Jednym z najnowszych trendów w branży energetycznej jest wykorzystywanie energii odnawialnej do produkcji energii elektrycznej. W ostatnim czasie powstaje coraz więcej tzw. farm wiatrowych, wykorzystujących siłę wiatru do produkcji energii elektrycznej. Oprócz zagadnień o charakterze środowiskowym inwestorzy powinni mieć także na uwadze aspekty podatkowe związane z tworzeniem farm wiatrowych, w szczególności zasady amortyzacji podatkowej.

[srodtytul]Ustawowa definicja[/srodtytul]

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 16a ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=115893]ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych[/link] (dalej ustawa o CIT) amortyzacji podatkowej podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

- budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

- maszyny, urządzenia i środki transportu oraz

- inne przedmioty o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu operacyjnego.

[srodtytul]Elementy wiatraka[/srodtytul]

Elektrownie wiatrowe składają się z dwóch podstawowych części: budowlanej i technicznej. Cześć budowlana elektrowni jest konstrukcją nośną składającą się z fundamentów i kolumny (masztu).

Z kolei część techniczna to wirnik z łopatami i turbina (w skład której wchodzi m.in. generator przekształcający energię obrotów łopat w energię elektryczną).

W związku z tym rodzi się pytanie, czy cała elektrownia wiatrowa powinna być traktowana jako jeden środek trwały i amortyzowana jedną stawką, czy też jej część budowlana i część techniczna to odrębne środki trwałe, które podlegają amortyzacji podatkowej według odrębnych stawek.

W tym celu należy ustalić, czy w świetle podatkowej definicji środka trwałego część budowlana i część techniczna elektrowni wiatrowych to odrębne, kompletne i zdatne do użytku elementy elektrowni, w szczególności czy jej część techniczna jest samodzielna względem jej części budowlanej.

Należy przyjąć, że niewątpliwie część techniczna elektrowni wiatrowej to samodzielny element o określonym, odmiennym od części budowlanej przeznaczeniu: pozyskiwaniu energii pochodzącej z wiatru i jej przekształcaniu w energię elektryczną.

Zupełnie inną funkcję pełni część budowlana elektrowni, jest ona jedynie bazą, do której przymocowana jest część techniczna wiatraka. Potwierdzeniem samodzielności części technicznej elektrowni jest także możliwość jej montowania na różnych masztach (w zależności od potrzeb) czy też wymiany w razie awarii, bez naruszenia bądź uszkodzenia całej konstrukcji elektrowni wiatrowej.

[srodtytul]Klasyfikacja Środków Trwałych...[/srodtytul]

Pomocne będzie także sięgnięcie do [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=80A399D090FAD7674B614C0A7CB1173F?id=80105]rozporządzenia Rady Ministrów z 30 grudnia 1999 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych[/link].

KŚT klasyfikuje bowiem jako odrębne środki trwałe:

- tzw. budowle innych elektrowni wytwarzających energię elektryczną, np. elektrowni napędzanych wiatrem (poz 201, w ramach grupy 2 – obiekty inżynierii lądowej i wodnej) oraz - zespoły wiatrowo-elektryczne (poz. 346, w ramach grupy 3 – kotły i maszyny energetyczne).

W związku z tym, na gruncie KŚT stanowiącej podstawę do ustalenia stawek amortyzacji podatkowej, część budowlana elektrowni wiatrowych oraz ich zespół wiatrowo-elektryczny (tj. część techniczna) to odrębne środki trwałe.

[srodtytul]...i prawo budowlane[/srodtytul]

Warto także przywołać regulacje [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=13A2D2FFA367DA1F42D458F1A0839FC5?id=183262]ustawy Prawo budowlane[/link], która w art. 3 pkt 3 wyraźnie wyodrębnia jako budowle jedynie części budowlane urządzeń technicznych (w tym elektrowni wiatrowych). Prowadzi to do konkluzji, że pozostała część elektrowni wiatrowej nie jest budowlą, a więc spełnia inne niż budowla cele gospodarcze.

Także [b]Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 30 lipca 2009 r. (II FSK 202/08)[/b] stwierdził, że tylko części budowlane elektrowni wiatrowych są budowlami, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową. Choć orzeczenie to odnosiło się do problematyki podatku od nieruchomości, może być przydatne także przy klasyfikacji elektrowni wiatrowych dla celów amortyzacji podatkowej.

Stanowisko, że część budowlana elektrowni wiatrowej oraz jej zespół wiatrowo-elektryczny stanowią odrębne środki trwałe, jest także akceptowane przez organy podatkowe (por. np. indywidualne [b]interpretacje Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 12 listopada 2009 r., ITPB1/415-675/09/HD, z 27 stycznia 2009 r., IPPB1/415-1336/08-2/MT, oraz z 3 czerwca 2008 r., ITPB3/423-119/08/AW).[/b]

[srodtytul]Stawka amortyzacji[/srodtytul]

Zgodnie z wykazem rocznych stawek amortyzacji, stanowiącym załącznik do ustawy o CIT, część budowlana elektrowni wiatrowych (KŚT 201) powinna podlegać amortyzacji według stawki 4,5 proc. rocznie, a część techniczna (zespoły wiatrowo-elektryczne, KŚT 346) według stawki 7 proc. rocznie.

W pewnych przypadkach możliwe jest przyspieszenie amortyzacji zespołów wiatrowo-elektrycznych, np. w razie zastosowania degresywnej metody amortyzacji czy też wykorzystywania uprzednio używanych lub ulepszonych zespołów wiatrowo-elektrycznych.

W celu zapewnienia prawidłowej współpracy między elektrownią wiatrową i istniejącą siecią energetyczną niezbędne mogą być także inne, odrębne od elektrowni wiatrowej środki trwałe, np. stacje transformatorowe. Zasadniczo powinny być odrębnie amortyzowane (np. transformatory według stawki 10 proc. rocznie).

[i]Autor jest doradcą podatkowym w kancelarii Salans[/i]