Podatnicy, którzy wybiorą uproszczoną formę wpłacania zaliczek na podatek dochodowy, powinni o tym powiadomić urząd skarbowy. Ostatecznym terminem na takie powiadomienie jest termin wpłaty pierwszej zaliczki w roku podatkowym.
W przypadku, gdy rokiem podatkowym podatnika jest rok kalendarzowy, zawiadomienie o wyborze tej formy na 2013 r. należy złożyć do 20 lutego 2013 r. Pozostało zatem jeszcze trochę czasu. Warto jednak wcześniej rozważyć, czy i kiedy opłaca się takie rozliczanie zaliczek na podatek dochodowy.
Termin ten dotyczy podatników, którzy po raz pierwszy wybiorą uproszczoną formę wpłacania zaliczek. Ci, którzy już ją stosują, nie muszą powiadamiać urzędu o jej kontynuacji.
Wybór tej formy nie jest dokonywany raz na zawsze. Jednak w przypadku, gdy podatnik chce z niej zrezygnować, musi o tym poinformować urząd w formie pisemnej. Powinien tego dokonać również w terminie wpłaty pierwszej zaliczki za dany rok podatkowy, czyli do 20 lutego (jeżeli jego rok podatkowy jest rokiem kalendarzowym).
Korzyści z ułatwień
Podatnicy, którzy na 2013 r. wybiorą tę formę wpłacania zaliczek, będą mogli je wpłacać co miesiąc w wysokości 1/12 podatku należnego, wykazanego w zeznaniu rocznym CIT-8, złożonym w roku poprzedzającym ten rok podatkowy, czyli w zeznaniu CIT-8 za 2011 r. To zeznanie bowiem zostało złożone w 2012 r., tj. w roku poprzedzającym rok podatkowy za który będą wpłacane zaliczki w uproszczonej formie (2013 r.).
Warto zauważyć, że kwotę uproszczonej zaliczki w wysokości 1/12 podatku należnego wykazanego w zeznaniu rocznym CIT-8 za 2011 r. oblicza się w oparciu o podatek należny po odliczeniach, a nie o ten podatek przed odliczeniami. Jest to korzystne, bo odliczenia dodatkowo mogą zmniejszać kwotę tej zaliczki. Wskazała na to również Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 28 maja 2008 r. (IBPB3/423-299/08/CzP).
Według niej „określenie »podatek należny«, zawarte w art. 25 ust. 6
oznacza podatek, który zgodnie z przepisami tej ustawy powinien być uiszczany (w tym w postaci zaliczek) za dany rok podatkowy, co wynika z treści art. 27 ust. 1 ww. ustawy. Jest to podatek, o którym mowa w art. 19 ustawy, pomniejszony o przewidziane przepisami odliczenia".
Podobnie wypowiedział się minister finansów w interpretacji z 11 maja 2009 r. (DD6/033-33/ORK/09/PK-449). Według niego „użyty w formularzu CIT-8 zwrot »podatek należny po odliczeniach« spełnia jedynie rolę precyzującą, wyjaśniającą kolejne kroki w trakcie jego wypełniania. Zarówno pozycja 54, jak i 56 znajdują się w części F »Obliczenie należnego podatku«. Tak więc »podatkiem należnym« jest ostateczny wynik działań arytmetycznych dokonanych w tej części formularza CIT-8".
Jeżeli w zeznaniu za 2011 r. podatnicy nie wykazali podatku należnego, to mogą wówczas wpłacać zaliczki miesięczne w wysokości 1/12 podatku należnego wynikającego z zeznania złożonego w roku o dwa lata poprzedzającym 2013 r., tj. z zeznania CIT-8 za 2010 r. Jeżeli również w tym roku podatnicy nie wykazali podatku należnego, to nie są możliwe wpłaty zaliczek w tej uproszczonej formie.
