Zgodnie z art. 92a prawa bankowego banki mogą zawierać umowę o subpartycypację z funduszem sekurytyzacyjnym, bądź z towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny. Umowa o subpartycypację stanowi rodzaj umowy nazwanej uregulowanej w ustawie o funduszach inwestycyjnych. Na podstawie tej umowy banki mogą przekazywać funduszowi świadczenia otrzymywane z sekurytyzowanych wierzytelności np. wierzytelności kredytowych zabezpieczonych hipoteką, natomiast sama wierzytelność w dalszym ciągu będzie przysługiwała bankowi.
Obecnie obowiązująca ustawa o CIT reguluje skutki podatkowe subpartycypacji. Jednak banki w Polsce nie korzystają z tego typu rozwiązań, ponieważ jest to dla nich niekorzystne ekonomicznie. Banki są bowiem obecnie zobowiązane rozpoznawać przychód podatkowy z tytułu zbycia prawa do strumienia pieniądza z sekurytyzowanych wierzytelności w dacie zbycia praw do strumienia (tj. z góry), natomiast koszty podatko we mogą być rozpoznawane w czasie wraz ze spłatą poszczególnych kredytów i pożyczek objętych umową o subpartycypację.
Zmiana ustawy o CIT w zakresie subpartycypacji polega na możliwości rozpoznawania przychodów ze zbycia na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego prawa do strumienia pieniądza z sekurytyzowanych wierzytelności w dacie wymagalności rat kapitałowych tych wierzytelności lub w dacie ich zapłaty, jeżeli zapłata nastąpi przed datą wymagalności. Przychodem będzie kwota uzyskana z tytułu zbycia praw do strumienia pieniądza w części odpowiadającej udziałowi, jaki stanowi wymagalna lub zapłacona rata kapitałowa w kwocie stanowiącej sumę rat kapitałowych wierzytelności. Jednocześnie banki powinny osobno rozliczać odsetki od kredytów. Po zmianie banki będą mogły zaliczać do kosztów podatkowych środki przekazane funduszowi sekurytyzacyjnemu na dotychczasowych zasadach. Jako nowość banki będą mogły rozpoznać jako koszt podatkowy zwrócone funduszowi sekurytyzacyjnemu kwoty uzyskane ze zbycia tym podmiotom praw do strumienia pieniądza w sytuacji, gdy następuje zwrotne przeniesienie praw do sekurytyzowanych wierzytelności.
—Robert Nowak jest doradcą podatkowym, dyrektorem w Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.
—Dominika Ramírez-Wołkiewicz jest radcą prawnym, doradcą podatkowym, menedżerem w Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.
