Rozbiórka jako część inwestycji – rozliczenie PIT i CIT

Należy je bowiem uwzględnić przy ustalaniu podstawy amortyzacji nowego budynku.

Koszt wytworzenia

Wartością początkową budynku powstałego na wcześniej nabytym gruncie jest koszt wytworzenia. Ustala się go na podstawie art. 16g ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT lub art. 22g ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 16g ust. 4 ustawy o CIT i art. 22g ust. 4 ustawy o PIT za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych:

- rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych,

- kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi.

Bierze się też pod uwagę inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych.

Natomiast do kosztu wytworzenia nie zalicza się kosztów:

- ogólnych zarządu,

- sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.

Ponadto podatnicy PIT nie mogą uwzględnić wartości pracy własnej, małżonka i małoletnich dzieci.

Koszt wytworzenia koryguje się o różnice kursowe naliczone do dnia przekazania do używania środka trwałego. Tak wynika z art. 16g ust. 5 ustawy o CIT i art. 22g ust. 5 ustawy o PIT.

Prace przygotowawcze

Użyte przez ustawodawcę pojęcie „inne koszty” jest nieograniczonym katalogiem. Obejmuje on wszelkie koszty związane bezpośrednio z wytworzeniem nowego środka trwałego, w tym wydatki na działania wstępne, przygotowujące właściwe wytworzenie środka trwałego.

Przykładem są wydatki poniesione na rozbiórkę czy wyburzenie budynków lub budowli znajdujących na miejscu realizacji nowej inwestycji.

Tak wynika z interpretacji: Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 19 stycznia 2010 (ITPB1/415-824a/09/DP), Izby Skarbowej w Poznaniu z 19 lutego 2010 (ILPB3/423-1116/09-4/AO), Izby Skarbowej w Katowicach z 2 grudnia 2008 (IBPB3/423-806/08/AK) i Izby Skarbowej w Warszawie z 10 lipca 2008 (IP-PB3-423-645/08-2/JG).

Taką wykładnię pojęcia kosztu wytworzenia potwierdza również orzecznictwo. Sądy wskazują, że  proces inwestycyjny obejmuje również prace związane z przygotowaniem placu pod budowę, w tym również likwidację (rozbiórkę) starego środka trwałego (tak orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 lutego 2011, II FSK 1603/09, i wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 17 kwietnia 2008, I SA/Kr 1265/07).

Ważny jest cel

Decydujące znaczenie dla zaliczenia określonego wydatku do kosztu wytworzenia środka trwałego ma możliwość powiązania go z konkretnym przedsięwzięciem.

Izba Skarbowa w Katowicach w odpowiedzi z 24 listopada 2009 (IBPBI/2/423-989/09/MO)

podkreśliła, że wydatki związane z rozbiórką starych budynków lub budowli powiększą wartość początkową nowych, tylko jeśli  decyzja o ich likwidacji jest związana z planami inwestycyjnymi wybudowania nowego obiektu.

Nie ma natomiast znaczenia, że nowa budowa nie rozpocznie się od razu po zakończeniu rozbiórki (tak interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 27 lutego 2009, ITPB1/415-784/08/WM).

Przykład 1

Spółka ABC zajmuje się działalnością handlową.

W związku z planowaną budową magazynu zleciła rozbiórkę starego, który nie tylko był zbyt mały w stosunku do obecnych potrzeb spółki, ale również nadawał się do generalnego remontu.

Rozbiórką starego magazynu zajęła się wynajęta firma. Wystawiła ona fakturę na 23 tys. zł (kwota netto). VAT naliczony z tej faktury spółka w całości odliczyła.

Wartość netto prac rozbiórkowych (23tys. zł) spółka ABC powinna uwzględnić w wartości początkowej nowego budynku magazynowego.

Zaniechane inwestycje

Jeżeli po wyburzeniu starych budynków planowana inwestycja nie zostałaby zakończona (czyli nie doszłoby do wytworzenia nowych środków trwałych), to dojdzie do zaniechania inwestycji.

Zgodnie art. 15 ust. 4f ustawy o CIT oraz art. 22 ust. 5e ustawy o PIT koszty zaniechanej inwestycji można rozliczyć podatkowo w momencie zbycia inwestycji lub jej likwidacji.

Przykład 2

Jeżeli w przypadku znanej nam z przykładu 1 spółki ABC doszłoby do zaniechania inwestycji (czyli zarząd podjąłby decyzję o rezygnacji z budowy nowego magazynu), to wydatki poniesione na rozbiórkę starego magazynu  będą mogły być zaliczone wprost do kosztów uzyskania przychodów, ale dopiero w momencie zbycia lub likwidacji inwestycji.

Nie mają znaczenia powody zaniechania inwestycji budowlanej.

Dla prawidłowego rozliczenia kosztów wytworzenia środków trwałych istotne jest prawidłowe określenie momentu zakończenia inwestycji, czyli momentu faktycznego oddania środka trwałego do używania.

W koszcie wytworzenia uwzględnia się bowiem wszelkie koszty pozostające w związku z wytworzeniem środka trwałego i poniesione do dnia oddania go do używania (tak interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 24 listopada 2009, IBPBI/2/423-989/09/MO). Natomiast koszty poniesione później, mimo że dotyczą wytwarzanego środka trwałego, są rozliczane na zasadach ogólnych.

Na kwalifikację wydatków poniesionych na rozbiórkę obiektów w związku z realizacją nowej inwestycji budowlanej jako elementu wartości początkowej tych nowych środków trwałych nie ma wpływu sprzedaż pozostałych po rozbiórce materiałów budowlanych (tak interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 22 sierpnia 2011, IBPBI/1/ 415-746/11/AP).

Natomiast jeżeli decyzja o likwidacji obiektów budowlanych nie jest związana z nową inwestycją, to wydatki na ich likwidację mogą być zaliczone wprost do kosztów uzyskania przychodów.

Oczywiście pod warunkiem spełnienia warunków określonych w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT lub art. 22 ust. 1 ustawy o PIT. Potwierdza to Izba Skarbowa w Katowicach w odpowiedzi z 19 maja 2010 (IBPBI/2/423-268/10/BG).

Autor jest doradcą podatkowym prowadzącym własną kancelarię podatkową