Zgodnie z przepisami [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=4DBF8E240FD86E9506DF22811DAD87C6?id=172827]ustawy o VAT[/link] podatnik, który rozpocznie prowadzenie ewidencji w przewidzianych terminach, może odliczyć od podatku należnego kwotę wydaną na zakup kasy rejestrującej [b]do wysokości 90 proc. ceny jej zakupu netto, nie więcej jednak niż 700 zł.[/b]

Odliczenie to dotyczy jedynie kas zgłoszonych w dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania. I tu pojawiają się pytania. Czy jeśli podatnik rozpocznie ewidencjonowanie za pomocą kas rejestrujących we właściwych terminach, a następnie rozszerzy działalność, co skutkuje koniecznością nabycia nowych kas, może odliczyć kwoty wydatkowane na zakup tych kolejnych kas? Organy podatkowe twierdzą, że nie.

Innego zdania był jednak Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z 23 lipca 2009 r. [b](I FSK 1910/08)[/b] orzekł, że z art. 111 ust. 4 ustawy o VAT nie wynika, że chodzi o pierwsze rozpoczęcie ewidencjonowania przy użyciu kas, ale dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania, który ma miejsce zarówno gdy podmiot jest obowiązany, mimo zwolnienia, ewidencjonować pewne czynności przy użyciu kas fiskalnych, jak i wtedy, gdy w związku z upływem terminu zwolnienia określonego w przepisach ma obowiązek całość sprzedaży na rzecz osób fizycznych ewidencjonować za pomocą tych kas.

[srodtytul]Kiedy konieczne jest zgłoszenie[/srodtytul]

Na ulgę związaną z zakupem kasy fiskalnej mogą liczyć przedsiębiorcy, którzy złożą przed terminem rozpoczęcia ewidencjonowania pisemne zgłoszenie do naczelnika właściwego urzędu skarbowego. Informują w nim o liczbie kas rejestrujących i miejscu (adresie) ich używania. Trzeba jednak pamiętać, że dzień rozpoczęcia ewidencjonowania może być dniem zupełnie innym niż dzień, w którym powstał obowiązek ewidencjonowania. „Ustawodawca stworzył w ten sposób konstrukcję alternatywną i odliczenie dotyczyć będzie wydatków poniesionych na kasy rejestrujące zgłoszone w jednym z powyższych momentów” [i](Tomasz Michalik, VAT 2009, CHBeck s. 924).[/i]

Podobne wnioski wynikają też z [b]interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 24 sierpnia 2009 r. (IPPP2/443-620/09-2/PW)[/b]. Czytamy w niej: „przez termin rozpoczęcia ewidencjonowania należy (...) rozumieć termin, w którym podatnik faktycznie rozpoczął ewidencjonowanie sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej. Nigdzie w obowiązujących przepisach nie występuje definicja lub stwierdzenie, że momentem rozpoczęcia ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej jest moment fiskalizacji kasy. Wobec powyższego [b]podatnik ma prawo, nie ma jednak obowiązku rozpoczęcia ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej od momentu fiskalizacji kasy.[/b] Ważne jest, aby rozpoczął ewidencję w obowiązujących podatnika terminach”.

[srodtytul]Tylko różnica[/srodtytul]

Odliczenie w związku z nabyciem kas rejestrujących nie może być wyższe od kwoty różnicy między podatkiem należnym a podatkiem naliczonym. Gdy kwota podatku naliczonego jest większa lub równa kwocie podatku należnego w danym okresie rozliczeniowym, podatnik może otrzymać zwrot nierozliczonej wcześniej kwoty, z tym że w danym okresie rozliczeniowym wielkość zwrotu nie może przekroczyć równowartości:

- 25 proc. kwoty przysługującej podatnikowi do odliczenia przed jego pierwszym dokonaniem, jeżeli składa deklaracje za okresy miesięczne, lub

- 50 proc. tej kwoty, jeśli składa deklaracje za okresy kwartalne.

