Nadpłata wynikająca z rozliczenia zaliczek na podatek powstaje dopiero z dniem złożenia zeznania rocznego.
Chodzi o datę faktycznego złożenia zeznania, a nie upływ terminu jego złożenia. Tak więc podatnicy, którzy złożą deklarację CIT-8 nie czekając na ostatni dzień, mogą też liczyć na to, że szybciej otrzymają zwrot nadpłaty.
Może się również okazać, że podatnik złożył zeznanie roczne, w którym
- wykazał zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i wpłacił zadeklarowany podatek albo
- wykazał nadpłatę w wysokości mniejszej od należnej.
Wówczas jest uprawniony do złożenia korekty zeznania rocznego wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty. Do korekty należy dołączyć pisemne uzasadnienie jej przyczyn.
Jeżeli prawidłowość skorygowanego zeznania nie budzi wątpliwości, organ podatkowy zwraca nadpłatę bez wydania decyzji ją stwierdzającej. Jeżeli jednak nie zgodzi się z wyliczeniami podatnika, jest obowiązany do wydania decyzji, w której powinien wykazać wysokość zobowiązania podatkowego i jednocześnie wysokość kwoty nadpłaty podlegającej zwrotowi.
Nadpłata może być zwrócona bezpośrednio (dla podatnika prowadzącego działalność gospodarczą przelewem na konto bankowe) lub pośrednio (tj. zaliczona na poczet innych zobowiązań podatkowych).
Za dzień zwrotu nadpłaty na rachunek bankowy uważa się dzień obciążenia rachunku bankowego organu podatkowego.
Przepisy wskazują wprost, że nadpłata wraz z jej oprocentowaniem jest najpierw zaliczana na poczet zaległości podatkowych (wraz z odsetkami za zwłokę) i bieżących zobowiązań podatkowych.
Dopiero w razie ich braku jest zwracana podatnikowi, chyba że ten złoży wniosek o zaliczenie jej w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.
Podatnik może wnieść o zaliczenie nadpłaty na poczet zobowiązań podatkowych w innych podatkach. Aby uniknąć ewentualnych niejasności, będzie najlepiej, jeśli w piśmie wskażemy, na poczet jakiego podatku i za jaki okres ma być zaliczona nadpłata.
W sprawach zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych i bieżących zobowiązań podatkowych wydaje się postanowienie. Jest to warunek formalny zaliczenia nadpłaty na poczet innych zobowiązań podatkowych.
Postanowienia nie wydaje się, gdy podatnik wnioskuje o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych, bowiem nie są one jeszcze sprecyzowane.
Zaliczenie nadpłaty na poczet zaległości podatkowych następuje z dniem
- jej powstania – w przypadku złożenia zeznania rocznego lub
- złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wraz ze skorygowaną deklaracją.
Zatem, gdy istnieje zaległość podatkowa, zaliczenie nadpłaty wynikającej z rocznego rozliczenia podatku dochodowego następuje z dniem złożenia zeznania rocznego lub z dniem złożenia skorygowanego zeznania rocznego wraz z pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty oraz – co ważne – wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty.
Nadpłata jest zaliczana proporcjonalnie na zaległość i wynikające z niej odsetki. Oznacza to, że jeśli kwota nadpłaty nie pokrywa w całości zaległości wraz z odsetkami, zaległość w części wciąż istnieje i naliczane są od niej odsetki.
Nadpłatę wynikającą z zeznania rocznego zwraca się w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia zeznania rocznego. Dla biegu terminu zwrotu nie ma znaczenia, czy zeznanie zostało złożone w ustawowym terminie.
Jeśli podatnik skorygował zeznanie, co do zasady nadpłatę zwraca się w terminie dwóch lub trzech miesięcy od dnia złożenia korekty, w zależności od trybu, w jakim zeznanie jest korygowane.
Jednak gdy organ podatkowy nie zgadza się z wyliczeniem nadpłaty przez podatnika, wszczyna postępowanie i wydaje decyzję określającą jej wysokość. Wówczas nadpłata podlega zwrotowi w terminie 30 dni od dnia wydania takiej decyzji.
Jeśli organ nie zwróci nadpłaty w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia zeznania rocznego, przysługuje oprocentowanie już od dnia złożenia zeznania.
Gdy złożona została korekta zeznania rocznego a organ uchybił terminowi zwrotu nadpłaty, oprocentowanie przysługuje od dnia złożenia skorygowanego zeznania rocznego wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty.
Oprocentowanie przysługuje do dnia zwrotu nadpłaty, zaliczenia jej na poczet zaległych lub bieżących zobowiązań podatkowych lub od dnia złożenia wniosku o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.
Gdy kwota zwrotu podatku nie pokrywa w pełni kwoty nadpłaty wraz z oprocentowaniem, zwróconą kwotę zalicza się proporcjonalnie na poczet kwoty nadpłaty i jej oprocentowania.
Jeżeli w zeznaniu rocznym zostanie wykazana nadpłata nienależnie lub w wysokości wyższej niż należna, a organ ją zwróci lub zaliczy na poczet zaległości podatkowych (bądź bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych), nadpłata taka jest traktowana na równi z zaległością podatkową.
Należy pamiętać, że w art. 76 § 1 kodeksu karnego skarbowego ustawodawca przewidział, że karze podlega osoba, która przez podanie danych niezgodnych ze stanem rzeczywistym lub przez zatajenie rzeczywistego stanu rzeczy wprowadza w błąd właściwy organ, narażając na nienależny zwrot należności publicznoprawnej, zwrot nadpłaty lub jej zaliczenie na poczet zaległości podatkowej lub bieżących albo przyszłych zobowiązań podatkowych.
Wygaśnięcie prawa
Prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.
Po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin zwrotu nadpłaty, wygasa prawo do zwrotu nadpłaty oraz do złożenia wniosku o zaliczenie jej na poczet innych zobowiązań podatkowych.
Autorka jest doradcą podatkowym, starszą konsultantką w zespole Tax Management & Accounting Services w biurze PwC w Krakowie
