Jest to możliwe, jeśli zastosują indywidualne stawki. Kiedy wolno to zrobić? Przykładowo wtedy, kiedy firma kupi albo dostanie w darowiźnie środek trwały wykorzystywany wcześniej przez pół roku (inaczej jest przy nieruchomościach). Nie ma tu znaczenia, w jaki sposób: czy jako składnik firmowego majątku, czy też na cele prywatne. Nieistotny jest także stopień jego zużycia.
[srodtytul]Darowizna od rodziny[/srodtytul]
Składniki majątku amortyzowane według indywidualnej stawki muszą być pierwszy raz wprowadzone do ewidencji przedsiębiorcy. Mogły natomiast wcześniej figurować w ewidencji w innej firmie i tam być zamortyzowane. Podobnie będzie z rzeczami, które otrzymaliśmy w darowiźnie.
Indywidualną stawkę można też przyjąć dla środka trwałego, którego używaliśmy wcześniej na podstawie umowy dzierżawy, najmu bądź leasingu operacyjnego, a potem dopiero go kupiliśmy.
[srodtytul]Są ograniczenia[/srodtytul]
Przedsiębiorca sam ustala wysokość indywidualnej stawki, musi jednak pamiętać o minimalnych okresach amortyzacji. Dla środków trwałych zaliczonych do grup 3 – 6 i 8 KŚT amortyzacja nie może być krótsza niż:
- 24 miesiące – gdy ich wartość początkowa nie przekracza 25 000 zł,
- 36 miesięcy – gdy ich wartość początkowa jest wyższa od 25 000 zł i nie przekracza 50 000 zł,
- 60 miesięcy – w pozostałych przypadkach.
Dla środków transportu ten okres wynosi 30 miesięcy.
Inaczej jest przy używanych nieruchomościach. Podstawowy okres amortyzacji dla wielu z nich to 40 lat. Można go pomniejszyć o liczbę lat od dnia oddania budynku do używania do dnia wprowadzenia do naszej ewidencji. Nie może to być jednak krócej niż dziesięć lat. Te reguły ustalania okresu amortyzacji dotyczą jednak tylko budynków i lokali niemieszkalnych, dla których stawka wynosi 2,5 proc. rocznie (według wykazu stawek amortyzacyjnych). Przy czym ustawodawca dla tej grupy środków trwałych nie wprowadził warunku okresu używania przed nabyciem.
[ramka][b]Przykład[/b]
Pan Kowalski kupił na potrzeby firmy samochód osobowy. Był on wcześniej wykorzystywany przez pół roku do celów demonstracyjnych w salonie sprzedaży. Można przy jego amortyzacji zastosować indywidualną stawkę. Pozwoli to na szybsze zamortyzowanie pojazdu, już w ciągu 30 miesięcy. Samochód kosztował 66 000 zł, tak więc miesięczny odpis to 2200 zł (66 000 : 30).[/ramka]
[ramka][b]Przykład[/b]
Pan Kowalski prowadzi działalność produkcyjną. Od ojca dostał używaną maszynę, która była wcześniej wykorzystywana w jego firmie (była tam zamortyzowana). Pan Kowalski może zastosować indywidualną stawkę amortyzacji. Przepisy mówią bowiem o wprowadzeniu pierwszy raz do ewidencji danego podatnika, z czego wynika, że używany środek trwały mógł już znajdować się w ewidencji w innej firmie.[/ramka]
Dla innych nieruchomości można przyjąć indywidualną stawkę wtedy, gdy były używane przed nabyciem przez 60 miesięcy. Mogą być amortyzowane przez dziesięć lat, a niektóre nawet przez trzy lata. Ta druga możliwość dotyczy np. trwale związanych z gruntem budynków handlowo-usługowych wymienionych w rodzaju 103 KŚT (m.in. centra handlowe, domy towarowe, samodzielne sklepy i butiki, hale używane do targów, aukcji i wystaw, targowiska pod dachem, stacje paliw) oraz innych budynków niemieszkalnych wymienionych w rodzaju 109 (np. hotele, domy wypoczynkowe, restauracje, domy pogrzebowe).
Indywidualną stawkę można też przyjąć dla środka trwałego ulepszonego przed wprowadzeniem do ewidencji, przy czym wydatki inwestycyjne muszą stanowić co najmniej 20 proc. jego wartości początkowej. Przy budynkach, lokalach i budowlach musi to być 30 proc. wartości.
[ramka][b]Domowy a później służbowy[/b]
Czy przedsiębiorca, który wprowadzi do ewidencji własny samochód używany wcześniej przez co najmniej pół roku na cele prywatne, może zastosować indywidualną stawkę amortyzacji? Wydaje się, że nie, bo przepisy mówią o używaniu środków trwałych „przed ich nabyciem”. Trudno uznać, że podatnik wprowadzając auto do firmy, nabył je, bo było cały czas jego własnością (chyba że w momencie zakupu miało już pół roku). Tak też uważają organy podatkowe.
[b]Naczelny Sąd Administracyjny wydał jednak dwa wyroki (z 18 grudnia 2007 r., II FSK 1420/06, oraz z 10 listopada 2006 r., II FSK 1231/05) [/b]zezwalające na zastosowanie indywidualnej stawki w takiej sytuacji. [/ramka]