[srodtytul]Bez dowodu się nie uda[/srodtytul]

Aby odliczyć kwoty wydatkowane na zakup kasy rejestrującej, podatnik musi posiadać dowód zapłaty całej należności. Jeśli więc kasę kupił na raty, odliczenie będzie możliwe dopiero po zapłaceniu ostatniej raty. Dopiero wtedy bowiem będziemy mogli mówić, że istnieje kwota wydatkowana na zakup kasy, podatnik zaś ma dowód zapłaty całej należności.

Odliczenia podatnik może zatem dokonać nie wcześniej niż:

- w rozliczeniu za okres, w którym rozpoczęto ewidencjonowanie za pomocą kasy,

- okresie, w którym przedsiębiorca dysponuje potwierdzeniem uregulowania pełnej zapłaty.

Możliwość odliczenia kwot wydatkowanych na kasę uzależniona jest też od złożenia we właściwym urzędzie skarbowym oświadczenia o liczbie kas i miejscu (adresie) ich używania do ewidencjonowania. Przedsiębiorcy, którzy zamierzają stosować do ewidencjonowania jedną kasę, mogą złożyć zgłoszenie na formularzu zawiadomienia o miejscu instalacji kasy zgodnie z przepisami dotyczącymi kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników, jeśli zawiadomienie to było złożone przed powstaniem obowiązku ewidencjonowania.

[srodtytul]Potrzebny będzie wniosek[/srodtytul]

Zwrot dokonywany jest na wniosek podatnika składany do naczelnika urzędu skarbowego. [b]Wniosek powinien zawierać poza imieniem i nazwiskiem lub nazwą firmy również dane adresowe i NIP[/b] (w przypadku świadczących usługi przewozów osób i ładunków taksówkami osobowymi i bagażowymi potrzebna jest dodatkowo informacja o numerze rejestracyjnym i bocznym taksówki, w której zainstalowana jest kasa). Do wniosku należy dołączyć m.in. oryginał faktury potwierdzającej zakup kasy rejestrującej wraz z dowodem zapłaty całej należności, a także o numerze rachunku bankowego, na który ma być dokonany zwrot.

[ramka][b]Uwaga [/b]

[b]Kwoty wydatkowane na zakup kas mogą odliczać tylko ci podatnicy, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie nie później niż w obowiązującym terminie, a stosowane przez nich kasy spełniają kryteria techniczne. [/b][/ramka]

[ramka][b]Pieniądze czasem trzeba oddać[/b]

[b]Ulga na zakup kasy rejestrującej jest warunkowa. Prawo do niej można bowiem stracić. Stanie się tak, jeśli w ciągu trzech lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania podatnik zaprzestanie używania kas lub nie zgłosi w odpowiednim terminie kasy do obowiązkowego przeglądu technicznego (przez właściwy serwis).[/b]

Pieniądze trzeba będzie zwrócić również w razie naruszenia warunków związanych z odliczeniem kwot wydatkowanych na zakup kas (art. 111 ust. 6 ustawy o VAT).

[b]Obowiązek zwrotu odliczonych kwot został rozszerzony na sytuacje, gdy w ciągu trzech lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania przedsiębiorcy:[/b]

- zaprzestaną działalności,

- nastąpi otwarcie likwidacji,

- będzie ogłoszona upadłość,

- nastąpi sprzedaż przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału),

- dokonają odliczenia z naruszeniem warunków określonych w rozporządzeniu (nie powiadomią fiskusa o liczbie kas albo odliczą pieniądze w niewłaściwym okresie rozliczeniowym).

Obowiązek zwrotu powstaje z upływem ostatniego dnia miesiąca lub kwartału, w którym powstały okoliczności uzasadniające dokonanie zwrotu. Zwrot kwot odliczonych lub otrzymanych robimy na rachunek bankowy urzędu skarbowego. [/ramka]