Takie stanowisko zajęła Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 24 października 2013 r. (IPPP1/443-769/13-2/EK).
Spółka świadczy na rzecz swoich klientów usługi leasingu. Przedmiotem leasingu są głównie samochody. Obok zawieranych umów leasingu wnioskodawca oferuje klientom możliwość zawarcia odrębnej umowy – umowy serwisowej, na podstawie której klienci mogą nabywać usługi administrowania i utrzymania samochodów ?w ruchu, zarządzania i ponoszenia kosztów ich napraw, zarządzania i ponoszenia kosztów czynności związanych z ubezpieczeniem lub likwidacją szkód u ubezpieczyciela, zapewnienia samochodów zastępczych w ramach usługi assistance i administracji flotą samochodów.
Wynagrodzenia z tytułu usług świadczonych na podstawie umowy leasingu oraz ?z tytułu umowy serwisowej ustalane są odrębnie. W konsekwencji usługi świadczone na podstawie umowy leasingu oraz umowy serwisowej są również odrębnie fakturowane.
Wynagrodzenie spółki z tytułu świadczenia usług na podstawie umowy serwisowej obejmuje koszty związane z ubezpieczeniem przedmiotu leasingu.
Wynagrodzenie spółki z tytułu ubezpieczenia przez spółkę samochodów użytkowanych przez klienta nie jest wyodrębniane z wynagrodzenia z tytułu świadczenia usługi na podstawie umowy serwisowej. We wniosku o interpretację spółka wniosła ?o potwierdzenie, że usługa świadczona na podstawie umowy serwisowej jest jedną kompleksową usługą, odrębną od usługi leasingu. Zdaniem spółki usługa ta powinna podlegać opodatkowaniu podstawową stawką VAT.
Organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy. Uznał, że usługę wynikającą z umowy serwisowej należy uznać za usługę kompleksową, na którą składają się określone umową czynności, obejmujące również czynności ubezpieczeniowe. ?W ocenie organu usługa nabywana na podstawie umowy serwisowej, jako niewymieniona w innych przepisach ustawy o VAT oraz aktów wykonawczych do tej ustawy ?w zakresie zwolnień, podlega opodatkowaniu według podstawowej stawki VAT, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT.
Komentarz eksperta
Rafał ?Łapiński konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PwC
Kwestia obciążania leasingobiorców kosztami ubezpieczenia i skutków takich działań w VAT była dotychczas przedmiotem licznych sporów pomiędzy organami podatkowymi i podatnikami. Zagadnienie to było również szeroko analizowane w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych, a nawet Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
Osią sporu pomiędzy podatnikami i fiskusem była kwestia traktowania kosztów ubezpieczenia przedmiotów leasingu bądź jako elementu składowego kompleksowej usługi leasingowej, bądź jako świadczenia samodzielnego, odrębnego. W zależności od przyjętego podejścia, sposób opodatkowania takich usług kształtował się odmiennie. W przypadku uznania, że koszt ubezpieczenia jest elementem składowym usługi leasingowej, świadczenie takie powinno podlegać podstawowej stawce podatku. Uznanie, że ubezpieczenie jest odrębną usługą, pozwalało na zastosowanie zwolnienia dla takiej usługi.
Próbą rozstrzygnięcia sporu była uchwała składu 7 sędziów NSA z 8 listopada 2010 r. ?(I FPS 3/10), w której sąd uznał, że w świetle art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podmiot świadczący usługi leasingu powinien włączyć do podstawy opodatkowania tych usług koszty ubezpieczenia przedmiotu leasingu. Uchwała nie rozstrzygnęła jednak wszystkich problemów. Z uwagi na dalsze wątpliwości w zakresie opodatkowania ubezpieczeń przy leasingu, ?NSA skierował pytanie prejudycjalne do TSUE. W wyroku z 17 stycznia 2013 r. w sprawie BGŻ Leasing Sp. z o.o., Trybunał uznał, że usługa ubezpieczenia przedmiotu leasingu i usługa leasingu, co do zasady, są usługami odrębnymi i niezależnymi dla celów podatku od wartości dodanej. Zdaniem TSUE, gdy leasingodawca ubezpiecza przedmiot leasingu, obciążając dokładnym kosztem tego ubezpieczenia leasingobiorcę, to taka czynność jest transakcją ubezpieczeniową w rozumieniu przepisów dyrektywy VAT. Konsekwencją wyroku było wydanie 26 czerwca 2013 r. przez ministra finansów interpretacji ogólnej (PT3/033/1/101/AEW/13/63224), w której zasadniczo potwierdzone zostały tezy przedstawione przez TSUE w ww. wyroku.
W komentowanej interpretacji organ podatkowy uznał, że gdy koszt ubezpieczenia jest wyłącznie jednym z elementów składowych kompleksowej usługi serwisowej, a podatnik dolicza do niego swoją marżę, to w takim stanie nie można mówić o samodzielności świadczenia ubezpieczeniowego. Usługa wykonywana ?w tym zakresie powinna dzielić los świadczenia głównego (podlegać opodatkowaniu podstawową stawką VAT).
Stanowisko organu podatkowego w tym zakresie zasadniczo nie powinno budzić wątpliwości. W wydanej interpretacji organ uznał, że koszty ubezpieczenia stanowią tylko jeden z elementów kompleksowej usługi serwisowej, a spółka, doliczając do tych kosztów marżę, nie przenosi na nabywcę usług ich dokładnego kosztu. Stanowisko organu ?w tym zakresie znajduje potwierdzenie ?w wyrokach TSUE, dotyczących świadczeń kompleksowych - przykładowo w wyroku ?w sprawie Card Protection Plan (C-349/96), czy wyroku w sprawie Levob Verzekeringen (C-41/04).
Niezależnie od tego, kwestia opodatkowania VAT usług ubezpieczeniowych świadczonych ?w związku z usługami leasingu, w szczególności w kontekście tez z wyroku w sprawie BGŻ Leasing, powinna być każdorazowo przedmiotem wnikliwej analizy pod kątem zastosowania wytycznych przedstawionych w tym wyroku, ?do sytuacji faktycznej podatnika.