W niektórych wypadkach, paradoksalnie, uzyskano efekt przeciwny.

Przykładem takiej sytuacji jest obrót udziałami. Zasadniczo, jako działanie inwestora prywatnego, nie jest on działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów o VAT. Jednakże obrót akcjami i udziałami jest uznawany za działalność podlegającą przepisom o VAT po spełnieniu określonych warunków (np. w działalności maklerskiej lub brokerskiej).

Zgodnie z art. 135 dyrektywy 112/2006/WE, określającej zasady wspólnego systemu VAT, państwa członkowskie mają obowiązek zwolnić z opodatkowania transakcje, których przedmiotem są m.in. akcje i udziały w spółkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z określonymi wyjątkami.

Nowelizacja objęła zwolnieniem usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe. Są nimi papiery wartościowe oraz m.in. opcje, kontrakty terminowe, swapy. Papiery wartościowe dzielą się z kolei na akcje, prawa poboru, prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego, a także prawa pochodne.

Udział w spółce prawa handlowego nie mieści się w tych definicjach, nie stanowi więc instrumentu finansowego w rozumieniu ustawy o tych instrumentach. Może powstać wątpliwość, jak traktować do celów VAT zbycie udziałów wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Przykładem jest interpretacja indywidualna wydana przez dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy 15 marca 2011 r. (nr ITPP1/443-1186/10/AJ):

od 1 stycznia 2011 r. przepisy znowelizowanej ustawy o podatku od towarów i usług nie przewidują zwolnienia od opodatkowania dla czynności sprzedaży udziałów w spółce z o.o.".

Takie stanowisko należy uznać za niezgodne z dyrektywą o VAT, a przez to błędne. Podatnicy powinni pamiętać, że w sytuacji, w której przepis dyrektywy jest wystarczająco jasny i bezwarunkowy, możliwe jest zastosowanie go bezpośrednio, bez względu na brak jego implementacji do prawa krajowego.

Autor jest doradcą podatkowym w Ożóg i Wspólnicy

Zobacz więcej:

» Podatki i księgi » VAT » Co i jak podlega opodatkowaniu

» Podatki i księgi » Poradniki podatkowe » Zmiany w VAT w 2011 r.