Są to bowiem wydatki na funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Nie mają bezpośredniego przełożenia na przychód, ale podatkowym kosztem są także wydatki na zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodów (patrz ramka).

[srodtytul]Na otarcie łez[/srodtytul]

Pracodawcy często zapewniają szereg świadczeń osobom zwalnianym z firmy. Przede wszystkim starają się je wesprzeć przy szukaniu nowego miejsca zatrudnienia. Pomagają znaleźć odpowiednią ofertę pracy, napisać profesjonalny życiorys, zapewniają też szkolenia podnoszące kwalifikacje.

Firma może więc sporo zainwestować w złagodzenie skutków zwolnienia. Czy takie wydatki są dla niej podatkowym kosztem?

Wydaje się, że tak. Jest za tym kilka argumentów. Przede wszystkim sposób rozstania z pracownikiem pokazuje, jakimi zasadami kieruje się firma, i wpływa na jej wizerunek.

Poza tym złagodzenie warunków zwolnienia może powstrzymać pracownika przed skierowaniem sprawy do sądu, co na pewno ograniczy koszty pracodawcy. Firma może też być zobowiązana do zapewnienia określonych świadczeń na podstawie umowy zawartej ze związkami zawodowymi.

[b]Reasumując, takie wydatki nie przynoszą wprawdzie bezpośrednio przychodu, ale są kosztami funkcjonowania firmy.[/b]

[srodtytul]Sprawdzanie życiorysu[/srodtytul]

Z wydatkami wiąże się też zatrudnienie nowego pracownika. Zdarza się bowiem, że pracodawca chce sprawdzić referencje przedstawione przez kandydata i powierza to zadanie wyspecjalizowanej firmie. Ta weryfikuje informacje zawarte w życiorysie.

Jak pisaliśmy w 6 stycznia br. w artykule [link=http://www.rp.pl/artykul/415552.html]„Specjaliści prześwietlą życiorys kandydata”[/link], taka usługa obejmuje sprawdzenie historii zatrudnienia, wykształcenia i kwalifikacji oraz referencje zawodowe. Można się też dowiedzieć, czy kandydat nie był karany. Musi się to jednak odbywać zgodnie z [link=o ochronie danych osobowych]ustawą o ochronie danych osobowych[/link].

[b]Czy wydatki na weryfikację potencjalnego pracownika są kosztem podatkowym? Tak[/b], ponieważ w interesie firmy jest zatrudnienie jak najlepszych osób. Naturalne jest, że chce ich dokładnie poznać jeszcze przed podpisaniem angażu.

[srodtytul]Inwestycja na przyszłość [/srodtytul]

Firma może też przeszkolić kandydata do pracy jeszcze przed jej podjęciem. Zapłata za naukę to także wydatek związany z jej funkcjonowaniem. Po to bowiem pracodawca inwestuje w kwalifikacje przyszłego podwładnego, aby lepiej pracował. Poniesione wydatki powinny więc być podatkowym kosztem.

Czy podobnie będzie, gdy firma funduje stypendium studentowi, który zobowiązuje się w niej pracować po zakończeniu edukacji? Wydaje się, że tak, bo robi to po to, aby zapewnić sobie wykwalifikowaną kadrę. Jest tu jednak ryzyko sporu z fiskusem.

Przekonała się o tym spółka zajmująca się projektami budowlanymi, urbanistycznymi i technologicznymi. W związku z sytuacją na rynku pracy miała trudności z zatrudnieniem specjalistów, zwłaszcza inżynierów konstruktorów czy też budowy dróg i mostów.

Aby wzmocnić swoją kadrę, zawarła ze studentem umowę o stypendium fundowane. Zobowiązał się on do podjęcia pracy w spółce po zakończeniu edukacji i wykonywaniu jej przez co najmniej trzy lata. Jeśli nie dotrzyma tego warunku, będzie musiał zwrócić finansowe wsparcie.

Czy spółka może zaliczyć stypendium do kosztów uzyskania przychodów? Jej zdaniem tak, ponieważ zatrudnienie fachowców w danej branży pomoże pozyskiwać korzystne zlecenia. Zapewni też wysoką jakość i profesjonalizm opracowań projektowych, co wzmocni pozycję firmy na rynku usług projektowych.

[srodtytul]Urzędy się nie zgadzają [/srodtytul]

Te argumenty nie przekonały Izby Skarbowej w Bydgoszczy. Stwierdziła bowiem, że nie ma związku przyczynowo-skutkowego między wydatkiem na stypendium a przychodem spółki.

Jak czytamy w[b] interpretacji z 15 stycznia 2008 r. (ITPB3/423-159/07/AM): [/b]

„Upatrywanie możliwości powstania przychodu w wyniku zdarzenia przyszłego i niepewnego, jakim jest podjęcie pracy przez stypendystę u fundatora stypendium, powoduje, iż brak jest związku wydatku na stypendium nawet z przychodem w przyszłości, nie wspominając o jego osiąganiu lub zwiększaniu czy też zabezpieczaniu lub zachowaniu źródła przychodu w okresie wypłacania stypendium”.

Także [b]Izba Skarbowa w Opolu w interpretacji z 26 czerwca 2006 r. (PF-II-41180/INT/4/KJ/06)[/b] stwierdziła:

„Niewątpliwie konieczność skutecznego i efektywnego działania firmy wymaga posiadania wykształconej kadry, co jest ściśle związane z uczestnictwem w programach szkoleniowych ukierunkowanych na podnoszenie i doskonalenie kwalifikacji zawodowych, a także podnoszenie poziomu wiedzy w ramach studiów wyższych i podyplomowych.

Jednakże organ stoi na stanowisku, iż zakwalifikowanie w poczet kosztów uzyskania przychodu wydatków poniesionych na ufundowanie stypendium na rzecz osoby niemającej statutu pracownika, niezwiązanej z zakładem pracy stosunkiem pracy, jedynie zobowiązującej się do podjęcia pracy po zakończeniu studiów, nie wpływa na zwiększenie jakości świadczonych usług, a tym samym na zwiększenie wysokości uzyskiwanych przez nią dochodów”.

[ramka][b]Wystarczy związek pośredni[/b]

Od trzech lat z przepisów już wyraźnie wynika, że także wydatki pośrednio związane z przychodem mogą być kosztem podatkowym firmy.

Ustawodawca poszerzył bowiem definicję kosztów o wydatki na zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Przed tą zmianą część organów podatkowych uważała, że koszt musi mieć bezpośrednie przełożenie na przychód.

Na szczęście w orzecznictwie utrwaliła się zasada, że nie każdy wydatek da się powiązać z konkretnym przychodem, a wiele z nich to tzw. koszty funkcjonowania firmy, pośrednio związane z obrotami.

Spójrzmy na [b]wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 maja 2003 r. (I SA/Wr 2854/00):[/b]

„Aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodu, nie jest konieczne w każdym przypadku wykazanie między nim a przychodem bezpośredniego związku.

Kosztem uzyskania przychodów są wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości.

W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty”. [/ramka]