Organizuję imprezy turystyczne. 25 stycznia podpisałem umowę na organizację 20 wycieczek w terminie od 2 czerwca do 1 listopada. Z umowy wynika, że odpłatność za te imprezy będzie uiszczona w trzech ratach, a końcowe rozliczenie nastąpi 15 stycznia 2009 r. Pierwsza rata płatności wpłynęła zgodnie z umową 8 maja i w związku z tym wystawiłem na nią fakturę zaliczkową VAT marża. W marcu i kwietniu nie wpłynęły do mnie żadne faktury z tytułu zakupu od innych podatników usług składających się na organizowane przez mnie imprezy turystyczne. Trafią do mnie dopiero w maju. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy z tytułu świadczonych przez mnie usług turystyki? Jak ustalić marżę, nie mając w marcu ani w kwietniu kosztów?

Zgodnie z § 3 rozporządzenia z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku świadczenia usług turystyki opodatkowanych według szczególnej procedury, o której mowa w art. 119 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustalenia marży, nie później jednak niż 15 dnia od dnia wykonania usługi.

W tej sytuacji nie ma więc zastosowania art. 19 ustawy o VAT, określający moment powstania obowiązku podatkowego w wymienionych w nim przypadkach. Wspomniany bowiem przepis rozporządzenia z 27 kwietnia 2004 r. jest przepisem szczególnym w odniesieniu do art. 19 ust. 11 ustawy o VAT, który mówi, że jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jego otrzymania w tej części. Wyłącza tym samym jego zastosowanie dla podatników rozliczających się z tytułu świadczonych usług turystyki za pomocą marży.

Tak więc obowiązek podatkowy w przypadku świadczenia opisanych przez podatnika usług (bez względu na fakt otrzymania zaliczki, przedpłaty czy raty) powstaje z chwilą ustalenia marży, nie później niż 15 dnia od dnia wykonania usługi (podobnie wynika z interpretacji Pierwszego Urzędu Skarbowego w Radomiu z 3 sierpnia 2008 r., 1424/1120/443/20/1/2007/IW, czy Izby Skarbowej w Krakowie z 4 czerwca 2005 r., PP-3/i/4407/42/05). Ustalenie marży następuje po wykonaniu usługi turystyki i nie później niż 15 dnia od jej wykonania. Zatem skoro nie została ona jeszcze wykonana, dla jej ustalenia nie ma żadnego znaczenia brak faktur w miesiącach wspomnianych w pytaniu.