Spór w sprawie dotyczył określenia kwoty przypadającej do zwrotu, terminu naliczania odsetek oraz sposobu zwrotu środków finansowych przeznaczanych na projekt związany ?z budową zakładu fryzjerskiego i odnowy biologicznej.
Problemy beneficjentki zaczęły się w październiku 2012 r. Przeprowadzona wówczas kontrola na miejscu realizacji projektu wykazała rozbieżności pomiędzy stanem faktycznym zakupionych i okazanych narzędzi ?i urządzeń a przedstawioną ?w rozliczeniu, we wniosku o płatność dokumentacją księgową.
W marcu 2013 r. przeprowadzono ponowną kontrolę. Wykazała ona, że uwagi w raporcie z poprzedniej kontroli nie zostały zrealizowane. Pojawiły się też wątpliwości, czy sprzęt i urządzenia kupione w ramach realizacji projektu odpowiadają przedmiotom wyszczególnionym we wniosku o dofinansowanie, a także czy ich wartość jest adekwatna do cen w fakturach. Powołano rzeczoznawcę. Ten wskazał na niezgodność ilościową i jakościową kupionych środków w stosunku do przestawionych dokumentów księgowych.
Stwierdzono, że w zdecydowanej większości nie zgadzają się producenci, nazwy i typy narzędzi i urządzeń w stosunku do przedstawionych faktur. Zauważono też dużą ingerencję w nazwy identyfikowanych środków trwałych poprzez samodzielne naklejanie znaków firmowych, tak żeby dopasować je do informacji w fakturach. Nie było wielu tabliczek znamionowych, stwierdzono znaczące różnice wartości zakupionych środków w stosunku do cen w fakturach.
Kontrolerzy uznali, że faktury przedstawione przez beneficjentkę poświadczają nieprawdę co do typu/marki urządzeń oraz ich rzeczywistej wartości. W ich ocenie zawyżenie cen zakupu miało na celu uzyskanie nienależnego dofinansowania. Do kobiety trafiło oświadczenie o rozwiązaniu umowy o dofinansowanie bez wypowiedzenia oraz wezwanie do zwrotu ponad 200 tys. zł nienależnie pobranego dofinansowania z odsetkami.
Sprawa została przekazana do zarządu województwa jako instytucji zarządzającej. Chodziło o podjęcie czynności zmierzających do odzyskania środków – wydania decyzji określającej kwotę przypadającą do zwrotu z odsetkami.
Decyzja taka została wydana, a potem utrzymana w drugiej instancji. Beneficjentka nie chciała jednak zwracać pieniędzy. W skardze do sądu administracyjnego tłumaczyła, że faktury nie poświadczały nieprawdy co do rzeczywistej wartości zakupionego towaru ?i typu urządzeń.
Skarżąca podkreślała, że to sprzedawca wystawia fakturę ?i wskazuje nazwę towaru. Możliwe jest wskazanie na fakturze ogólnej nazwy towaru. Także wskazane we wniosku o dofinansowanie nazwy miały charakter typu, nie zaś urządzenia o konkretnej nazwie handlowej producenta.
W ocenie inwestorki nie doszło do ingerencji w nazwy środków trwałych poprzez samodzielne naklejanie znaków firmowych. Nazwy – typy urządzeń – zostały doklejone wyłącznie do celów inwentaryzacyjnych sprzętu, o czy poinformowano na początku kontroli. Oryginalne znaki firmowe nie zostały zaklejone. Nie nastąpiło tuszowanie oryginalnej nazwy.
Argumenty te nie przekonały Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie. Jego zdaniem instytucja zarządzająca miała podstawy do uznania, że są przesłanki zwrotu dofinansowania. W szczególności, że skarżąca pobrała środki nienależnie.
Sąd nie miał wątpliwości, że występowały rozbieżności pomiędzy typami, nazwami ?i producentami urządzeń opisanych we wniosku o dofinansowanie oraz harmonogramie realizacji a stanem rzeczywistym i dokumentacją księgową. Celem dopasowania nazw do wykazanych w fakturach na urządzeniach umieszczono samowolnie nalepki i znaki firmowe nieodpowiadające rzeczywistym producentom, typom i nazwom urządzeń. Faktury opiewały na zakup urządzeń innych i o wartości wyższej niż w rzeczywistości.
Zdaniem sędziów działanie takie stanowiło rażący przykład naruszenia prawa, wykluczający skarżącą z kręgu podmiotów korzystających z dofinansowania z funduszy europejskich. Naruszeniem przepisów ?o ochronie znaków towarowych i praw producentów było także naklejanie na sprzętach oznaczeń i nazw niezgodnych ?z rzeczywistością.
W ocenie WSA do ustalenia przesłanki zwrotu nie jest konieczne stwierdzenie wyrokiem, że faktury były nieprawdziwe. Skarżąca dokonała zakupu urządzeń, które nie zgadzały się jakościowo, przedmiotowo, ilościowo ?i wartościowo z wnioskiem ?i stanem rzeczywistym.
Sąd nie zgodził się ze skarżącą, że dopuszczalne było zakupienie dowolnego sprzętu spełniającego funkcje i parametry wskazane we wniosku.
