Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 5 maja 2011 (IPPP2/443-113/11-3/MM).

Z pytaniem zwrócił się przedsiębiorca, który prowadzi działalność gospodarczą polegającą przede wszystkim na świadczeniu usług pomocy drogowej. Oprócz tego w styczniu 2011 wykonał usługę inspekcji pojazdu.

Działał na podstawie pełnomocnictwa dalszego (substytucji) na rzecz spółki z o.o. będącej pełnomocnikiem firmy ubezpieczeniowej. Inspekcja polegała m.in. na weryfikacji marki, modelu, numeru rejestracyjnego, nr VlN pojazdu oraz stwierdzeniu, czy były wykonywane modyfikacje  konstrukcji samochodu.

Wnioskodawca sporządził także opis uszkodzeń i ich dokumentację fotograficzną. Poza tym sprawdził czujnikiem lakieru, czy samochód był już wcześniej naprawiany, oraz zmierzył głębokość bieżnika opon.

Wnioskodawca podkreślił, że nie wykonuje na rzecz zakładu ubezpieczeń czynności agencyjnych w rozumieniu ustawy z 22 maja 2003 o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Ponadto wyjaśnił, że Urząd Statystyczny w Łodzi zakwalifikował opisane przez niego czynności jako:

- „usługi związane z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat” symbol PKWiU 66.21.10.0 (według PKWiU wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z  29 października 2008),

- „usługi pomocnicze związane z ubezpieczeniami i funduszami emerytalno-rentowymi (bez obowiązkowych ubezpieczeń społecznych ), pozostałe”, symbol PKWiU 67.20.10.-00.90 (według PKWiU z 1997 r.).

Zdaniem wnioskodawcy opisana inspekcja pojazdów jest zwolniona z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 oraz ust. 13 ustawy o VAT. Jest to bowiem usługa pomocnicza związana z usługami ubezpieczeniowymi. Izba skarbowa nie zgodziła się z tym stanowiskiem. Jej zdaniem przedsiębiorca powinien wystawić fakturę stosując 23-proc. stawkę.

Nie są to czynności ubezpieczeniowe

Izba wyjaśniła, że wnioskodawca nie wykonuje „czynności ubezpieczeniowych” w rozumieniu art. 3 ust. 3 – 5 ustawy o działalności ubezpieczeniowej.

Polegają one bowiem na tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w razie wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Tak rozumiana „czynność ubezpieczeniowa” w każdym wypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia od podatku, a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym. Natomiast z pytania wynika, że między wnioskodawcą i ubezpieczonymi nie istnieje żaden stosunek prawny ubezpieczenia.

Stosunek prawny istnieje między wnioskodawcą i firmą ubezpieczeniową, która zleca wykonanie wskazanych w umowie czynności polegających na inspekcji pojazdów w celu ich identyfikacji, oceny ich stanu faktycznego oraz weryfikacji zgłoszonych danych ze stanem faktycznym. To jednak nie daje prawa do zwolnienia.

Podatnik nie świadczy również usług reasekuracyjnych, polegających na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład reasekuracji oraz dalszym cedowaniem przyjętego ryzyka. W konsekwencji nie może skorzystać ze zwolnienia zawartego w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Nie jest to pośrednictwo

Z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT wynika, że zwolnione z opodatkowania są również usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych. Izba zauważyła jednak, że czynności wykonywane przez pośrednika ubezpieczeniowego określone zostały w art. 4 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym.

Są to czynności wykonywane w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń (agencyjne) oraz czynności wykonywane w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej (brokerskie).

Izba wyjaśniła, że „działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek strony umowy dotyczącej produktu finansowego.

Powinna to być usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo to ma zatem na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności, które umożliwiłyby zawarcie przez obie strony umowy, przy czym pośrednik nie realizuje w stosunku do treści umowy żadnego własnego interesu.

W konsekwencji świadczenia na rzecz firmy ubezpieczeniowej nie będą stanowić pośrednictwa ubezpieczeniowego, lecz po prostu wykonanie niektórych czynności w ramach zawartej umowy zlecenia pomiędzy wnioskodawcą a firmą ubezpieczeniową, której przedmiotem jest wykonanie określonych czynności związanych z inspekcją pojazdów”.

Według organu podatkowego potwierdza to sam wnioskodawca, który wyjaśnił, że w ramach świadczenia usług nie wykonuje w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń czynności agencyjnych w rozumieniu ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym.

Nie jest to element usługi zwolnionej

Jeszcze więcej wątpliwości budzi art. 43 ust. 13 ustawy o VAT. Wynika z niego, że zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej  m.in. w ust. 1 pkt 37, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z tym ostatnim przepisem.

Zdaniem izby skarbowej wnioskodawca nie może powołać się również na tę regulację. Wyjaśniła, że charakter czynności wykonywanych przez podatnika „wskazuje, że są one co prawda związane z stosunkiem ubezpieczeniowym, którego stronami są zakład ubezpieczeń oraz klient, jednakże nie można ich uznać za usługę właściwą dla usługi ubezpieczeniowej”. Nie są więc one zwolnione z VAT.

PKWiU bez znaczenia

W konsekwencji uznano, że przedsiębiorca powinien wystawić fakturę z 23-proc. podatkiem.

Na koniec organ podatkowy podkreślił, że ze względu na nowelizację ustawy o VAT począwszy od 1 stycznia 2011 przy interpretowaniu przepisów prawa podatkowego w zakresie zastosowania zwolnień nie mają znaczenia symbole Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług.

Dlatego  powoływane w opisie stanu faktycznego przez wnioskodawcę symbole PKWiU w odniesieniu do świadczonych przez niego usług nie wywierają żadnego skutku na gruncie obowiązujących przepisów prawa podatkowego.

Zobacz więcej:

» Podatki i księgi » VAT » Co i jak podlega opodatkowaniu

» Zwolnienia z VAT » Zwolnienia przedmiotowe z VAT

» VAT » Co i jak podlega opodatkowaniu » Usługi finansowe i pośrednictwa finansowego

Zobacz nasz poradnik:

» Podatki i księgi » Poradniki podatkowe » Zmiany w VAT w 2011 r.