- Spółka A prowadząca w Polsce działalność rolniczą polegającą na uprawie zboża i rzepaku planuje wypłacić dywidendę z zysku na rzecz udziałowca (spółka B) będącego osobą prawną z siedzibą na terytorium Polski, posiadającego bezpośrednio 10 proc. udziałów w kapitale spółki A. Spółki A i B, oprócz standardowej działalności rolniczej, uzyskują również przychody z działalności pozarolniczej. Czy wypłata dywidendy będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych? – pyta czytelniczka.

Zasadniczo dochody z działalności rolniczej pozostają poza zakresem podatku dochodowego od osób prawnych i podlegają opodatkowaniu podatkiem rolnym. Jednak bardzo często podmioty prowadzące działalność rolniczą dodatkowo uzyskują przychody również ze źródeł niemieszczących się w wąskiej definicji działalności rolniczej z art. 2 ust. 2 ustawy o CIT.

Takie przychody z działalności pozarolniczej mogą podlegać zwolnieniu z opodatkowania CIT na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4e ustawy o CIT, pod warunkiem, że spółka:

1) osiągnie wskaźnik co najmniej 60 proc. przychodów z działalności rolniczej w ogóle przychodów osiągniętych ze wszystkich rodzajów działalności w roku poprzedzającym rok podatkowy, powiększonych o wartość zużytych do przetwórstwa rolnego i spożywczego surowców i materiałów pochodzących z własnej produkcji roślinnej i zwierzęcej,

2) przeznaczy uzyskany dochód z działalności pozarolniczej, w tym z działów specjalnych produkcji rolnej, na prowadzoną działalność rolniczą.

Podatnicy spełniający powyższe kryteria mają możliwość nieopodatkowania CIT osiągniętego dochodu z działalności pozarolniczej, niezależnie od tego, czy z prowadzonej przez siebie działalności rolniczej osiągnęli dochód, czy ponieśli stratę.

Ryczałt 19 proc.

Dywidenda podlega na gruncie CIT opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem w wysokości 19 proc. uzyskanego przychodu, jeżeli nie znajdą zastosowania zwolnienia wynikające z implementacji Dyrektywy Parent-Subsidiary. Podatek ten musi być odprowadzony przez wypłacającego należność (płatnika). Jednak w przypadku podatników prowadzących działalność rolniczą i pozarolniczą, korzystających ze zwolnienia wynikającego z art. 17 ust. 1 pkt 4e ustawy o CIT, może się okazać, że dla opodatkowania wypłacanej dywidendy znaczenie będzie miało również źródło zysku, z którego jest ona wypłacana, a konsekwencje dotkną także podmiotu dokonującego wypłat.

Źródło ma znaczenie

Warunkiem zwolnienia z CIT dochodów z działalności pozarolniczej jest m.in. wydatkowanie ich na działalność rolniczą. Obowiązek wykazania, że dochód został wydatkowany zgodnie z przeznaczeniem (tj. na działalność rolniczą), spoczywa na spółce.

Podatnicy powinni zatem wydzielić część dochodu powstałego z działalności rolniczej i część z działalności pozarolniczej. Przeznaczenie dochodu z działalności pozarolniczej na wypłatę dywidendy będzie skutkowało utratą zwolnienia oraz obowiązkiem zapłaty podatku od kwoty dochodu wydatkowanego niezgodnie z przeznaczeniem stosownie do art. 25 ust. 4 ustawy o CIT (por. interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 25 października 2012 r., ILPB4/423-244/12-7/ŁM).

Również wypłata dywidendy z ka- pitału rezerwowego pochodzącego z działalności pozarolniczej spowoduje, że dochód w tej części wydatkowany niezgodnie z przeznaczeniem będzie podlegać opodatkowaniu CIT (por. interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 25 października 2012 r., ILPB4/423-244/12-6/ŁM).

W celu uniknięcia potencjalnego sporu z fiskusem w tym zakresie, jak również dla zmniejszenia zobowiązania podatkowego godne rozważenia jest zapewnienie, aby wypłata dywidendy nastąpiła z zysku pochodzącego z działalności rolniczej, czyli pozostającej poza zakresem CIT.

Cztery warunki

Stosownie do art. 22 ust. 4 ustawy o CIT zwalnia się od podatku dochodowego dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:

1) wypłacającym dywidendę oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest spółka będąca podatnikiem podatku dochodowego, mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) uzyskującym takie dochody (przychody) jest spółka podlegająca w Rzeczypospolitej Polskiej lub w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania;

3) spółka uzyskująca dochód z dywidend posiada bezpośrednio nie mniej niż 10 proc. udziałów (akcji) w kapitale spółki wypłacającej dywidendę nieprzerwanie przez okres dwóch lat;

4) spółka otrzymująca dywidendę nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania.

Jednym z warunków zwolnienia dywidendy jest niekorzystanie przez spółkę otrzymującą dywidendę ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania. Fakt ten należy udokumentować stosownym oświadczeniem.

W sytuacji, gdy spółka otrzymująca dywidendę prowadzi działalność rolniczą, do której nie stosuje przepisów ustawy o CIT, oraz ma możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania również dochodów z działalności pozarolniczej na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4e tej ustawy to warunek, o którym mowa w art. 22 ust. 4 pkt 4, nie może zostać uznany za spełniony (por. interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 25 października 2012 r., ILPB4/423-244/12-2/ŁM).

Uwaga na proporcję

Spółka, która prowadzi działalność rolniczą i która otrzymuje dywidendę, ma możliwość uniknięcia opodatkowania pod warunkiem dostarczenia płatnikowi oświadczenia (art. 26 ust. 1a ustawy o CIT), że przeznaczy dochody z dywidend na cele statutowe lub inne cele określone w art. 17 ust. 1 ustawy o CIT. Oświadczenie należy dostarczyć najpóźniej w dniu dokonania wypłaty dywidendy.

Wówczas płatnik nie będzie miał obowiązku pobrania i uiszczenia zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych od wypłaconej dywidendy. Tym samym dochód (przychód) z dywidendy będzie wolny od podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4e ustawy o CIT pod warunkiem przeznaczenia go na działalność rolniczą.

Jednocześnie należy pamiętać, że dywidenda, jako przychód z działalności pozarolniczej, powinna zostać wzięta pod uwagę w wyliczeniu proporcji udziału przychodu z działalności rolniczej w ogólnej kwocie przychodów. Tym samym otrzymanie dywidendy będzie miało wpływ na wyliczenie współczynnika 60 proc. przychodów z działalności rolniczej, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4e ustawy o CIT.

—Małgorzata Dankowska jest partnerem w firmie doradczej TPA Horwath

—Urszula Sadownik jest konsultantem w TPA Horwath