Dobre dla firm rosnących
Podatnicy, którzy wybrali tę formę wpłacania zaliczek, są obowiązani stosować ją w całym roku podatkowym, tj. wpłacać zaliczki miesięczne w ustalonej kwocie 1/12 podatku należnego wynikającego z zeznania, które złożyli w poprzednim roku podatkowym (lub jeżeli w zeznaniu tym nie wystąpił podatek należny, to za wcześniejszy rok).
Powinni też dokonać rozliczenia podatku za cały rok podatkowy. Jeżeli zatem podatnik w każdym roku podatkowym osiąga wyższe dochody niż w roku poprzednim i w związku z tym płaci wyższy podatek należny, to stosowanie takiego sposobu wpłat zaliczek będzie dla niego w każdym roku korzystne.
Zaliczki w 2013 r. będą bowiem ustalone na podstawie należnego podatku w roku 2011, a zatem w roku, w którym taki podatnik płacił niższy podatek niż w 2012 r., czy też będzie płacił podatek za 2013 r. Będzie to zatem korzystne dla firm niejako modelowo rozwijających się, które corocznie uzyskując coraz wyższe dochody i wykazują podatek należny w wyższej kwocie.
Co przy korekcie
Jeżeli podatnik złoży korektę zeznania rocznego powodującą zmianę wysokości podstawy obliczenia miesięcznych zaliczek płaconych w uproszczonej formie, to kwota tych zaliczek:
1) ulega zwiększeniu lub zmniejszeniu, odpowiednio do zmiany wysokości podstawy ich obliczenia – jeżeli zeznanie korygujące zostało złożone w urzędzie skarbowym do końca roku podatkowego poprzedzającego rok podatkowy, za który zaliczki są płacone w formie uproszczonej;
2) ulega zwiększeniu lub zmniejszeniu począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym została złożona korekta, odpowiednio do zmiany wysokości podstawy ich obliczenia – jeżeli zeznanie korygujące zostało złożone w roku podatkowym, za który zaliczki są płacone w formie uproszczonej;
3) nie zmienia się – jeżeli zeznanie korygujące zostało złożone w terminie późniejszym.
Analogiczne skutki wystąpią w przypadku, gdy organ podatkowy (organ kontroli skarbowej) wyda decyzję określającą należny podatek dochodowy w wysokości innej, niż była wykazana w zeznaniu albo w zeznaniu korygującym.
Chodzi tu o decyzję ostateczną. Może nią być decyzja organu pierwszej instancji (naczelnika urzędu skarbowego lub dyrektora urzędu kontroli skarbowej), gdy podatnik nie będzie wnosił od niej odwołania lub decyzja organu podatkowego drugiej instancji (dyrektora izby skarbowej), gdy podatnik wniesie odwołanie od decyzji urzędu skarbowego czy decyzji dyrektora urzędu kontroli skarbowej. Wskazuje na to interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 11 sierpnia 2011 r. (ITPB3/423-295/11/AM).
Według niej „spółka jest zobligowana do zmiany (zwiększenia) kwoty wpłacanych w formie uproszczonej zaliczek na podatek dochodowy od osób prawnych, gdy zaistniała przesłanka warunkująca dokonanie takiej operacji, tj. określono należny podatek dochodowy w wysokości innej niż wykazana w zeznaniu będącym podstawą obliczenia wysokości miesięcznych zaliczek.
W konsekwencji, stosownie do art. 25 ust. 9 pkt 2 w związku z art. 25 ust. 10 ustawy podatkowej, spółka powinna uiszczać uproszczone zaliczki w zwiększonych kwotach począwszy od miesiąca następującego po miesiącu otrzymania decyzji ostatecznej, czyli decyzji dyrektora izby skarbowej utrzymującej w mocy decyzję dyrektora urzędu kontroli skarbowej".
