[b]Spółka zakończyła wynikiem pozytywnym prace badawczo-rozwojowe, które spełniają wymogi art. 16b ust. 3 ustawy o CIT, i zaliczyła je do wartości niematerialnych i prawnych. Jednak zgodnie z umową na wykonanie projektu celowego uznaje się ją za wykonaną dopiero w momencie wdrożenia (zastosowania) wyników. W związku z tym na etapie wdrożenia muszą być wykonane jeszcze dwa etapy:
1) wykonanie stanowiska do montażu podzespołów mechanicznych i elektronicznych, termin maj 2009 r.,
2) opracowanie dokumentacji konstrukcyjno-technologicznej i wykonanie partii próbnej, termin wrzesień 2009 r.
Jak należy zewidencjonować te wydatki w kosztach? Naszym zdaniem koszty opracowania dokumentacji konstrukcyjno-technologicznej oraz wykonania partii próbnej powinny zwiększyć wartość początkową stanowiska do montażu. Nie ma pewności, czy wykonana partia próbna zostanie w przyszłości sprzedana.[/b]
Jeżeli po przeprowadzonej szczegółowej analizie spółka uznała, że prace rozwojowe spełniają warunki dla uznania ich za wartości niematerialne i prawne jeszcze przed wykonaniem stanowiska montażu i opracowaniem dokumentacji, to wydatki ponoszone na te cele nie zwiększają wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych.
Ustawa o CIT nie przewiduje możliwości podwyższenia raz ustalonej (w sposób prawidłowy) wartości początkowej wartości niematerialnej i prawnej. W przeciwieństwie do środków trwałych wartości niematerialne i prawne nie mogą być ulepszone. W związku z tym, jeżeli spółka uznała, że spełnione są warunki zapisane w art. 16b ust. 2 pkt 3 ustawy o CIT do sklasyfikowania wykonanych prac rozwojowych jako wartości niematerialne i prawne, to wszelkie później ponoszone wydatki – nawet jeżeli są powiązane z takim składnikiem majątku – nie zwiększają jego wartości początkowej, ale są bezpośrednio ujmowane w kosztach podatkowych.
Należy jednak jeszcze raz podkreślić, że [b]spółka musi dokładnie zbadać, czy na pewno, już przed wykonaniem dwóch ostatnich etapów, może uznać prace rozwojowe za wartości niematerialne i prawne[/b]. Zgodnie bowiem z przywołanym przepisem do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się koszty prac rozwojowych zakończonych wynikiem pozytywnym, który może być wykorzystany na potrzeby działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:
a) produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone, oraz
b) techniczna przydatność produktu lub technologii została przez podatnika odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie podatnik podjął decyzję o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii, oraz
c) z dokumentacji dotyczącej prac rozwojowych wynika, że koszty prac rozwojowych zostaną pokryte spodziewanymi przychodami ze sprzedaży tych produktów lub zastosowania technologii.
[i]Autor współpracuje z Vademecum Głównego Księgowego, ABC Wolters Kluwer Polska[/i]