Wynika tak z wyjaśnień resortu finansów zamieszczonych na stronie internetowej ([link=http://www.mf.gov.pl]www.mf.gov.pl[/link]). Resort wydał je w związku z pojawiającymi się wątpliwościami. Są one efektem zmiany przepisów.

1 grudnia 2008 r. weszło w życie rozporządzenie z 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (DzU nr 212, poz. 1336), które zastąpiło dotychczas obowiązujące rozporządzenie z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z rozporządzeniem z 27 kwietnia 2004 r., wkłady niepieniężne (aporty) wnoszone do spółek prawa handlowego i cywilnego były zwolnione od VAT. W nowym rozporządzeniu nie przewidziano zwolnienia dla aportów.

Jedyne udogodnienie, obowiązujące do końca marca 2009 r., polegało na tym, że podatnicy mieli możliwość wyboru zwolnienia od VAT.

[srodtytul]Tylko podatnicy VAT[/srodtytul]

Wniesienie aportu stanowi czynność o charakterze odpłatnym w rozumieniu przepisów o VAT i podlega opodatkowaniu tym podatkiem według ogólnych zasad. Oznacza to, że:

- czynność wniesienia aportu będzie podlegała opodatkowaniu, jeśli wnoszącym aport będzie podatnik VAT;

- wniesienie aportu będzie podlegało opodatkowaniu, jeśli przedmiotem aportu jest czynność podlegająca opodatkowaniu VAT;

- aport będzie podlegał opodatkowaniu w sposób uzależniony od tego, co jest przedmiotem aportu.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pan Kowalski, nieprowadzący działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o VAT i niebędący w związku z tym podatnikiem VAT, wnosi tytułem wkładu do spółki z o.o. nieruchomość gruntową przeznaczoną na cele budowlane, wchodzącą uprzednio w skład jego majątku osobistego. Czynność ta nie będzie objęta VAT, ponieważ opodatkowaniu tym podatkiem podlegają czynności wykonywane przez podatników VAT w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.[/ramka]

[srodtytul]Od dostawy i świadczenia usług[/srodtytul]

Czynność wniesienia aportu (w zależności od jego przedmiotu) może spełniać przesłanki uznania jej za dostawę towarów w świetle art. 7 (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel) lub za świadczenie usług w świetle art. 8 (każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów, w szczególności przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych).

Przedmiotem wkładu niepieniężnego (aportu) mogą być towary. W takiej sytuacji wniesienie aportu do spółki, wiążące się z przeniesieniem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, będzie traktowane jak dostawa towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT i będzie podlegało opodatkowaniu w sposób właściwy dla danego towaru.

Możliwe będą tym samym sytuacje, gdy wniesienie aportu będzie opodatkowane stawką podstawową lub stawką obniżoną, bądź też będzie zwolnione od podatku.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

W sytuacji, gdy przedmiotem aportu będą prawa do wartości niematerialnych i prawnych, czynność wniesienia aportu będzie świadczeniem usługi, w świetle ww. art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

W sytuacji zatem, gdy wnoszącym aport jest podatnik VAT, a przedmiotem aportu jest towar lub usługa, należy określić sposób opodatkowania (właściwą stawkę, zwolnienie lub wyłączenie), w zależności od tego, co jest przedmiotem aportu.

Regulacja, zgodnie z którą aporty wnoszone do spółek były zwolnione od VAT, uniemożliwiała (co do zasady) podatnikom odliczenie podatku naliczonego przy nabyciu towarów, wniesionych następnie do spółek jako wkład niepieniężny.

[srodtytul]Odliczenie i korekta[/srodtytul]

Rozwiązanie obowiązujące od 1 grudnia 2008 r., polegające na opodatkowaniu na zasadach ogólnych wkładów niepieniężnych wnoszonych do spółek, umożliwia podatnikom odliczenie podatku naliczonego przy nabyciu towarów lub usług, wnoszonych następnie jako aport do spółek – jeżeli oczywiście są one opodatkowane, a nie zwolnione. Gdy towary lub usługi zostaną po 31 marca 2009 r. (lub po 30 listopada 2008 r. przy wyborze opcji opodatkowania) wniesione jako aport do spółki i są opodatkowane, podatnikom przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów bądź usług, na zasadach określonych w ustawie o VAT.

Podatnicy, którzy przy nabyciu określonych towarów bądź usług, rozliczali podatek naliczony strukturą sprzedaży, przy wniesieniu tych towarów bądź usług do spółek jako aportu po 31 marca 2009 r. (lub po 30 listopada 2008 r. przy wyborze opcji opodatkowania), będą dokonywali jednorazowej korekty w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty, traktując te towary lub usługi jako przeznaczone do działalności opodatkowanej lub zwolnionej.

W przypadku zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części korekta jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub jego części.

[ramka][b]Uwaga [/b]

Gdy przedmiotem aportu będzie przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, czynność wniesienia aportu nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT. Zgodnie bowiem z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT jej przepisów nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.[/ramka]