Korzystne jest tu, że podatnik w takiej sytuacji nie musi wpłacać różnicy od zaliczek (ani odsetek za zwłokę) zapłaconych w formie uproszczonej od początku roku do miesiąca złożenia korekty zeznania zwiększającego podstawę opodatkowania czy też otrzymania ostatecznej decyzji określającej wyższy należny podatek wynikający z zeznania lub jego korekty.
Kto jeszcze zyskuje
Zawiadomienie o wyborze uproszczonej formy wpłat zaliczek dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik w terminie wpłaty pierwszej zaliczki za dany rok podatkowy zawiadomi w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z uproszczonej formy wpłacania zaliczek.
Trzeba tu jednak wspomnieć, że ta uproszczona forma wpłacania zaliczek nie może być stosowana przez podatników, którzy po raz pierwszy podjęli działalność w roku poprzedzającym rok podatkowy lub w roku podatkowym, tj. przez podatników, którzy po raz pierwszy podjęli działalność w 2012 r. lub w 2013 r.
Wybór uproszczonej formy wpłacania zaliczek może być korzystny m.in. dla podatnika, który za 2011 r. wykazał stosunkowo niski podatek należny, a przewiduje, że w 2013 r. będzie osiągał wyższe dochody, od których musiałby płacić wyższe zaliczki niż 1/12 należnego podatku za 2011 r. Dotyczy to również podatnika, który za 2011 r. nie wykazał należnego podatku, a wykazał stosunkowo niski podatek należny za 2010 r. i przewiduje, że w 2013 r. musiałby płacić wyższe zaliczki niż 1/12 podatku należnego za 2010 r.
Wpłacając niższe zaliczki w uproszczonej formie, podatnik może zatem w 2013 r. niejako kredytować się podatkiem.
Przykład
Spółka z o.o. w zeznaniu CIT- 8 za 2011 r. wykazała w pozycji 56 podatek należny po odliczeniach w kwocie 12 000 zł. Na ten stosunkowo niski podatek wpłynęło to, że spółka dokonywała jednorazowej amortyzacji maszyn zakupionych w 2011 r. Również w 2012 r. kontynuowała modernizację parku maszynowego. Jeżeli na 2013 r. spółka wybrałaby uproszczoną formę wpłacania zaliczek, to powinna je wpłacać w wyso- kości 12 000 zł: 12= 1 000 zł.
Biorąc pod uwagę unowocześniony park maszynowy, spółka przewiduje, że w 2013 r. jej dochody znacznie wzrosną. Załóżmy, że gdyby spółka nie wybrała uproszczonej formy wpłacania zaliczek, to przeciętne zaliczki wynosiłby 11 000 zł miesięcznie. W takim przypadku spółka może obracać w trakcie roku dodatkowo za każdy miesiąc kwotą 11 000 zł – 1000= 10 000 zł.
Uproszczona metoda wpłat zaliczek może być również korzystna m.in. dla podatników, którzy przewidują, że w 2013 r. sfinalizują korzystną jednorazową transakcję związaną ze sprzedażą aktywów. Ewentualnie, gdy sfinalizowali ją przed złożeniem zawiadomienia o wyborze uproszonej formy wpłacania zaliczek.
Przykład
Spółka z o.o. w zeznaniu CIT-8 za 2011 r. wykazała w pozycji 56 podatek należny po odliczeniach w kwocie 240 000 zł. Jeżeli spółka wybrałaby uproszczoną formę wpłacania zaliczek, to powinna je wpłacać w wysokości 240 000 zł : 12 = 20 000 zł.
Przyjmijmy, że spółka w styczniu 2013 r. dokona sprzedaży zamortyzowanego budynku biurowego za kwotę 10 mln zł. Zaliczka na podatek od tego dochodu płacona do 20 lutego wynosiłaby 10 000 000 zł x 19 proc.= 1 900 000 zł Gdyby jednak spółka przed tą datą złożyła do urzędu skarbowego zawiadomienie o wyborze uproszczonej formy, to zapłaciłaby zaliczkę tylko w kwocie 20 000 zł. Tyle bowiem w takim przypadku wynosi miesięczna zaliczka płacona przez spółkę w formie uproszczonej.
