Małżonkowie posiadają rozdzielność majątkową. Jedno ?z nich jest wyłącznym właścicielem samochodu osobowego. Zamierza on wynająć samochód drugiemu z nich. Czy w takiej sytuacji czynsz najmu samochodu będzie mógł być kosztem uzyskania przychodów małżonka najemcy (prowadzącego samodzielnie działalność gospodarczą) bez limitu wynikającego ?z kilometrówki? – pyta czytelnik.

Kosztami uzyskania przychodów są koszty ponoszone przez podatników w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, ?z wyjątkiem kosztów wymienionych jako niestanowiące takich kosztów (zob. art. 22 ust. 1 ustawy o PIT). Kosztami ponoszonymi w celu osiągnięcia przychodów są m.in. koszty używania samochodów wykorzystywanych przez podatników do prowadzenia działalności gospodarczej.

Niezbędna dokumentacja

Dotyczy to również kosztów wynajmu takich samochodów. Należy jednak zauważyć, że art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów poniesionych wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów z tytułu używania niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego, w tym także stanowiącego własność osoby prowadzącej działalność gospodarczą, na potrzeby działalności gospodarczej podatnika w części przekraczającej kwotę wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za 1 km przebiegu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra. W dalszej części art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT czytamy, że ?w celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu podatnik jest obowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, zaś z art. 23 ust. 5 ustawy o PIT wynika, że ?w razie braku ewidencji przebiegu pojazdu wydatki ponoszone przez podatnika z tytułu używania samochodów na jego potrzeby nie są kosztem uzyskania przychodów.

NSA potwierdza

Powyższe ograniczenia dotyczą m.in. kosztów używania samochodów wynajmowanych przez podatników. Co jednak istotne od pewnego czasu dominuje stanowisko, że ograniczenia te nie dotyczą czynszów wynajmu samochodów.

Jako przykład można wskazać wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 marca 2012 r. (II FSK 2030/10) ?i z 17 października 2012 r. ?(II FSK 467/11). W drugim ?z nich sąd zauważył, że słowniki języka polskiego definiują termin „używać" jako „stosować coś, użytkować, posługiwać się czymś, robić ?z czegoś użytek" oraz „posługiwać się, stosować coś, korzystać, brać, przyjmować, robić z czegoś użytek, wykorzystywać". Definicja ta – zdaniem NSA – wskazuje „na aspekt czynny, skutek w postaci posługiwania się czymś lub robienia z czegoś użytku, wynikający z posiadania czegoś lub brania czegoś w posiadanie, nie odnosi się natomiast do przyczyn, podstaw uzyskania możliwości posługiwania się czymś, wykorzystywania czegoś.

Odnosząc to do przepisu ?art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy ?o CIT [odpowiednikiem tego przepisu w ustawie o PIT jest art. 23 ust. 1 pkt 46 – przyp. aut.], można zauważyć, że dotyczy on wyłącznie wydatków z tytułu kosztów używania dla potrzeb działalności gospodarczej samochodów osobowych niestanowiących majątku podatnika, a więc kosztów posługiwania się tym samochodem, wykorzystywania go. Przepis ten nie dotyczy natomiast kosztów związanych ?z uzyskaniem możliwości używania takiego samochodu. Innymi słowy do wydatków ?z tytułu kosztów używania samochodu można zakwalifikować wszelkiego rodzaju wydatki eksploatacyjne, w odróżnieniu jednak od wydatków ponoszonych na uzyskanie samego tytułu prawnego, umożliwiającego używanie samochodu. O ile zatem wydatki na zakup paliwa, opłaty za autostrady, parkingi itp. należą do kosztów używania samochodu, o tyle wydatki ponoszone z tytułu czynszu najmu samochodu do kosztów jego używania już nie należą, są bowiem wydatkami na uzyskanie tytułu prawnego, umożliwiającego używanie samochodu".

Podsumowanie

Powyższe dotyczy również sytuacji, o której mowa, tj. czynszu wynajmu samochodu osobowego między małżonkami, między którymi istnieje rozdzielność majątkowa.

A zatem w przedstawionej sytuacji małżonek będący najemcą samochodu osobowego będzie mógł w całości zaliczać do kosztów uzyskania przychodów czynsz najmu (bez konieczności prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu oraz bez limitu wynikającego z zastosowania kilometrówki).

Ograniczenia wynikające ze wskazanych powyżej przepisów będą dotyczyć tylko innych kosztów używania wynajętego samochodu osobowego przez tego małżonka, np. kosztów paliwa. Koszty te będą mogły zostać zaliczane przez tego małżonka do kosztów uzyskania przychodów pod warunkiem prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu oraz w ramach limitu wynikającego z zastosowania kilometrówki.

—Tomasz Krywan, doradca podatkowy