[b]Tak 29 lipca 2010 r. uznał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-188/09.[/b] Wyrok stanowi odpowiedź na pytanie prejudycjalne Naczelnego Sądu Administracyjnego w sporze między spółką Profaktor Kulesza, Frankowski, Jóźwiak, Orłowski a dyrektorem Izby Skarbowej w Białymstoku, dotyczącym wykładni pierwszej i szóstej dyrektywy VAT.
Zdaniem Trybunału Sprawiedliwości UE wspólny system podatku od wartości dodanej nie stoi na przeszkodzie, by państwo członkowskie czasowo ograniczyło prawo do odliczenia podatku naliczonego podatnikom, którzy nie dopełnili formalności wpisania dokonanych przez nich czynności sprzedaży do ewidencji. Pod warunkiem że tego rodzaju sankcja jest zgodna z zasadą proporcjonalności.
[b]Przepisy szóstej dyrektywy VAT nie stanowią przeszkody w utrzymywaniu w mocy przepisów zawierających takie ograniczenie.[/b]
Zdaniem luksemburskiego Trybunału przepisy polskiej ustawy o VAT z 2004 r. nie podważają samej zasady prawa do odliczenia, które nadal przysługuje każdemu podatnikowi – także temu, który nie wykonywał określonego w tych przepisach obowiązku polegającego na prowadzeniu rachunkowości w sposób wystarczająco szczegółowy, aby umożliwić zastosowanie VAT oraz jego kontrolę przez organ podatkowy.
Według Trybunału Sprawiedliwości UE przewidziany w polskiej ustawie środek, polegający na czasowym ograniczeniu prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę stanowiącą równowartość 30 proc. kwoty podatku naliczonego, ma charakter sankcji administracyjnej. Zniechęcające oddziaływanie tego rozwiązania ma na celu zapewnienie skuteczności realizacji ciążącego na podatnikach obowiązku stosowania kas rejestrujących do ewidencjonowania obrotu i kwot podlegającego zapłacie podatku.
Trybunał Sprawiedliwości UE we wczorajszym wyroku podkreślił ponadto, iż sankcja ta, w postaci ciężaru finansowego nakładanego na podatnika, który naruszył przepisy, i tylko przez czas trwania tego naruszenia, mieści się w zakresie kompetencji państwa członkowskiego i nie jest nieodpowiednia w stosunku do realizowanego celu.
Niemniej jednak Trybunał w Luksemburgu uznał, że w tym kontekście ocena zgodności środków krajowych z prawem Unii Europejskiej, w tym z zasadą proporcjonalności, jest zadaniem sądu krajowego.