Spółka zatem będzie mogła do momentu rozliczenia podatku w zeznaniu rocznym (czyli do 31 marca 2014 r.) obracać kwotą 1 900 000 zł – 20 000 zł = 1 700 000 zł. Już tylko w przypadku, gdyby spółka w styczniu 2013 r. umieściła tę kwotę na rocznej lokacie bankowej oprocentowanej według stawki 5 proc., to w styczniu 2014 r. otrzymałaby odsetki w kwocie 1 700 000 zł x 5 proc. = 85 000 zł. Byłby to już przychód za 2014 r., a zatem nie zaliczałby się do rozliczenia podatku za 2013 r.
Gdy trzeba dopłacić
Zaliczka na podatek jest również podatkiem, co wynika z art. 3 pkt 3 lit. a ordynacji podatkowej. Do korzyści wynikających z wyboru uproszczonej formy wpłacania zaliczek można zaliczyć brak konieczności ustalenia miesięcznych zaliczek. Stąd ewentualne nieprawidłowe zaliczenie do kosztów podatkowych wydatku niestanowiącego takiego kosztu czy też nieprawidłowe późniejsze wykazanie przychodu w trakcie roku podatkowego nie wpływa w tej formie na zaniżenie zaliczki (podatku).
Dochody za 2013 r. będą jednak musiały być rozliczone w zeznaniu rocznym CIT-8 składanym do 31 marca 2014 r. Może się to wiązać wówczas z jednorazową zapłatą stosunkowo wysokiego podatku, jeżeli zaliczki wynikające z wpłat w trakcie roku w formie uproszczonej były niskie. Stąd podatnik musi liczyć się z koniecznością posiadania środków finansowych na zapłatę tej różnicy.
Można się starać o zwrot
Może się okazać, że podatnik dokona wyboru wpłat zaliczek w uproszczonej formie, przewidując wyższe dochody za rok, w którym je będzie wpłacał, a jego przewidywania okażą się błędne i np. będzie ponosił w tym roku straty. Wówczas, pomimo że nie będzie osiągał dochodów, będzie musiał płacić zaliczki na podatek. Może to być dla niego szczególnie niekorzystne, ponieważ będzie się wiązało z koniecznością pozyskania środków na zapłatę zaliczek w trudniejszej sytuacji finansowej.
Warto tu jednak zauważyć, że na podstawie art. 77a ordynacji podatkowej organ podatkowy może, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych jego ważnym interesem, dokonać zwrotu nadwyżki wpłaconych kwot zaliczek na podatek dochodowy. Nie ma tu ograniczenia, że taki wniosek nie może dotyczyć zaliczek wpłacanych w formie uproszczonej. A zatem można taki wniosek złożyć również w przypadku wpłacania takich zaliczek.
Potwierdza to interpretacja Izby Skarbowej w Poznaniu z 16 czerwca 2009 r. (ILPB3/423-219/09-5/MC). Izba zwróciła w niej uwagę, że „ustawodawca nie wprowadził jakichkolwiek ograniczeń, które nie pozwalałyby korzystać z regulacji zawartej w art. 77a ordynacji podatkowej podatnikom wpłacającym zaliczki miesięczne w uproszczonej formie. W związku z tym podatnik korzystający z tej formy ma możliwość ubiegania się o zwrot nadwyżki wpłaconych kwot zaliczek na podatek dochodowy na podstawie art. 77a ustawy – Ordynacja podatkowa".
Niestety, decyzja o dokonaniu takiego zwrotu przez urząd skarbowy ma w dużym stopniu charakter uznaniowy. Różnie też może być interpretowane pojęcie „ważnego interesu podatnika". Stąd złożenie takiego wniosku nie daje pewności, że podatnik otrzyma zwrot.
