Prowadzę biuro architektoniczne. Rozliczam się na podstawie księgi przychodów i rozchodów. Czy mogę w niej ująć jako koszt składki za członkostwo w samorządzie zawodowym? – pyta czytelniczka.

Tak, wysokość składki jest w tym przypadku kosztem uzyskania przychodu. Zasadniczo składki na rzecz organizacji, do których przynależność nie jest obowiązkowa, z wyjątkami określonymi w ustawie o PIT, nie są podatkowym kosztem. Zakaz zaliczania w koszty nie dotyczy więc obowiązkowych składek, a z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku architektów.

Możliwość uwzględnienia jedynie niektórych składek na rzecz organizacji zawodowych wynika z art. 23 ust. 1 pkt 30 ustawy o PIT. Stanowi on, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodu składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa, z dwoma wyjątkami.

Pierwszy dotyczy wpłat podatników prowadzących działalność gospodarczą w dziedzinie turystyki, wypoczynku, sportu i rekreacji na rzecz Polskiej Organizacji Turystycznej. Drugi wyjątek obejmuje składki na rzecz organizacji zrzeszających przedsiębiorców i pracodawców, działających na podstawie odrębnych ustaw. W tym przypadku dodatkowym ograniczeniem jest limit kosztów.  W rozliczeniu podatkowym można bowiem ująć składki do wysokości łącznie nieprzekraczającej w roku podatkowym 0,15 proc. kwoty wynagrodzeń wypłaconych w poprzednim roku. Jeśli w ten sposób nie da się ustalić limitu, bo firma nie wypłacała wynagrodzeń objętych składkami na ubezpieczenie społeczne, to limit kosztów wynosi 114 zł rocznie. Składki nieobjęte tym wyłączeniem mogą więc być uznane za koszt uzyskania przychodu. Warunkiem jest oczywiście związek z przychodami przedsiębiorcy.

Przepisy nie wymieniają

Nie ma jednak wątpliwości, że skoro opłacanie składki jest obowiązkowe i wręcz warunkuje prowadzenie działalności gospodarczej, to wydatek taki jest kosztem uzyskania przychodu.

Ustawa o PIT nie wskazuje wprost organizacji, do których przynależność podatników jest obowiązkowa. Regulacje te znajdują się w odrębnych przepisach. W przypadku architektów chodzi o ustawę o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa. Na jej podstawie osoby posiadające uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej są z mocy prawa zrzeszone w Izbie Architektów Rzeczypospolitej Polskiej.

Jednym z podstawowych obowiązków członków izby (oprócz przestrzegania prawa, w tym korporacyjnego – uchwał organów samorządu i zasad etyki) jest regularne opłacanie składek członkowskich.

Profesjami, których wykonywanie wiąże się z koniecznością przynależności do organizacji zawodowych, są też przykładowo zawody prawnicze.

W której kolumnie

Przepisy nie przewidują limitu ograniczającego możliwość zaliczenia do kosztów obowiązkowych składek. Będą więc one podatkowym kosztem w całości.

Możliwość rozliczenia w kosztach składek członkowskich potwierdziła przykładowo Izba Skarbowa w Łodzi w interpretacji z 19 stycznia 2015 r. (IPTPB1/415-590/14-4/AG). W tej sprawie chodziło o składki członkowskie doradcy podatkowego płacone na rzecz Krajowej Izby Doradców Podatkowych. Doradcy podatkowi z mocy ustawy są członkami izby, a jednym z nałożonych na nich obowiązków jest regularne opłacanie składek.

Przedsiębiorca prowadzący ewidencję podatkową w formie księgi przychodów i rozchodów powinien ująć wydatki na składki członkowskie w kolumnie 13 pkpir. Jest to kolumna przeznaczona do wpisywania kosztów, które nie są wpisywane we wcześniejszych kolumnach 10–12. Są one przeznaczone do wpisywania zakupu materiałów oraz towarów handlowych (kolumna 10), kosztów ubocznych zakupów, np. transportu (kolumna 11), wynagrodzeń pracowników i współpracowników (kolumna 12). Składki członkowskie powinny więc być ujęte w kolumnie 13 pkpir.