Podatnik od 1998 r. prowadzi samodzielną działalność gospodarczą. Ponadto w 2008 r. został komandytariuszem nowo zawiązanej spółki komandytowej. We wniosku o interpretację podatnik wskazał, że spółka komandytowa kupiła środki trwałe i skorzystała z prawa do jednorazowej amortyzacji na podstawie art. 22 ust. 7 ustawy o PIT.
Wnioskodawca poprosił o rozstrzygnięcie wątpliwości czy jako komandytariusz spółki komandytowej miał prawo do ujęcia w kosztach uzyskania przychodów, jednorazowej amortyzacji dokonanej przez spółkę komandytową, proporcjonalnie do udziałów w jej zysku? Sam twierdził, że miał takie prawo. I to nawet pomimo że w chwili, kiedy swoją działalność zaczynała spółka i w okresie dwóch lat, licząc od końca roku poprzedzającego to rozpoczęcie, prowadził też samodzielnie własną firmę.
Fiskus nie zgodził się z tym stanowiskiem.
Podatnik nie dał za wygraną i sprawa trafiła do sądu administracyjnego. Ostatecznie jej wynik okazał się korzystny dla skarżącego. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie uwzględnił jego skargę. Istotny wpływ na jego rozstrzygnięcie miał wyrok NSA z 20 czerwca 2012 r. (sygn. akt II FSK 2433/10), który uchylił pierwsze niekorzystne dla skarżącego rozstrzygnięcie sądu I instancji. WSA potwierdził, że adresatami art. 22k ust. 7 i 11 ustawy o PIT są podatnicy – osoby fizyczne. W związku z tym nie może mieć on zastosowania do spółki komandytowej.
WSA zgodził się ze skarżącym, że to, czy wspólnik spółki osobowej może dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego, zależeć będzie od tego, czy sam – niezależnie od pozostałych wspólników – spełnia przesłanki wyrażone w art. 22k ust. 7 i 11 ustawie o PIT.
Sąd wypowiedział się też co do możliwości dokonania odpisu przez podatnika, który prowadził indywidualnie działalność. W jego ocenie wykładnia literalna przepisów nie daje podstaw do przyjęcia wniosku, że fakt prowadzenia przez wspólnika indywidualnej działalności gospodarczej w roku rozpoczęcia działalności przez spółkę osobową, a także w okresie dwóch lat poprzedzających nie daje podstaw do zastosowania art. 22k ust. 11 ustawy o PIT.
Przepis ten dotyczy dwóch sytuacji: gdy podatnik rozpoczynając działalność gospodarczą prowadzi równocześnie działalność w innej formie albo rozpoczynając działalność gospodarczą co prawda nie prowadzi równolegle działalności w innej formie, ale prowadził ją wcześniej, w okresie dwóch lat, licząc od końca roku poprzedzającego rok rozpoczęcia obecnej działalności.
Wyrok WSA w Rzeszowie z 8 listopada 2011 r. sygn. I SA/Rz 795/12.
Jarosław Ostrowski doradca podatkowy, radca prawny, wspólnik zarządzający w kancelarii Ostrowski i Wspólnicy w Toruniu
Jarosław Ostrowski, doradca podatkowy, radca prawny, wspólnik zarządzający w kancelarii Ostrowski i Wspólnicy w Toruniu
Rozstrzygnięcie opiera się na założeniu ustawodawcy, wedle którego podatnikami podatków dochodowych nie są spółki osobowe (z pewnymi wyjątkami dotyczącymi podmiotów zagranicznych).
Opierając się na tej fundamentalnej regule, skład orzekający doszedł do przekonania, iż ograniczenia w stosowaniu ulgi polegającej na jednorazowej amortyzacji środków trwałych nie znajdują zastosowania do spółki komandytowej ponieważ nie jest ona ich adresatem. Z wyroku wynika, że przesłanki dla stosowania jednorazowej amortyzacji, takie jak rozpoczęcie działalności w danym roku lub posiadanie statusu małego podatnika (art. 22k ust. 7) a także wymóg nieprowadzenia działalności w okresie poprzedzających dwóch lat (art. 22k ust. 11), muszą być odnoszone indywidualnie do każdego ze wspólników (podatników).
Może zatem zaistnieć sytuacja, w której niektórzy z nich z ulgi skorzystają, inni zaś nie. Wszystko zależy od indywidualnej sytuacji. Rozliczenie jednorazowej amortyzacji dokonanej przez spółkę opiera się na treści art. 8 ustawy o PIT, zgodnie z którym koszt uzyskania przychodu wynikający z ksiąg spółki należy odnieść proporcjonalnie (wedle udziału w zyskach) do poszczególnych wspólników. Jeśli którykolwiek z nich nie będzie spełniać warunków przewidzianych dla zastosowania ulgi, koszt w stosunku do niego nie zostanie rozpoznany.
