Tak uznała Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 1 stycznia 2011 r. (IPPP1-443-1173/10-3/PR).
Spółka prowadzi działalność deweloperską polegającą na budowie i sprzedaży lokali mieszkalnych, miejsc parkingowych i lokali usługowych. Rozważa możliwość wypłaty wspólnikom dywidendy w formie rzeczowej stanowiącej surogat świadczenia pieniężnego.
Zgromadzenie wspólników podejmie uchwałę o wypłacie dywidendy z zysku wykazanego w sprawozdaniu w formie rzeczowej, tj. wybudowanych lokali mieszkalnych i miejsc parkingowych. Spółka pytała, czy spowoduje to powstanie obowiązku podatkowego w VAT.
Jej zdaniem wypłata dywidendy w formie jednostronnej czynności prawnej nie jest odpłatną dostawą towarów. Uregulowanie zobowiązania z tytułu dywidendy w formie rzeczowej w wykonaniu uchwały zgromadzenia wspólników nie jest czynnością wymienioną w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, tj. przekazaniem towarów bez wynagrodzenia.
Izba skarbowa uznała to stanowisko za nieprawidłowe. Jej zdaniem jest to nieodpłatne przekazanie towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. W konsekwencji podatnik zobowiązany będzie do naliczenia VAT z tytułu przekazania tych towarów.
Autorka jest konsultantką w Zespole Zarządzania Wiedzą PwC
Komentuje Radosław Baraniewicz konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PwC
Komentowana interpretacja wpisuje się w jednolite stanowisko władz skarbowych, które zmierza do przypisania dywidendzie rzeczowej skutków podatkowych właściwych dla dostawy towarów.
Jakkolwiek z formalnoprawnego punktu widzenia dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, to jednak opodatkowanie dywidendy rzeczowej powinno mieć swoje wyraźne umocowanie w przepisach prawa.
Ponadto zaprezentowana przez izbę skarbową interpretacja w sposób nieuzasadniony zmierza do zróżnicowania na płaszczyźnie ustawy o VAT wypłaty dywidendy pieniężnej i dywidendy rzeczowej, ponieważ podział zysku następująco w formie gotówkowej nie może podlegać opodatkowaniu jako dostawa towarów.
W konsekwencji stanowisko izby skarbowej może w istocie naruszać zasadę równości opodatkowania przez zróżnicowanie spółek wypłacających dywidendę pieniężną i niepieniężną.
Co więcej wypłata dywidendy w postaci niepieniężnej jest rezultatem podjęcia uchwały zgromadzenia wspólników o podziale zysków spółki. Istotna jest przy tym okoliczność, że zarząd spółki wykonuje jedynie dyspozycję majątkiem spółki zgodnie z wolą zgromadzenia wspólników. Zatem spółka nie jest uprawniona do odmowy wypłaty dywidendy.
Dlatego taka wypłata nie powinna być klasyfikowana jako konwencjonalna czynność dyspozycji majątkiem. Również nie sposób podzielić stanowiska izby co do uznania dywidendy rzeczowej za nieodpłatne przekazanie towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.
Warunkiem niezbędnym do opodatkowania takiej czynności jest bowiem brak związku dywidendy z celami związanymi z prowadzonym przedsiębiorstwem.
Podział zysku w ramach dywidendy rzeczowej taki związek niewątpliwie wykazuje. Pogląd izby skarbowej należy uznać za nieprawidłowy, tym bardziej że nie wyjaśniono w sposób wyczerpujący, czy zostały spełnione wszystkie przesłanki związane z uznaniem takiej transakcji za nieodpłatne przekazanie towarów.
Stanowisko organów podatkowych co do opodatkowania dywidendy niepieniężnej zostało zakwestionowane w orzecznictwie sądowym. Jak słusznie uznał WSA w Warszawie w wyroku z 25 stycznia 2011 r. (III SA/Wa 3068/10), nieodpłatne przekazanie znaków towarowych jako wynagrodzenia tytułem dywidendy nie może być uznane za nieodpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.
Zbliżony problem występuje również na płaszczyźnie umorzenia udziałów w zamian za wynagrodzenie rzeczowe w postaci przeniesienia własności nieruchomości. WSA w Poznaniu w wyroku z 25 maja 2010 r. (I SA/Po 272/10) zwrócił uwagę, że skoro umorzenie udziałów w zamian za wynagrodzenie pieniężne nie podlega VAT, to również wydanie majątku za umorzone udziały nie powinno podlegać temu podatkowi.
Uważam, że tezę tę można również zastosować przy podatkowej kwalifikacji dywidendy rzeczowej w postaci przeniesienia własności lokali mieszkalnych.
Czytaj też artykuł »
