Tak orzekł NSA 22 listopada br. (I FSK 1404/06)
.
Podatnik nie rozliczył VAT z tytułu importu usług za 2002 r. Organ podatkowy wydał decyzję określającą podatek za ten okres, uwzględniając podatek należny z tytułu importu usług, pomijając jednak podatek naliczony. Uzasadniając swoją decyzję, powołał się na liczne orzecznictwo. Stwierdził, że odliczenie podatku naliczonego to prawo podatnika, które nie może być przez organ za niego wykonywane. Stanowisko takie zostało zaaprobowane przez WSA.
Podatnik złożył skargę kasacyjną. NSA uchylił wyrok. Przyznał, że w dotychczasowym dorobku judykatury przeważało orzecznictwo wskazujące na brak obowiązku po stronie organów podatkowych uwzględniania podatku naliczonego przy określaniu wysokości VAT. Sytuacja jednak się zmieniła na skutek orzeczenia NSA z 24 kwietnia 2007 r. (I FSK 582/06), w którym stwierdzono, że obowiązek taki ciąży na organach podatkowych. Prawo do odliczenia podatku naliczonego jest prawem podatnika, a nie jego przywilejem. Sąd podkreślił, że przy określaniu wysokości VAT trzeba uwzględnić wszystkie elementy rachunku podatkowego, czyli także podatek naliczony. Podatek od wartości dodanej jest neutralny, jego ciężar ekonomiczny spoczywa na konsumentach. Gdyby pozbawić podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego, te zasady zostałyby naruszone.
Dodatkowym argumentem przemawiającym za istnieniem po stronie organów spornego obowiązku jest to, że po wszczęciu postępowania kontrolnego podatnik nie ma prawa do złożenia korekty. Ta zasada obowiązuje również na gruncie ustawy o VAT z 2004 r., co potwierdził NSA w wyroku z 1 czerwca 2006 r. (I FSK 792/06).
Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Ewa Grzejszczyk, menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte
Moim zdaniem wyrok jest jak najbardziej uzasadniony. Rozstrzygnięcie to jest konsekwencją konstytucyjnej zasady demokratycznego państwa prawa i wynikających z niej podstawowych zasad postępowania podatkowego, takich jak zasada zaufania do organów podatkowych oraz obowiązek ustalenia prawidłowej podstawy opodatkowania w postępowaniu kontrolnym. W omawianej sprawie niewykazanie przez podatnika podatku naliczonego związanego z importem wynikało z tego, że równocześnie nie wykazał on podatku należnego z tego tytułu, a nie z bezpodstawnie domniemanej przez organy podatkowe rezygnacji podatnika z prawa do odliczenia podatku naliczonego. Należy podkreślić, że wyrok ten, chociaż dotyczył ustawy o VAT z 1993 r. obowiązującej przed 1 maja 2004 r., zachowuje w pełni swą aktualność na gruncie nowej ustawy z 2004 r.