fiskusem. Podatnicy uważali, że przesłanki wymiany udziałów są spełnione, gdy wspólnicy łącznie wnoszą udziały dające bezwzględną większość praw głosu w spółce. Organy natomiast uważały, że spełnienie przesłanek określonych w art. 24 ust. 8 ustawy o PIT należy odnosić do transakcji dokonanej przez każdego ze wspólników odrębnie.
Sądy administracyjne, rozstrzygając spory, jednomyślnie przyznawały rację podatnikom. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem stosowanie omawianego przepisu tylko gdy wymiany udziałów dokonuje odrębnie każdy z udziałowców, stanowiłoby warunek nadmiernie restrykcyjny, niweczący w istotnym stopniu cele leżące u podstaw dyrektywy 2009/133/WE.
Ze względu na naruszenie dyrektywy 2009/133/WE ustawodawca zdecydował się więc wprowadzić zmiany do ustaw: o CIT i PIT, począwszy od 1 stycznia 2015 r. W uzasadnieniu wskazał jednoznacznie, że „spełnienie warunków dotyczących transakcji wymiany udziałów można oceniać przez pryzmat grupy wspólników".
W konsekwencji, począwszy od początku 2015 r., organy podatkowe prezentowały już jednolitą, pozytywną dla podatników linię interpretacji, np. IPTPB1/4511-404/15-2/MH, IPTPB3/4511-22/15-3/IR.
Niedawna zmiana stanowiska MF jest więc nie tylko nieuzasadniona merytorycznie i sprzeczna z celem wprowadzenia zmian do ustaw: o CIT i PIT, lecz także wpływa niekorzystnie na przewidywalność i stabilność krajowego systemu podatkowego. Z pewnością wywoła też kolejne spory, które znajdą swój finał w sądach administracyjnych.
Autor jest doradcą podatkowym, partnerem w Kancelarii Ożóg Tomczykowski
