[b]Jeśli pożyczka została przeznaczona na zakup środka trwałego bądź wartości niematerialnej i prawnej, odsetki naliczone do dnia przekazania składnika majątku trwałego do używania zwiększają jego wartość początkową.[/b] W takim przypadku koszt jest w formie odpisów amortyzacyjnych. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 33 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 16 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych [b]do kosztów nie zalicza się odsetek od pożyczek zwiększających koszty inwestycji w okresie ich realizacji.[/b] Naliczone później mogą być zaliczone już bezpośrednio do kosztów podatkowych.
[b]Od zasady tej istnieją jednak wyjątki – różne w zależności od rodzaju spółki będącej pożyczkodawcą.[/b] O ile bowiem tego rodzaju stwierdzenie jest swego rodzaju regułą, gdy pożyczkobiorcą jest spółka kapitałowa (z o.o. oraz akcyjna), a pożyczkodawcą jej udziałowiec/akcjonariusz (z wyjątkiem tzw. cienkiej kapitalizacji), o tyle już w sytuacji, gdy pożyczkobiorcą jest spółka osobowa, nie może być o tym mowy.
[srodtytul]Gdy daje spółka osobowa...[/srodtytul]
Spółka osobowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego. Podatnikami podatku od dochodu z udziału w zysku spółki są jej wspólnicy (osoby fizyczne lub prawne). Na nich właśnie dzielone są przychody i koszty spółki – proporcjonalnie do prawa udziału w zysku.
Z tego względu przy zaliczaniu odsetek od pożyczki udzielonej spółce osobowej przez jej wspólników należy mieć dodatkowo na uwadze ograniczenie wynikające z art. 23 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 16 ust. 1 pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z tymi przepisami nie są kosztem uzyskania przychodów odsetki od własnego kapitału włożonego przez podatnika w źródło przychodów. Mimo że przepis ten jest dość enigmatyczny i od wielu lat wywołuje liczne wątpliwości interpretacyjne, to stanowisko organów podatkowych w tej kwestii jest dość jednolite. [b]Fiskus twierdzi, że odsetki pobierane przez wspólnika od wniesionego przez niego kapitału (pożyczki) nie stanowią kosztu uzyskania przychodu dla tego wspólnika,[/b] ale będą takim kosztem dla drugiego, w przypadającej na niego proporcjonalnie części, jeśli pożyczka została wykorzystana do celów działalności gospodarczej prowadzonej przez spółkę (tak np. [b]Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 26 mają 2008 r., IPPB1/415-283/08-2/PJ[/b]).
[srodtytul]... i kapitałowa[/srodtytul]
Gdy pożyczkobiorcą jest spółka kapitałowa, odsetki od pożyczki nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodu w przypadku zaistnienia zjawiska tzw. cienkiej kapitalizacji określonej w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W maksymalnym uproszczeniu, jeżeli wspólnik będący pożyczkodawcą posiada co najmniej określony ustawowo poziom udziałów (akcji) w spółce będącej pożyczkobiorcą, a ponadto wysokość zadłużenia spółki będącej pożyczkobiorcą w stosunku do tego wspólnika lub określonej ustawowo grupy wspólników przekracza trzykrotność wartości kapitału zakładowego, odsetki wypłacane na rzecz takiego wspólnika nie będą kosztem uzyskania przychodu dla spółki będącej pożyczkobiorcą w części, w jakiej pożyczka przekracza taką wartość zadłużenia na dzień zapłaty odsetek.
[i]Autor jest radcą prawnym, partnerem w kancelarii InCorpore[/i]
