Czynsz za maszynę wynajętą za granicą bez podatku u źródła

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 3 października 2013 r. (I SA/Kr 1371/13).

Spółka świadczy usługi w zakresie projektowania, budowy i instalacji pieców przemysłowych, wykonuje również montaż konstrukcji stalowych stanowiących zbrojenie pieców szklarskich. Część działalności spółki prowadzona jest poza terytorium Polski, niekiedy także przy wykorzystaniu wynajmowanych na miejscu maszyn budowlanych. Maszyny wynajmowane od zagranicznych kontrahentów wykorzystywane są wyłącznie w poszczególnych państwach realizacji danych projektów. We wniosku o interpretację spółka spytała, czy od wynagrodzenia wypłacanego zagranicznym podmiotom z tytułu najmu poza granicami Polski maszyn i urządzeń budowlanych jest zobowiązana do pobrania podatku u źródła. Zdaniem spółki, przychód uzyskiwany przez zagranicznych kontrahentów nie jest osiągany na terytorium Polski i z tego względu nie podlega opodatkowaniu w kraju. W zakres pojęcia urządzeń przemysłowych nie wchodzą ponadto maszyny budowlane, z których spółka korzysta za granicą.

Organ podatkowy wydał interpretację, w której uznał, że w przedmiotowym stanie faktycznym istnieje niezbędny łącznik dla uznania, że zachodzi konieczność opodatkowania u źródła – mianowicie wypłata wynagrodzenia przez polską spółkę na rzecz zagranicznego przedsiębiorcy. Wskazany związek ekonomiczny ma wpływ na uzyskiwanie dochodu przez zagranicznego przedsiębiorcę w Polsce. Pojęcie urządzeń przemysłowych z kolei, jak wskazał organ, należy rozumieć możliwie szeroko.

Sąd uchylił tę interpretację. Wyjaśnił, że nie można przyjmować, że o kwestii otrzymywania dochodu w Polsce przesądza wypłata wynagrodzenia w kraju. Między przychodem kontrahentów polskiej spółki a terytorium Polski nie zachodzi związek, który uzasadniałby takie stanowisko. Sąd nie podzielił również stanowiska organu co do znaczenia pojęcia urządzeń przemysłowych. W opinii sądu określa ono przedmiot opodatkowania i należy rozumieć je zgodnie z jego brzmieniem.

—Rafał Waśko, współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Paulina Stryjewska, doradca podatkowy, menedżer w Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o. (biuro w Warszawie)

Jak słusznie zauważył sąd, w przypadku, gdy podmiot zagraniczny świadczy usługę wynajmu urządzenia za granicą (tj. polski podatnik wykorzystuje urządzenie poza granicami kraju), a jedynie płatność za tę usługę jest dokonywana z Polski, polski płatnik nie ma obowiązku pobrania podatku u źródła w Polsce. Sam fakt dokonania fizycznej płatności z terytorium Polski jest niewystarczający by twierdzić, że podmiot zagraniczny osiągnął dochód na terytorium kraju. Aby to stwierdzić, należałoby dowieść, że dochód ten faktycznie został osiągnięty na terytorium Polski, tj. że pochodzi ze zdarzeń lub działań podejmowanych przez zagraniczny podmiot w Polsce. Nie  miało to jednak miejsca w przedmiotowej sprawie. W takim przypadku nie ma znaczenia, czy płatności dotyczy najmu urządzenia, które jest urządzeniem przemysłowym, czy też nie.

Natomiast, w przypadku, gdy wynajmowane urządzenie jest wykorzystywane w Polsce, w celu wywiązania się z potencjalnego obowiązku płatnika konieczne jest przeprowadzenie analizy potwierdzającej, czy mamy do czynienia z urządzeniem przemysłowym, czy też nie. Z uwagi na brak legalnej definicji pojęcia „urządzenie przemysłowe" organy podatkowe konsekwentnie stosują szeroką interpretację tego pojęcia twierdząc, że obejmuje ono niemal każde urządzenie, które jest wykorzystywane w działalności gospodarczej. Szczęśliwie, stanowisko to nie zawsze jest podtrzymywane przez sądy administracyjne, co znajduje potwierdzenie m.in. w komentowanym orzeczeniu. Jak słusznie zauważył sąd, w przypadku braku legalnej definicji, należy posłużyć się definicją słownikową, zgodnie z którą urządzenie przemysłowe powinno służyć produkcji wyrobów. Tym samym, urządzenie budowlane, które z definicji jest wykorzystywane w budownictwie, a nie w produkcji, nie mieści się w definicji urządzenia przemysłowego. Co więcej, w tym konkretnym przypadku sama klasyfikacja PKWiU zdaje się potwierdzać, że budownictwo jest traktowane jako dział odrębny od przemysłu.

Powyższe orzeczenie należy ocenić pozytywnie. Trzeba jednak mieć na względzie, że nie zawsze sądy administracyjne podzielają korzystną dla podatników, węższą interpretację pojęcia urządzenia przemysłowego. Pojawiają się również wyroki wskazujące, że urządzeniem przemysłowym jest np. paleta.