Podatnik nie musi się zgodzić ze sposobem rozliczenia zaległej zapłaty wobec urzędu skarbowego

Zgodnie z art. 62 § 1 ordynacji podatkowej (dalej: o.p.), jeśli na podatniku ciążą zobowiązania ?z różnych tytułów, to uiszczoną przez niego wpłatę zalicza się na poczet podatku, począwszy od zobowiązania o najwcześniejszym terminie płatności. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy to podatnik sam wskaże, że dana płatność dotyczy konkretnego zobowiązania. Rozwiązanie to ma również zastosowanie do wpłat na poczet rat, na jakie rozłożono podatek lub zaległość podatkową wraz z odsetkami za zwłokę oraz rat podatku. Przy czym jeśli wpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, to taką wpłatę zalicza się proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim w dniu wpłaty pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę.

Gdy na podatniku ciążą zobowiązania z tytułu zaliczek na podatek, to wpłatę zalicza się na poczet zaliczki, począwszy od zobowiązania o najwcześniejszym terminie płatności.

Jeśli istnieją zaległości podatkowe z różnych tytułów, to wpłatę (nadpłatę) zalicza się na poczet tej zaległości, która ma najwcześniejszy termin płatności, chyba że podatnik wskaże inną zaległość podatkową (wyrok NSA z 13 września 2013 r., II FSK 2640/11).

Prawidłowe zastosowanie ?art. 62 o.p. nakłada na organ podatkowy obowiązek wykazania istnienia określonych przesłanek dopuszczalności takiego zaliczenia, a więc m.in. wykazania istnienia zaległości podatkowej, jej wysokości, a także wysokości odsetek za zwłokę. Przy czym przy naliczaniu odsetek za zwłokę ważnym elementem jest uwzględnienie momentu wpłaty, który to moment jest czasową granicą naliczania tych odsetek (wyrok WSA we Wrocławiu z 6 marca 2013 r., I SA/Wr 997/12).

Uwaga!

Warunkiem „samodzielnego" zaliczenia wpłaty przez organ podatkowy jest brak oświadczenia podatnika o woli wpłacenia na konkretny tytuł prawny!

Jeśli organ podatkowy otrzyma wniosek podatnika, w którym wskazał on swoją wolę co do zadysponowania zwrotem podatku, przy jednoczesnym istnieniu zaległości w innym podatku oraz tym podatku za inne miesiące, to organ jest związany tą dyspozycją, stosownie do treści art. 62 § 1 o.p. (wyrok NSA z 5 marca 2013 r., ?II FSK 761/12).

Urząd powiadomi

Organ podatkowy, zaliczając ?„z urzędu" wpłatę, która nie została wskazana przez podatnika, na poczet danej zaległości podatkowej, musi o tym fakcie poinformować podatnika w formie wskazanej przepisami prawa podatkowego. Takie zaliczenie następuje ?w formie postanowienia. Organ podatkowy wskazuje w nim, w jaki sposób rozliczył wpłatę podatnika, a więc jaką kwotą uznał który tytuł. Samo postanowienie organu podatkowego jest aktem formalnym, który nie przesądza o istnieniu zaległości podatkowej i jej wysokości. Informuje tylko o sposobie zaliczenia wpłaty zrealizowanej przez podatnika (wyrok WSA w Poznaniu z 25 września ?2013 r., III SA/Po 241/13).

Z uzasadnienia postanowienia w sprawie zaliczenia wpłat na poczet istniejących zaległości podatkowych powinno wynikać nie tylko, w jaki sposób wyliczono należność główną, lecz także ?w jaki sposób organ ustalił wysokość odsetek za zwłokę, tj. od jakiej kwoty, za jaki okres oraz według jakich stawek zostały one naliczone, tak by była pełna możliwość zweryfikowania ich wysokości (wyrok WSA w Olsztynie z 29 listopada 2012 r., I SA/Ol 449/12).

Istotna jest data

Dla prawidłowego i skutecznego zrealizowania zaliczenia ?z art. 62 o.p. ważne jest to, aby wykonując tę czynność organ podatkowy znał wysokość ciążących na podatniku w dacie tego zaliczenia zaległości podatkowych. W przypadku obowiązku proporcjonalnego zaliczenia wpłaty podatnika na poczet zaległości i odsetek za zwłokę konieczna jest również znajomość wysokości odsetek za zwłokę od tych zaległości. Wysokość należności głównej i odsetek za zwłokę powinna być wyraźnie wskazana zarówno w sentencji postanowienia, jak i w jego uzasadnieniu. Samo uzasadnienie musi zaś przedstawiać szczegółowy sposób zarachowania wpłaty podatnika (wyrok WSA w Warszawie ?z 4 września 2008 r., III SA/Wa 1531/08).

