Gdy darowizna znaku towarowego nie ma związku z potrzebami prowadzonej przez darczyńcę działalności gospodarczej, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Powstaje więc pytanie, jak ustalić podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 29a ust. 5 ustawy o VAT w przypadku świadczenia usług, o których mowa w jej art. 8 ust. 2, podstawą opodatkowania jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez podatnika.

Poniesione wydatki...

Ustawa o podatku od towarów i usług nie precyzuje przy tym, co należy rozumieć pod pojęciem kosztu świadczenia usługi poniesionego przez podatnika. Kierując się wykładnią językową, uzupełnioną o wykładnię celowościową, należałoby zatem uznać, że podstawa opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usługi powinna być zgodna z rzeczywistym kosztem jej wyświadczenia. Stanowisko takie prezentowane jest nie tylko przez przedstawicieli doktryny prawa podatkowego (Zobacz szerzej: J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, VAT 2010, Komentarz, Warszawa 2010), ale także przez organy podatkowe (Interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 22 listopada 2012 r., ITPP2/443–1070/12/RS; interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 30 czerwca 2010 r., ITPP/1443–354/10/KM; interpretacja Pierwszego Urzędu Skarbowego w Częstochowie z 2 lutego 2007 r., PP/443–87/06; interpretacja Urzędu Skarbowego w Nowym Targu z 19 września 2005 r., PP/443/31/lnt–55/05; interpretacja Urzędu Skarbowego w Busku-Zdroju z 12 lutego 2007 r. PP/443–6/06).

...a nie cena rynkowa

Podkreśla się, że cechą charakterystyczną dla ustalania podstawy opodatkowania w przypadku świadczenia usług objętych normą art. 8 ust. 2 ustawy o VAT jest to, iż istotny jest faktycznie poniesiony koszt świadczenia usługi, a nie cena (wartość) rynkowa takiej usługi. Ustalając więc podstawę opodatkowania usługi polegającej na nieodpłatnym jej świadczeniu (np. darowizny), należy wziąć pod uwagę koszty, jakie faktycznie poniósł świadczeniodawca (darczyńca) w celu wytworzenia i przekazania znaku towarowego będącego przedmiotem nieodpłatnego świadczenia (darowizny).

Co zatem należy uwzględnić podczas ustalania podstawy opodatkowania usługi polegającej na przekazaniu w formie darowizny znaku słowno-graficznego? Otóż jedynie koszty faktycznie poniesione przez podatnika w celu wytworzenia i rejestracji tego znaku, które dawały prawo do odliczenia podatku naliczonego. Wskutek tego podstawą opodatkowania będzie kwota będąca sumą kosztów poniesionych w przeszłości, a także związanych z wytworzeniem znaku słowno-graficznego, w tym z ustanowieniem prawa ochronnego. Do tak ustalonej podstawy opodatkowania nie wlicza się kosztów związanych z całokształtem działalności gospodarczej podatnika, a zwłaszcza takich kosztów, które miały miejsce już po rejestracji znaku słowno-graficznego (interpretacje Izby Skarbowej w Poznaniu z 15 maja 2013 r., ILPP1/443-151/13-2/AW2 oraz z 2 listopada 2011 r., ILPB4/423-262/11-6/MC). Jednocześnie, jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione, to należy je uwzględnić w podstawie opodatkowania według cen zakupu. Zdaniem Izby Skarbowej w Poznaniu (interpretacja z 14 sierpnia 2013 r., ILPP2/443-590/13-3/PR) podstawą opodatkowania w przypadku darowizny znaku towarowego będą, zgodnie z art. 29 ust. 12 ustawy o VAT (obecnie art. 29a ust. 5 ustawy o VAT – przyp. aut.), koszty świadczenia tej usługi rzeczywiście poniesione przez podatnika, takie jak koszty zaprojektowania znaku, koszty rejestracji znaku, koszty obsługi związanej z rejestracją znaku. Taki sposób rozumowania podzieliła Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 29 marca 2012 r. (IPPP2/443-56/12-2/IG). Uznała ona, że „W przypadku uznania, iż w przedstawionym zdarzeniu przyszłym dochodzi jednak do odpłatnego świadczenia usług, opodatkowanego na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, podstawą prawną do ustalenia podstawy opodatkowania winien być art. 29 ust. 12 ustawy o VAT (obecnie art. 29a ust. 5 – przyp. aut.)". Kosztem tym będzie więc koszt wytworzenia znaku.

Przykład

Sp. z o.o. Alfa sama wytworzyła znak towarowy. Zarząd spółki postanowił w ramach restrukturyzacji nieodpłatnie przekazać go innej spółce z o.o. Spółka Alfa wystawi fakturę VAT. Podstawa opodatkowania nie zostanie wyliczona według wartości rynkowej, lecz według kosztów wytworzenia i rejestracji znaku towarowego, które dawały prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Autor jest radcą prawnym, doradcą podatkowym, of counsel kancelarii GWB Grzesiek Wielgosz Babecki Radcowie Prawni i Adwokaci Spółka Partnerska w Poznaniu

www.kancelariagwb.pl