Zwrot wkładu dla występującego wspólnika: Skarbówka chce nakładać podatek dwa razy za to samo

Czego dotyczył spór

Za zgodą wspólników, ze spółki jawnej wystąpił jeden z nich. Pozostali dalej prowadzili działalność gospodarczą. Ustępującemu wspólnikowi została wypłacona w gotówce część majątku spółki w postaci udziału kapitałowego. Jednocześnie spółka zwróciła się o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, chcąc ustalić, w jaki sposób należy się rozliczyć ze wspólnikiem, który opuszcza firmę.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając ?w imieniu ministra finansów, stwierdził, że wkład zwrócony wspólnikowi występującemu ze spółki jawnej jest wolny od opodatkowania podatkiem dochodowym tylko do wysokości, w jakiej został do tej spółki wniesiony.

Różnica pomiędzy wypłaconą wartością udziału kapitałowego, a wartością wkładu wniesionego przez wspólnika do spółki jest natomiast opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Bez znaczenia jest to, że przyrost majątku spółki sukcesywnie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, przychód z tytułu otrzymanego udziału kapitałowego ponad wartość zwolnioną od opodatkowania należy zakwalifikować do przychodów z praw majątkowych.

Odnosząc się do obowiązku opodatkowania remanentu likwidacyjnego organ wskazał, że w przypadku gdy podatnik nie będzie kontynuował działalności ani w innej spółce osobowej, ani samodzielnie, to jego wystąpienie ze spółki jest dla niego równoznaczne ?z wygaśnięciem źródła przychodu, jakim jest działalność gospodarcza. Po jego stronie powstaje zatem obowiązek zapłaty 10 proc. zryczałtowanego podatku dochodowego.

Spółka nie zgodziła się z tym. Jej zdaniem majątek wspólny spółki był tworzony z dochodów osiąganych z działalności gospodarczej, który podlegał u wspólników co roku opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Zatem, opodatkowanie kwoty otrzymanej przez występującego wspólnika z tytułu spłaty udziału w majątku spółki oznaczałoby ponowne opodatkowanie tego samego dochodu, co jest niedopuszczalne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu orzekł, że wypłata udziału kapitałowego wspólnikowi w wyniku jego wystąpienia ze spółki osobowej będzie stanowić przychód jedynie w części przewyższającej przypadającą wartość wkładów wniesionych przez wspólnika do spółki. WSA podzielił również stanowisko dyrektora Izby Skarbowej dotyczące opodatkowania remanentu likwidacyjnego .

Rozstrzygnięcie

Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok poznańskiego sądu w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. NSA uznał, że nie bez znaczenia jest to, czy otrzymane przez ustępującego ze spółki wspólnika środki były już opodatkowane w czasie jej trwania. Dochód wspólnika jest opodatkowany tylko raz, albo przy wypłacie zysku z działalności spółki, albo przy okazji rozliczenia majątku przekraczającego wartość wkładu wspólnika, ?w związku z jego wystąpieniem ze spółki. Z analogicznych powodów tylko jednokrotnemu opodatkowaniu powinien podlegać dochód w odniesieniu do towarów handlowych objętych remanentem likwidacyjnym.

Sąd pierwszej instancji nie zwrócił uwagi na elementy składowe wypłacanego występującemu ze spółki jawnej wspólnikowi udziału kapitałowego, ?a zwłaszcza pominął analizę tego, co kryje się pod pojęciem wniesionego przez wspólnika do spółki wkładu, zauważył NSA. Pod użytym w art. 21 ust. 1 ?pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęciem „wniesionego wkładu do spółki osobowej", który jest następnie zwracany wspólnikowi tej spółki, np. przy jego wystąpieniu z tej spółki, należy rozumieć nie tylko pierwotnie wniesiony wkład, ale również pozostawiony przez wspólnika ?w spółce jego zysk po opodatkowaniu.