Aby jednak organ podatkowy samodzielnie zaliczył wpłatę, która nie została wskazana przez podatnika, na poczet danej zaległości podatkowej, niezbędne jest ustalenie, że taka zaległość istnieje (wyrok NSA z 20 marca 2013 r., ?II FSK 1439/11).

Jeśli podatnik nie zgadza się ?z decyzją fiskusa co do sposobu rozksięgowania wpłaty, to może wyrazić stanowisko przeciwne ?w formie określanej przez przepisy prawa podatkowego. W takiej sytuacji podatnik ma prawo złożyć zażalenie na postanowienie wydane przez organ podatkowy w tej sprawie.

WZÓR zażalenia na postanowienie w sprawie zaliczenia wpłaty podatnika na poczet zaległości podatkowych

Karolina Nowakowska                     Środa Wielkopolska, 8 maja 2014 r.

PPHU Jawor-pol

ul. Kwiatowa 1/3

63-000 Środa Wielkopolska

Do

Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu

pl. Cyryla Ratajskiego 5

61-726 Poznań

za pośrednictwem

Naczelnika Urzędu Skarbowego

w Środzie Wielkopolskiej

ul. Harcerska 2

63-000 Środa Wielkopolska

dot. NUS-4112/48/TG

Zażalenie na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Środzie Wielkopolskiej ?z 5 maja 2014 r. (NUS-4112/48/TG) w sprawie zaliczenia wpłaty ?dokonanej przez podatnika na poczet zaległości podatkowych

Na podstawie art. 62 § 4 w zw. z art. 236 § 1 i § 2 pkt 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. ?– Ordynacja podatkowa (tekst jedn. DzU z 2012 r. poz. 749 ze zm.) wnoszę zażalenie na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Środzie Wielkopolskiej z 5 maja 2014 r. (NUS-4112/48/TG) w sprawie zaliczenia dokonanej wpłaty na poczet zaległości ?podatkowych

Uzasadnienie

5 maja 2014 roku Naczelnik Urzędu Skarbowego w Środzie Wielkopolskiej wydał postanowienie (NUS-4112/48/TG) w sprawie zaliczenia wpłaty dokonanej przeze mnie ?30 kwietnia 2014 roku na poczet zaległości podatkowych z tytułu VAT-7 za marzec ?2014 roku. Samo postanowienie zawiera informację o wysokości zaległości podatkowej wynikającej z deklaracji VAT-7 za marzec 2014 roku, tj. 2150 zł (która jest tożsama ?z wysokością wskazaną przeze mnie w deklaracji VAT-7), bez wskazania wysokości kwoty zaliczonej tytułem odsetek za zwłokę. Organ podatkowy zaliczył całość dokonanej przeze mnie 5 maja 2014 roku wpłaty w wysokości 2000 zł na poczet zaległości wynikających ?z deklaracji VAT-7 za marzec 2014 roku. Tymczasem wysokość podstawowej zaległości podatkowej nie jest tożsama z kwotą wykazaną przeze mnie w deklaracji VAT-7 za marzec 2014 roku, ponieważ 25 kwietnia 2014 roku uiściłam na konto urzędu skarbowego kwotę 1000 zł. Zatem zaległość podatkowa wynosi 1150 zł wraz z należnymi odsetkami do dnia dzisiejszego. Organ podatkowy niezasadnie zatem zaliczył całość wpłaty w kwocie 2000 zł na poczet zaległości wynikającej z deklaracji VAT-7 za marzec 2014 roku.

Nie sposób przy tym pominąć, stosownie do orzecznictwa sądowoadministracyjnego (m.in. wyrok WSA w Olsztynie z 29 listopada 2012 r., I SA/Ol 449/12), że dla prawidłowego, ?a zarazem skutecznego zaliczenia na mocy art. 62 ordynacji podatkowej konieczne jest, aby organ znał wysokość ciążących na podatniku w dacie tego zaliczenia zaległości podatkowych, a w przypadku obowiązku proporcjonalnego zaliczenia wpłaty podatnika na poczet zaległości i odsetek za zwłokę – również wysokość odsetek za zwłokę od tych zaległości. Istotne jest, że wysokość należności głównej i odsetek za zwłokę powinna być wyraźnie wskazana zarówno w sentencji postanowienia, jak i w jego uzasadnieniu, ?które powinno przedstawiać szczegółowy sposób zarachowania, czego organ podatkowy nie dopełnił.

Mając na uwadze powyższe, wnoszę jak na wstępie.

Karolina Nowakowska