Przepisy ordynacji podatkowej przewidują kilka możliwości zwalczania przez stronę nieprawidłowości pojawiających się w toku przesłuchania.

Należy pilnować swoich praw

Trzeba pilnować, aby protokołowano szczegółowo pytania i wypowiedzi wszystkich uczestników przesłuchania, świadka, strony, pełnomocnika, a także pracownika organu podatkowego.

Strona i pełnomocnik – ja-?ko uczestnicy przesłuchania – mają prawo wnieść uwagi co do przebiegu protokołu przesłuchania. Uwagi wnosi się na zakończenie przesłuchania (protokołu). Podnoszenie nieprawidłowości w prowadzeniu przesłuchania na dalszym etapie postępowania podatkowego, bez wniesienia uwag do protokołu, może ograniczać możliwość podważenia ustaleń protokołu. Kolejnym sposobem ujawnienia braku zgody na niewłaściwe praktyki pracownika urzędu do prowadzenia przesłuchania może być odmowa podpisania protokołu jako niezgodnego z faktycznym przebiegiem przesłuchania.

Ważne konsekwencje

Trzeba podkreślić, że duża liczba nagromadzonych ?w toku postępowania błędów może być przyczyną uchylenia decyzji, z uwagi na treść art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) prawa ?o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Przeważający ?w orzecznictwie sądów administracyjnych pogląd, że powodem uchylenia decyzji mogą być tylko takie naruszenia procedury, które mają wpływ na treść ustaleń faktycznych dokonanych na podstawie dowodu sprzecznego z prawem (np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ?w Warszawie z 25 maja 2006 r., III SA/Wa 612/06), to także „zasługa" pełnomocników stron, którzy w niewystarczającym stopniu dbają o to, by dokumentować nieprawidłowości organów na każdym etapie postępowań podatkowego, kontrolnego i kontroli podatkowej.

Istnieje duże prawdopodobieństwo, że przy stwierdzeniu wielu błędów popełnionych przez organ w trakcie postępowania sąd administracyjny uchyli decyzję, ponieważ naruszenia procedury w istotnym stopniu rzutują na ustalenia faktyczne. Dlatego warto dokumentować te błędy, a następnie podnosić je w zarzutach w skargach do sądów administracyjnych.

—Jacek Obidowski, radca prawny, doradca podatkowy, współpracownik Mariański Group Kancelaria Prawno-Podatkowa

Warto znać przepisy

- ?Podczas przesłuchania strona może być reprezentowana ?przez pełnomocnika (art. 136 o.p.).

- ?Strona musi być zawiadomiona o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków czy opinii ?biegłych siedem dni przed terminem (art. 190 § 1 o.p.).

- ?Przepisami, które mogą wskazywać na sposób przeprowadzenia dowodów z przesłuchania, są art. 172, 173, 174  § 2 ?i 176 ordynacji podatkowej.

- ?Z przesłuchania strony, świadka i biegłego organ podatkowy sporządza protokół. Musi z niego wynikać, kto, kiedy, gdzie ?i jakich czynności dokonał, co i w jaki sposób w wyniku tych czynności ustalono oraz jakie uwagi zgłosiły obecne osoby ?(art. 173 o.p.).

- ?Protokół należy odczytać wszystkim osobom biorącym udział ?w przesłuchaniu, po czym niezwłocznie go podpisać. ?Odmowę lub brak podpisu danej osoby należy omówić ?w protokole. Zeznania w języku obcym należy podać ?w przekładzie na język polski ze wskazaniem osoby ?i adresu tłumacza dokonującego przekładu. ?Tłumacz zobowiązany jest do podpisania protokołu ?z przesłuchania (art. 174 § 2 o.p.).

- ?Skreśleń i poprawek w treści protokołu należy dokonać przed podpisaniem protokołu i odnotować je w nim w taki sposób, aby skreślone czy poprawione wyrazy były czytelne (art. 176 o.p.).