Tak uznała Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 4 kwietnia 2013 r. (IPPP1/ 443-24/13-2/PR).
Spółka jest producentem wyrobów spożywczych. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej przekazuje nieodpłatnie surowce i wyroby spożywcze do badań prowadzonych przez wyspecjalizowane organy kontroli. Badania te mają na celu weryfikację składu i jakości żywności, a także jej zgodności z obowiązującymi normami bezpieczeństwa, a ich wykonanie warunkuje możliwość prowadzenia przez spółkę działalności gospodarczej w tym zakresie. We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej spółka wniosła o potwierdzenie, że nieodpłatne przekazanie surowców i wyrobów spożywczych instytucjom zajmującym się ich badaniem nie podlega VAT z uwagi na to, że przekazywane towary spełniają definicję próbki w rozumieniu ustawy o VAT.
W ocenie spółki przekazywane przez nią towary spełniają definicję próbki w rozumieniu art. 7 ust. 7 ustawy o VAT, gdyż stanowią niewielką ilość towaru, a przekazanie nie wiąże się z żadną konsumpcją. Dodatkowo spółka wskazała, że niedostarczenie towarów do badań uniemożliwiłoby ich sprzedaż przez spółkę, a zatem w ocenie spółki takie działania służą promocji sprzedawanych towarów.
Izba Skarbowa w Warszawie uznała, że przekazywane do badań towary nie spełniają definicji próbki w rozumieniu ustawy o VAT. Ich przekazanie nie ma bowiem na celu promocji sprzedaży tego towaru. Wobec tego izba uznała, że stanowisko zaprezentowane przez wnioskodawcę jest nieprawidłowe. Niemniej jednak organ podatkowy wskazał, że przekazanie przez spółkę surowców i wyrobów dla celów badań tak czy inaczej nie podlega VAT. Nie jest bowiem dostawą towarów w rozumieniu przepisów o VAT oraz nie służy celom konsumpcyjnym, a zatem nie wpisuje się w katalog czynności podlegających opodatkowaniu VAT.
Komentarz eksperta
Michał Januszewski konsultant w Dziale Podatkowoprawnym PwC
Od 1 kwietnia 2013 r. ustawa o VAT zawiera nową definicję próbki. Zmiana ta miała na celu pełniejsze dostosowanie definicji próbki do regulacji unijnych oraz tez przedstawionych przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie EMI Group (C-581/08). Na gruncie nowych przepisów próbka to identyfikowalny jako próbka egzemplarz towaru lub jego niewielka ilość, która pozwala na ocenę cech i właściwości danego towaru, a jej przekazanie ma na celu promocję tego towaru i nie służy zasadniczo zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego.
W przeciwieństwie do wcześniejszych regulacji obowiązujące od 1 kwietnia 2013 r. przepisy nie wymagają, aby dla celów zakwalifikowania towaru jako próbki towar ten musiał być przekazywany w niewielkiej ilości. Jest bowiem wystarczające, aby towar ten był „identyfikowalny" jako próbka. W praktyce nie oznacza to wymogu oznaczania towaru jako próbki, co w przypadku niektórych towarów byłoby co najmniej kłopotliwe. Wystarczające jest, aby charakter danego towaru jednoznacznie wskazywał, że jego przekazanie nie ma na celu zaspokojenia potrzeb konsumenta. Każdorazowo towar ten musi jednak być przekazywany w celu jego promocji, aby można było zakwalifikować go jako próbkę w rozumieniu ustawy o VAT.
W świetle definicji próbki dla celów VAT faktycznie istnieje wątpliwość, czy za taką próbkę można uznać próbkę przekazywaną do celów badań laboratoryjnych wykonywanych np. przez inspekcję sanitarną. Dany podmiot może być wprawdzie zobowiązany do dostarczania produkowanych wyrobów do badań, jednak ta okoliczność nie jest wystarczająca do uznania, że odbywa się to w celu promocji ich sprzedaży. Sam pozytywny wynik badań umożliwia wprowadzenie tych produktów do obrotu gospodarczego, nie pozwala jednak na ocenę ich cech przez konsumenta.
Samo jednak stwierdzenie, że przekazywane przez spółkę towary nie wypełniają definicji próbki w rozumieniu ustawy o VAT nie prowadzi jeszcze do wniosku, że ich przekazanie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT na gruncie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT jako nieodpłatna dostawa towaru. Dostawa towaru oznacza bowiem przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, podczas gdy, jak słusznie zauważył organ podatkowy, instytucja przeprowadzająca badanie próbki towaru nie nabywa prawa do dysponowania nim jak właściciel. Oznacza to, że przekazanie tej próbki nie stanowi nieodpłatnej dostawy towaru.
Należy również pamiętać, że zasadniczym celem opodatkowania przez ustawodawcę świadczeń nieodpłatnych było unikanie nieopodatkowanej konsumpcji. VAT jest bowiem z założenia podatkiem, którego celem jest obciążanie wszelkich przejawów prywatnej konsumpcji, a brak jego nałożenia na świadczeniach nieodpłatnych mógłby skutkować zagrożeniem spełnienia tego celu.
Mając zatem na uwadze cel omawianych przepisów oraz to, że w przedstawionym stanie faktycznym przekazywane towary nie służą jakiejkolwiek konsumpcji, nałożenie obowiązku opodatkowania VAT ich przekazania do badań byłoby niezgodne z podstawowymi założeniami konstrukcyjnymi VAT. Tym samym organ wydający interpretację słusznie wskazał, że czynność przekazania przez spółkę towarów do badań nie podlega opodatkowaniu VAT, pomimo iż towary te, zdaniem organu, nie są próbkami w rozumieniu ustawy o VAT.