Nasza spółka jest małym wydawnictwem. Przepisy nakładają na nas obowiązek przekazywania określonej liczby egzemplarzy uprawnionym bibliotekom. Czy podlega ono VAT?

– pyta czytelnik.

Zgodnie z ustawą z 7 listopada 1996 r. o obowiązkowych egzemplarzach bibliotecznych (DzU nr 152, poz. 722 ze zm.) wydawnictwa muszą przesyłać książki wskazanym w przepisach bibliotekom.

Komu trzeba przesłać darmowy egzemplarz

Zgodnie z art. 5 ustawy z 7 listopada 1996 r. o obowiązkowych egzemplarzach bibliotecznych (DzU nr 152, poz. 722 ze zm.) wydawnictwa przekazują:

- Bibliotece Narodowej w Warszawie i Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie po dwa egzemplarze obowiązkowe;

- Bibliotece Sejmowej w Warszawie po jednym egzemplarzu obowiązkowym dzienników urzędowych organów administracji rządowej;

- pozostałym uprawnionym bibliotekom (jest ich kilkanaście, zostały określone w rozporządzeniu ministra kultury i sztuki z 6 marca 1997 r. opublikowanym w DzU nr 29, poz. 161 ze zm.) po jednym egzemplarzu obowiązkowym.

Nie dostają za to żadnego wynagrodzenia.

Nieodpłatne przekazanie

Pojawia się więc pytanie, czy jest to nieodpłatne przekazanie towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.

Przepis ten mówi, że przez dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, jeżeli podatnikowi temu przysługiwało (w całości lub w części) prawo do obniżenia podatku należnego o naliczony przy nabyciu tych towarów.

Przepis precyzuje, że chodzi m.in. o:

- przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

- wszelkie inne darowizny.

Wyjątki

Nie dotyczy to jedynie: przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek.

Przez prezenty o małej wartości w rozumieniu ustawy o VAT rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

1) o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł, jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;

2) których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie  przekraczają 10 zł.

Próbka w rozumieniu ustawy o VAT to niewielka ilość towaru reprezentująca określony rodzaj lub kategorię towarów, która zachowuje skład oraz wszystkie właściwości fizyczne, fizykochemiczne i chemiczne lub biologiczne towaru, przy czym ilość lub wartość przekazywanych (wręczanych) przez podatnika próbek nie wskazuje na  działanie mające charakter handlowy.

Definicja nieodpłatnego prze- kazania towarów jest więc bardzo szeroka. Zdaniem fiskusa obejmuje ona również przesłanie książek uprawnionym do  ich bezpłatnego otrzymania bibliotekom.

Interpretacja izby

Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 30 listopada 2011 r. (IPP-P1/443-1270/11-5/JL).

Pytanie zadała spółdzielnia zajmująca się wydawaniem książek. Jej zdaniem przekazanie obowiązkowych egzemplarzy bibliotekom nie podlega VAT.

Izba nie zgodziła się z tym stanowiskiem. Podkreśliła, że „dla opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów nie ma znaczenia cel takiego przekazania, nie ma znaczenia również to, czy przekazanie następuje w wykonaniu nakazu wynikającego z przepisów prawa, ewentualnie nakazu organu. Zatem także w sytuacji, kiedy podatnik przekazuje nieodpłatnie towary, realizując nakaz wynikający z przepisów prawa, przekazanie to, wbrew opinii wnioskodawcy, podlega opodatkowaniu VAT”.

Izba argumentuje, że „gdy podatnik odliczył podatek naliczony przy zakupie towarów, to ich nieodpłatne przekazanie, gdyby było nieopodatkowane, w rezultacie prowadziłoby do sytuacji, gdy żaden z uczestników obrotu gospodarczego nie poniósłby ekonomicznego ciężaru podatku VAT.

Pozostawałoby to w sprzeczności z zasadą powszechności i neutralności opodatkowania. Nieodpłatne przekazanie towarów handlowych, które nie wypełniają definicji prezentów o małej wartości w rozumieniu art. 7 ust. 4 lub próbek w rozumieniu art. 7 ust. 7 ustawy, traktowane jest jak dostawa towarów i rodzi konieczność opodatkowania podatkiem VAT”. Oznacza to, że naliczania VAT można uniknąć, tylko gdy książka spełnia definicję prezentu małej wartości.