Tak orzekł WSA w Poznaniu 15 marca 2011 (I SA/Po 951/10).
Spółka świadczyła usługi polegające na wydzierżawianiu miejsc targowych oraz na usuwaniu z nich odpadów. Po kontroli organy podatkowe stwierdziły, że świadczy ona jedną usługę. Według nich usuwanie odpadów z miejsc targowych jest usługą świadczoną w ramach dzierżawy miejsc targowych i nie może być uznane za usługę o charakterze niezależnym. W konsekwencji takie świadczenia powinny być opodatkowane jak jedna usługa kompleksowa.
Podatnik w odwołaniu od decyzji nie zgodził się z tym stanowiskiem. Stwierdził, że usługi te mają charakter niezależny, ponieważ istnieje zarówno możliwość dzierżawy miejsca targowego bez zakupu usługi sprzątania, jak i możliwość zakupu wyłącznie usługi sprzątania miejsca targowego bez dzierżawy stoiska.
Na potwierdzenie przedstawił umowy świadczące o tym, że niektórzy klienci korzystali wyłącznie z usługi sprzątania lub wyłącznie z usługi dzierżawy targowisk. Sąd podzielił stanowisko spółki i uchylił zaskarżoną decyzję. W jego ocenie, zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, dwie usługi można uznać za usługę kompleksową, gdy nie da się ich wydzielić lub podział usług miałby charakter sztuczny.
Ponadto usługi te muszą być ze sobą bezpośrednio związane w taki sposób, że jedna nie może istnieć bez drugiej. Sąd stwierdził, że w rozpatrywanej sprawie świadczenie usługi dzierżawy nie było konieczne, aby klient podatnika mógł korzystać ze sprzątania miejsca targowego. Tym samym usługi te nie były ze sobą bezpośrednio powiązane. Nie należy ich więc traktować jako usługi kompleksowej.
Autor jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Komentuje Jan Godyń, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Katowicach):
Problem usług kompleksowych i rozdziału poszczególnych świadczeń wchodzących w skład usługi złożonej na pojedyncze usługi nie został uregulowany w ustawie o VAT. Był on jednak przedmiotem licznych orzeczeń Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Sformułowano w nich przesłanki zakwalifikowania wielu świadczeń jako usługi kompleksowej (złożonej).
Po pierwsze, z punktu widzenia odbiorcy, poszczególne świadczenia powinny być tak ściśle ze sobą związane, że w aspekcie gospodarczym są jednym świadczeniem, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny (wyrok z 27 października 2005, C-41/04).
Po drugie, w przypadku wykonywania wielu świadczeń, jedno z nich powinno zostać uznane za usługę główną, a pozostałe za usługi pomocnicze (dla celów podatkowych traktowane jak usługa główna) – wtedy gdy usługi pomocnicze nie są dla nabywcy celem samym w sobie, a są jedynie środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej (wyrok z 15 maja 2001, C-34/99).
W opisanej sytuacji żaden z tych warunków nie został spełniony. Z punktu widzenia nabywców usług świadczonych przez podatnika świadczenia z całą pewnością mogły być rozdzielone. Świadczyło o tym istnienie klientów korzystających tylko z jednego rodzaju usług – dzierżawy miejsca targowego lub usuwania odpadów.
Rozdzielenie tych usług nie miało zatem charakteru sztucznego, skoro występowało w normalnym obrocie gospodarczym prowadzonym z odbiorcami finalnymi usług. Nie można również uznać usługi usuwania odpadów z miejsca targowego za niemającą samoistnej wartości, a jedynie za uzupełnienie wobec usługi głównej, jaką zdaniem organu podatkowego miała być dzierżawa miejsca targowego.
Przeciwko takiej koncepcji przemawia m.in. możliwość efektywnego wykorzystywania miejsca targowego bez korzystania z usług usuwania odpadów, również przydatność tych usług dla konsumentów nienabywających usług dzierżawy miejsca targowego.
W omawianej sprawie organ podatkowy dążąc do maksymalizowania obciążenia podatkowego usługodawcy i opodatkowania całości sprzedaży wyższą stawką przewidzianą dla dzierżawy, pominął wskazówkę ETS. WSA w Poznaniu słusznie zatem ocenił jego stanowisko jako nieprawidłowe i przyznał rację podatnikowi.
Czytaj też:
Zobacz:
» Podatki i księgi » Nieruchomości » Najem, dzierżawa, użyczenie » VAT od najmu, dzierżawy, użyczenia
» VAT » Co i jak podlega opodatkowaniu » Usługi związane z nieruchomościami
