Przyjęte wczoraj przez Radę Ministrów założenia projektu noweli ustawy o VAT przewidują zmianę systemu naliczania tego podatku od niektórych postaci złota, a także telefonów komórkowych, tabletów, notebooków, konsoli do gier i podobnych przenośnych urządzeń elektronicznych.

W razie sprzedaży takich towarów VAT będzie naliczał ich nabywca, a nie – jak wynika z ogólnych zasad tego podatku – sprzedawca. Taki mechanizm odwróconego obciążenia ma przeciwdziałać coraz częstszemu na rynkach tych towarów zjawisku „znikającego podatnika", polegającego na tym, że przedsiębiorca likwiduje firmę bez odprowadzenia do urzędu VAT od sprzedaży.

Nowe przepisy mają dotyczyć też srebra i platyny.

W tym wypadku nie będzie jednak wprowadzone odwrócone obciążenie, lecz solidarna odpowiedzialność nabywcy i sprzedawcy za nieuiszczony podatek. Taki mechanizm już istnieje w stosunku np. do paliw. Podatnicy mogą się uchylić od odpowiedzialności, składając kaucję w kwocie – zależnie od okoliczności – od 200 tys. zł do 3 mln zł. Ministerstwo Finansów uznało jednak, że te kwoty nie zapobiegają patologii. Dlatego proponuje je podwyższyć, by wynosiły 1–3 mln zł.

Nowelizacja ustawy o VAT ma służyć nie tylko zwalczaniu oszustw, ale także usprawnieniu zwykłych rozliczeń w sytuacjach nastręczających trudności. Dotyczy to m.in. podatku naliczonego od zakupionych towarów, gdy przedsiębiorca prowadzi zarówno działalność podlegającą VAT, jak i z niego zwolnioną. W przepisach ma się pojawić możliwość uzgodnienia z naczelnikiem urzędu skarbowego sposobu obliczania proporcji wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów opodatkowania. Nowe przepisy miałyby wejść w życie z początkiem 2015 r.

etap legislacyjny: prace w Ministerstwie Finansów