- W spółce działa związek zawodowy, któremu spółka nieodpłatnie udostępnia pokój w swojej siedzibie. Spółka użycza także sprzęt komputerowy i materiały biurowe oraz ponosi wydatki na energię elektryczną związaną z tym pomieszczeniem. Płaci także podatek od nieruchomości w części przypadającej na ten pokój i ponosi koszty dokonywanych w nim drobnych bieżących napraw. Czy te wszystkie wydatki mogą być przez spółkę zaliczone do kosztów podatkowych?

W myśl art. 33 ust. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn. DzU z 2001 r. nr 79, poz. 854 ze zm.), pracodawca, na warunkach określonych w umowie, jest obowiązany udostępnić zakładowej organizacji związkowej pomieszczenia i urządzenia techniczne niezbędne do wykonywania działalności związkowej w zakładzie pracy.

Spółka, która zadała pytanie, nieodpłatnie przekazuje także na rzecz organizacji związkowej sprzęt komputerowy oraz materiały, a także świadczy usługi, do których ustawa o związkach zawodowych jej nie zobowiązuje. Przepisy ustawy o związkach zawodowych nie wskazują jednak, która strona, pracodawca czy też organizacja związkowa, ma ponosić koszty z tytułu korzystania z pomieszczeń udostępnionych organizacjom związkowym.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty podatkowe muszą zatem spełniać łącznie następujące warunki: zostały poniesione przez podatnika, pozostają w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, ich poniesienie miało na celu uzyskanie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, nie zostały wyłączone z kategorii kosztów podatkowych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Jak stwierdziła Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 3 sierpnia 2010 r. (IBPBI/2/423-715/10/MS), „Trudno znaleźć racjonalne uzasadnienie, w jaki sposób finansowanie działalności organizacji związkowej miałoby wpływać na przychody spółki, bądź służyć zachowaniu albo zabezpieczeniu ich źródła. Są to koszty ponoszone na rzecz funkcjonowania związków zawodowych, a więc nie służą działalności spółki.

Oceniając ww. wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę pod kątem ich celowości, należy wskazać, iż pomiędzy tymi wydatkami a osiągnięciem przychodu nie zachodzi związek przyczynowo-skutkowy tego typu, że poniesienie wydatku wpływa na osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów. Związku tego nie sposób przypisać zarówno w ujęciu pośrednim, jak i tym bardziej w ujęciu bezpośrednim. Poszukiwany związek przyczynowo-skutkowy nie występuje, gdyż wydatki te wprost dotyczą funkcjonowania związków zawodowych postrzeganych jako niezależne w swojej działalności statutowej od pracodawców”.

Tak samo stwierdziła Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 25 stycznia 2010 r. (IPPB5/423-761/09-2/PJ) oraz Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 25 listopada 2010 r. (ILPB3/423–728/10–2/GO).

Należy zatem stwierdzić, że z interpretacji organów podatkowych wynika, że ponoszone przez spółkę wydatki na udostępnienie pomieszczeń związkom zawodowym nie służą ani uzyskiwaniu przez nią przychodu, ani zachowaniu czy zabezpieczeniu źródła tego przychodu.

Służą jedynie celom związków zawodowych. Oznacza to, że te wydatki nie spełniają przesłanek uznania ich za koszty uzyskania przychodów określonych w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.