W konsekwencji sprzedawca nie występuje w charakterze podatnika VAT.

Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Poznaniu z 20 marca 2012 r. (ILP-P1/443-28/10/12-S/MK).

Wnioskodawczyni zakupiła działkę budowlaną, a następnie dokupiła dwie działki rolne, które przylegały do zakupionej wcześniej działki budowlanej. Na działce budowlanej zamierzała wybudować dom jednorodzinny, a pozostałą część terenu przeznaczyć pod funkcje rolne i rekreacyjne. W czasie budowy zmieniony został miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego i posiadany przez nią teren został przeznaczony pod budownictwo.

W związku z brakiem środków na prowadzenie dalszej budowy wnioskodawczyni najpierw sprzedała jedną działkę wydzieloną ze swojego terenu, a następnie postanowiła pozostały jej teren podzielić na trzy działki i przeznaczyć do sprzedaży, pozostawiając sobie jedynie zakupioną pierwotnie działkę, na której prowadziła budowę domu jednorodzinnego.

Mając wątpliwości, czy planowana sprzedaż działek budowlanych powinna podlegać VAT, zwróciła się o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych. Izba uznała, że dokonana sprzedaż oraz transakcje sprzedaży planowane w przyszłości powinny być opodatkowane podstawową stawką VAT.

Wnioskodawczyni zaskarżyła tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, a minister finansów wniósł od jego wyroku skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. W konsekwencji zaskarżona interpretacja została uchylona, a organ podatkowy zmienił stanowisko, stwierdzając, że w analizowanym przypadku sprzedaż działek przez wnioskodawczynię nie jest działalnością gospodarczą i nie podlega VAT.

Komentuje Filip Kopacz, starszy menedżer w dziale prawnopodatkowymPwC

W tej sprawie należało przede wszystkim ustalić, czy wnioskodawczyni, sprzedając działki, działała jako podatnik VAT. A zatem, czy zgodnie z ustawą o VAT można ją było uznać za osobę wykonującą samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalnością gospodarczą jest, zgodnie z ustawą o VAT, m.in. działalność handlowców, czyli działalność polegająca na zakupie towarów oraz ich późniejszej odsprzedaży.

Dodatkowo z działalnością gospodarczą możemy mieć do czynienia nawet, gdy czynność została wykonana jednorazowo, jeśli okoliczności wskazują na zamiar wykonywania takich czynności w sposób częstotliwy.Choć ustawa o VAT nie przewiduje tego wprost, należy zgodzić się ze stanowiskiem zaprezentowanym zarówno w komentowanej interpretacji, jak i wyrokach sądów administracyjnych wydanych w analizowanej sprawie, że działalnością gospodarczą jest tylko ta aktywność, która wykonywana jest zawodowo.

Jak słusznie zatem zauważył NSA, akceptując tym samym stanowisko zaprezentowane przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 15 września 2011 r. w połączonych sprawach C-180/10 (Jarosław Słaby przeciwko ministrowi finansów) i C-181/10 (Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć przeciwko dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie) nie można mówić o wykonywaniu działalności gospodarczej, w szczególności działalności handlowej, przez podmiot, który jedynie wykonuje czynności wchodzące w skład zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, nie podejmując równocześnie żadnych aktywnych działań w celu rozporządzania tym majątkiem.

NSA wskazał, że takimi aktywnymi działaniami wskazującymi na profesjonalny charakter wykonywanej działalności byłoby m.in. uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych czy też działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek.

W związku z tym przy analizie, czy sprzedawca występuje w określonych okolicznościach jako podatnik VAT, nie ma charakteru rozstrzygającego sama liczba i zakres transakcji sprzedaży. Należy natomiast zauważyć, że właśnie analiza tych kwestii doprowadziła pierwotnie organ podatkowy do wniosku, że w analizowanej sprawie wnioskodawczyni występowała w charakterze podatnika, a jej zamiarem było wykonywanie w sposób częstotliwy i zarobkowy sprzedaży działek.

Przedstawione przez nią okoliczności nie wskazywały natomiast na profesjonalny charakter podejmowanych działań. Ostatecznie słusznie zatem potwierdzono, że sprzedając działki, nie działała onajako podatnik VAT.